'Ghiền' pickleball, chơi như thế nào để an toàn?

Dễ chơi, dễ vui, dễ rủ bạn nhập hội – không khó hiểu khi pickleball trở thành trào lưu thể thao mới. Chỉ cần một cây vợt, quả bóng nhựa nhẹ và vài mét sân, người chơi đã có thể đổ mồ hôi trong tiếng cười rôm rả.

Càng chơi càng cuốn, càng đánh càng ..."ghiền". Không quá khi nói rằng môn chơi này đang khiến nhiều người mê mẩn.

Tháng 11 năm ngoái, Phạm Thị Hồng Vân (42 tuổi, TP.HCM) thử chơi pickleball lần đầu sau lời rủ của bạn. Chị nhanh chóng bắt nhịp và yêu thích. Chị luyện tập gần như hàng ngày, mỗi buổi 3-4 tiếng. Tuy nhiên, sở thích này nhanh chóng bộc lộ hệ quả.

Chơi pickleball 5,6 lần mỗi tuần

Cường độ vận động cao, kết hợp các động tác xoay người, đổi hướng liên tục khiến cơ thể bắt đầu phát tín hiệu cảnh báo. Sau mỗi buổi chơi, chị thường xuyên cảm thấy căng mỏi vùng vai, cơ cổ và đau âm ỉ ở các khớp. Trước đó, chị chỉ quen với những động tác uyển chuyển của yoga. Đây là lần đầu chị Hồng Vân thử một môn thể thao dùng vợt, di chuyển nhanh và có tính đối kháng.

“Ban đầu không để ý đâu, nhưng chơi liên tục vài tuần thì bắt đầu thấy rõ sự phản ứng của cơ thể”, chị tâm sự với Tri Thức - Znews.

Để giảm đau và hỗ trợ hồi phục, chị chủ động giãn cơ ngay sau khi chơi, kết hợp xoa bóp nhẹ nhàng nhằm làm dịu các nhóm cơ bị căng cứng. Thậm chí, có những thời điểm cơn đau nhức kéo đến đến mức không thể ngủ, Hồng Vân phải tìm đến châm cứu.

“Sau đó, tôi chỉ còn chơi 2-3 buổi mỗi tuần, những ngày còn lại phải nghỉ để thả lỏng cơ bắp”, chị kể.

Thời gian đầu, Hồng Vân chơi pickleball 5-6 lần mỗi tuần.

Không riêng Hồng Vân, với nhiều người chơi, việc ra sân vài buổi mỗi tuần dần trở thành thói quen gắn bó. Theo báo cáo Topline 2023 của Hiệp hội Ngành công nghiệp Thể thao & Thể hình Mỹ (SFIA), đây là bộ môn phát triển nhanh nhất tại Mỹ suốt ba năm liên tiếp.

Số người chơi không thường xuyên đã tăng đến 92,5%, đạt mốc 6,6 triệu, trong khi nhóm chơi thường xuyên cũng ghi nhận mức tăng 68,6%, với 2,3 triệu người. Tổng cộng, nước Mỹ hiện có khoảng 13,6 triệu người gắn bó với pickleball.

Trên diễn đàn Reddit, chủ đề về tần suất chơi pickleball nhận được sự quan tâm đáng kể. Nhiều người chia sẻ họ vẫn giữ thói quen ra sân 4-5 buổi mỗi tuần, đều đặn suốt nhiều năm. Với những ai đã nghỉ hưu hoặc chỉ làm việc bán thời gian, pickleball không chỉ là thú vui rèn luyện sức khỏe, mà còn trở thành một phần quen thuộc trong lịch sinh hoạt, có người còn dành đến 15-20 giờ mỗi tuần chỉ để gắn bó với bộ môn này.

Đi trị liệu sau cú ngã trên sân pickleball

Mới làm quen với pickleball hơn 4 tháng, chị Phương Thúy Hằng (Hà Nội) nhanh chóng bị cuốn vào nhịp chơi sôi động và tinh thần đồng đội của bộ môn này. Cũng giống nhiều người mới bắt đầu, Thúy Hằng nghĩ đây là một bộ môn nhẹ nhàng, ít rủi ro và không đòi hỏi kỹ thuật quá phức tạp.

Nhưng mọi nhận định ấy nhanh chóng thay đổi sau một lần cố gắng cứu bóng sát lưới.

Cổ chân của Hằng sưng to sau chấn thương.

“Tôi bật lên, chân chạm đất không đúng trục, cổ chân bị lật hoàn toàn. Cơn đau đến tức thì, buốt nhói. Chân sưng to ngay tại chỗ”, chị kể với Tri Thức - Znews.

Cảm giác đau âm ỉ kéo dài, đặc biệt quanh vùng mắt cá. Khi đến phòng khám thể thao để kiểm tra, bác sĩ xác định chị bị tổn thương dây chằng nặng, có thể gây ảnh hưởng lâu dài.

Sau vài buổi trị liệu và sinh hoạt có kiểm soát, chị dần đi lại được. Bước sang tuần thứ 2, chị Hằng có thể bắt đầu tập tễnh bước đi và chị trở lại sân pickleball không lâu sau đó.

Cùng với làn sóng bùng nổ người chơi trên toàn cầu, số ca chấn thương liên quan đến pickleball cũng tăng mạnh theo cấp số nhân. Chỉ riêng năm 2023, các tai nạn do bộ môn này được ước tính gây thiệt hại khoảng 377 triệu USD chi phí y tế tại Mỹ, chiếm 5-10% tổng chi phát sinh ngoài dự kiến. Một nghiên cứu từ năm 2000 đến 2022 cho thấy trong giai đoạn 2010-2019, số ca gãy xương do pickleball ở nhóm trên 60 tuổi tăng gấp 11 lần, phần lớn là ở phụ nữ.Hầu hết chấn thương xảy ra do ngã khi di chuyển hoặc cố gắng cứu bóng sai kỹ thuật. Tuy nhiên, bong gân và căng cơ lại phổ biến hơn cả. Một nghiên cứu khác cho thấy gần 29% số ca chấn thương pickleball là bong gân và căng cơ.Thúy Hằng thừa nhận yêu môn thể thao này ngay từ những lần đầu cầm vợt.Chấn thương không chỉ rình rập người mới tập. Ngay cả những người chơi dày dạn kinh nghiệm, được đào tạo kỹ lưỡng và ra sân thường xuyên - trong đó có nhiều gương mặt nổi tiếng - cũng từng gặp chấn thương.Trí Thịt Bòa - Tiktoker với hơn 2,1 triệu lượt theo dõi - từng gặp tai nạn sau buổi chơi kéo dài bốn tiếng. Một cú trượt ngã tưởng chừng đơn giản khiến anh trật khớp chày-sên, gãy 1/3 xương mác và phải lên bàn mổ chỉ sau 12 tiếng. Người mẫu Kỳ Hân cũng trải qua trải nghiệm tương tự. Trong một trận đấu giao hữu, cô ngã nhẹ nhưng lại bị gãy xương đùi trái. Cuộc phẫu thuật đóng đinh trong xương là điều không tránh khỏi, buộc cô phải tạm dừng hoàn toàn các hoạt động thể thao.Môn thể thao nhẹ nhàng nhưng nhiều rủi ro Dù được xem là bộ môn thể thao nhẹ nhàng và dễ tiếp cận, pickleball vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu người chơi duy trì cường độ cao trong thời gian dài mà thiếu nền tảng kỹ thuật và kiến thức phù hợp. Bác sĩ chuyên khoa II Trần Anh Vũ, Trưởng khoa Y học thể thao và Nội soi, Trung tâm Chấn thương Chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM chỉ ra các động tác tưởng chừng đơn giản như trụ chân, hạ thấp trọng tâm hay xoay người đánh bóng khi được lặp đi lặp lại với tần suất cao sẽ tạo áp lực lớn lên hệ cơ xương khớp, đặc biệt ở vùng đùi, cẳng chân và khớp gối. Theo bác sĩ Vũ, một trong những chấn thương nghiêm trọng nhất là gãy xương do mỏi.Cường độ vận động cao còn khiến người chơi dễ gặp các chấn thương về dây chằng, nhất là ở đầu gối và cổ chân - những khu vực chịu lực lớn khi thay đổi hướng di chuyển liên tục. Việc xoay người, trụ chân và dồn lực liên tục ảnh hưởng đến cơ xương khớp. Ảnh: Phương Lâm. Không dừng lại ở hệ cơ xương khớp, việc chơi pickleball hàng giờ liền còn tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe hệ tim mạch.Bác sĩ Đoàn Dư Mạnh, Phó giám đốc Trung tâm Tim mạch và Đột quỵ, Bệnh viện Đa khoa Phương Đông, cảnh báo việc chơi pickleball nhiều giờ liên tục, đặc biệt ở người không chuyên, có thể gây ra nhiều rủi ro sức khỏe nghiêm trọng.Một trong những nguy cơ dễ gặp là mất nước và rối loạn điện giải. Đồng thời, tình trạng mất nước kéo dài có thể khiến máu bị cô đặc."Huyết áp tăng kéo dài có thể gây vỡ mạch máu não gây xuất huyết não hoặc gây bong các mảng xơ vữa trong lòng mạch. Những mảng này trôi đến đâu gây tắc mạch đến đó. Chúng trôi đến mạch vành gây nhồi máu cơ tim, ngưng tim đột tử hoặc lên não gây đột quỵ do nhồi máu não", bác sĩ Mạnh nhấn mạnh. Các sân pickleball tại phường Thảo Điền, TP Thủ Đức (TP.HCM) vẫn đông người dù tối muộn. Ảnh: Quỳnh Danh. Để chơi pickleball an toàn, các chuyên gia khuyến cáo người chơi nên tuân theo các nguyên tắc sau: Làm thế nào để xua tan cơn giận dữ hay nỗi sợ hãi? Điều gì ảnh hưởng đến giấc ngủ hay nên đi ngủ vào thời gian nào? Nhằm nghiên cứu và đưa ra những chỉ dẫn cụ thể cho bạn đọc, Tri thức trực tuyến giới thiệu cuốn Yang sheng: Chữa lành cơ thể, làm đẹp tâm hồn của tác giả Katie Brindle.