Đúng là 'của đau con xót'

Câu thành ngữ 'cha chung không ai khóc' tưởng chừng không liên quan nhưng lại khá đúng với câu chuyện tiết kiệm điện của gia đình tôi. Chỉ khi tự mình chi trả, tự mình 'xót' tiền thì mới trân trọng giá trị của từng giọt nước và điện năng tiêu thụ.

Những ngày đầu về sống chung, em dâu tôi cứ vô tư để máy quạt quay, chong đèn điện sáng trưng dù đã đi ra khỏi phòng. Em chưa có ý thức tiết kiệm điện cho nhà chồng. Mỗi khi em bước ra khỏi toilet hay phòng ngủ là tôi lại phải lấm lét theo sau để tắt đèn, tắt quạt. Nhà đông người, chỉ có một toilet, mỗi lần tắm xong em còn sử dụng nhà vệ sinh gần cả tiếng, vừa tốn nước lại vừa ngốn điện. Trong nhà, hóa đơn tiền điện, nước hay các chi phí khác đều do bố mẹ tôi chi trả nên có lẽ em không nhận ra giá trị của tiết kiệm. Là dâu mới trong nhà, bố mẹ và tôi cũng ngại đụng chạm nên để em thoải mái.

Thời gian sau, bố mẹ cho vợ chồng em trai tôi ra ở riêng. Em trai tôi là dân xây dựng nên ngày tân gia, em hào hứng khoe: "Chị hai thấy nhà kỹ sư chuyên nghiệp ngon lành và… mát mẻ không?". Đúng là đẹp thiệt. Ngôi nhà ống được thiết kế thông minh với điểm nhấn độc đáo là khu giếng trời khá rộng giữa nhà. Giếng trời không chỉ tận dụng tối đa ánh sáng tự nhiên mà còn tạo luồng gió lưu thông hoàn hảo, hút gió mát vào và đẩy khí nóng ra ngoài. Nhờ có giếng trời đó nên em tôi có điều kiện thiết kế mọi phòng ngủ đều có cửa sổ. Khi đi làm về, em chỉ cần mở hết cửa chính và cửa các phòng là gió lùa vào nhà mát rượi sau vài phút. Em dâu tôi còn trồng thật nhiều cây xanh ở khu vực giếng trời và hiên nhà để tạo các khoảng xanh, khiến không gian càng thêm dễ chịu và gần gũi với thiên nhiên.

Nhà mới, cuộc sống mới, tôi nghĩ em vẫn sẽ thoải mái như xưa. Tuy nhiên, khi cả nhà sang chơi, tôi đã rất ngạc nhiên. Nghĩ là nhà mới, lại đang đông khách nên tôi muốn để đèn ở các phòng cho sáng sủa. Ấy thế mà tôi cứ ra khỏi phòng nào là em dâu tôi lặng lẽ tắt đèn ngay phòng đó. Tôi bật cười, trêu: "Ngày xưa ở nhà với bố mẹ, em đâu thế!". Em cười bảo: "Giờ tự trả tiền điện rồi, mỗi tháng cả triệu xót lắm chị ơi!".

Không chỉ có thế, cháu tôi - con của vợ chồng em trai, còn kể là cháu bị mẹ nhắc nhở suốt. Tắm lâu một chút là mẹ la, quên không tắt đèn khi ra khỏi phòng là mẹ gọi quay lại tắt ngay. Cả nhà tôi rôm rả nói chỉ cách đây 2 tháng thôi, mẹ cháu cũng y chang như cháu bây giờ. Đúng thật là "của đau con xót". Nếu ngày đó tôi hay bố mẹ tôi góp ý với em dâu có khi cũng không hiệu quả bằng việc em tự trải nghiệm thực tế rồi tự biết cách tiết kiệm.

Giờ đây, em dâu hay cháu sang nhà bố mẹ tôi chơi đều đã biết tự giác tắt quạt, đèn khi ra khỏi phòng. Em dâu cũng dạy cháu khi nào trời thật nóng hãy dùng máy lạnh, còn bình thường thì mở hết cửa sổ, cửa phòng để đón gió trời, vừa thoáng mát, vừa tiết kiệm điện, lại tốt cho sức khỏe hơn so với việc dùng máy lạnh liên tục. Tôi thấy vui khi em và cháu đã có ý thức tiết kiệm điện và ý thức đó đã thành thói quen trong hành vi sử dụng điện hằng ngày chứ không cần phải nhắc nhở thường xuyên nữa.

Câu chuyện về em dâu khiến tôi suy nghĩ nhiều. Đôi khi ý thức tiết kiệm chỉ đến khi mình thật sự "xót ví". Nhưng nếu ai cũng chờ đến lúc giác ngộ thì e rằng tài nguyên sẽ cạn kiệt mất. Tiết kiệm điện là tiết kiệm tiền. Mỗi bóng đèn tắt đi là một chút tài nguyên giữ lại cho đất mẹ, một chút không khí trong lành cho con cháu mai sau. Câu chuyện nhà tôi chỉ là một góc nhỏ trong vô vàn câu chuyện về sử dụng điện của mỗi gia đình Việt nhưng tôi hy vọng, như những bóng đèn được tắt đúng lúc, mỗi gia đình sẽ tiết kiệm điện hơn một chút, vì một tương lai chung bền vững của đất nước.