'Động và Tĩnh': Màn 'song kiếm hợp bích' đầu tiên của hai họa sĩ họ Trần

“Động và Tĩnh” cũng đánh dấu lần đầu tiên hoạ sĩ Trần Hải Minh chịu “song ca”, từ trước đến nay anh chỉ thích “solo”. “Tôi đã từ chối tất cả những lời mời triển lãm chung. Lần này đặc biệt ở chỗ, tôi mời Trần Lưu Mỹ”, hoạ sĩ Trần Hải Minh chia sẻ. Trần Hải Minh và Trần Lưu Mỹ vốn là đôi bạn thân ngoài đời và trọng tài nhau.

Triển lãm chung gồm 50 tác phẩm, mỗi hoạ sĩ mang tới 25 tác phẩm, đều là những sáng tác mới nhất của cả hai. “Động và Tĩnh” có nhiều tác phẩm kích thước lớn: 2,4 x 2,4m; 2,4 x 1,8; phổ biến là những tác phẩm có kích thước 1,6 x 1,7m. Một số bức nhỏ có kích thước 80 x 80cm.

Tranh của hoạ sĩ Trần Hải Minh trong triển lãm "Động và Tĩnh"

Trần Hải Minh muốn gửi gắm thông điệp qua “Động và Tĩnh”: “Nghệ sĩ có thể làm việc với nhau, có thể sát cánh bên nhau, dù mỗi một nghệ sĩ là một cá thể, chẳng ai giống ai nhưng cùng mục đích. Chúng tôi cùng sáng tác trừu tượng biểu hiện. Chúng tôi có thể bắt tay nhau trong hội hoạ, cùng xây dựng những câu chuyện thú vị, cùng làm triển lãm, mang đến những bữa tiệc sắc màu phong phú cho người thưởng lãm”.

Tranh của hoạ sĩ Trần Lưu Mỹ trong triển lãm "Động và Tĩnh"

Nhắc đến Trần Hải Minh là nhắc đến Động, anh là chủ nhân của rất nhiều tác phẩm mang tên Chuyển động được đánh số thứ tự. Bức tranh đấu giá ủng hộ đồng bào trong siêu bão Yagi thu được 1,1 tỷ đồng của Trần Hải Minh mang tên Chuyển động số 3. “Nhiều người mặc định tôi là Động, bởi tôi là người hành động và tôi làm việc liên tục”, hoạ sĩ nói.

Tranh của hoạ sĩ Trần Hải Minh trong triển lãm "Động và Tĩnh"

Nghệ sĩ hướng tới tự do, khao khát tự do. Slogan của Trần Hải Minh trong sáng tạo và trong đời sống: “Tôi có quyền sống như tôi muốn, nói những điều tôi nghĩ và làm những điều tôi thích”. (Tất nhiên, anh luôn ý thức tự do trong khuôn khổ và thượng tôn pháp luật). Sự xuất hiện của Trần Hải Minh trong hội hoạ được chính anh phác hoạ bằng 4 chữ: Sôi nổi, cuồn cuộn. Hoạ sĩ Nguyễn Trung Tín từng nhận xét về tranh Trần Hải Minh: “Tranh của anh mang lại cảm xúc vô cùng mạnh mẽ nhưng vẫn chứa đựng nét tinh tế, ngọt ngào”.

Tranh của hoạ sĩ Trần Hải Minh trong triển lãm "Động và Tĩnh"

Trần Lưu Mỹ là con trai cả của cố danh hoạ Trần Lưu Hậu. Có người cha là tấm gương lao động và sáng tạo nghệ thuật bền bỉ, Trần Lưu Mỹ không cho phép bản thân dễ dãi khi cầm cọ. Suốt một thời gian dài, anh chỉ vẽ cầm chừng, bởi cần thời gian để chiêm nghiệm, tìm ra lối đi riêng. Khi danh hoạ tuổi cao, sức yếu, Trần Lưu Mỹ trở lại với hội hoạ mãnh liệt và sung sức, anh muốn đáp lại niềm tin và hi vọng của người cha nổi tiếng, trước khi quá muộn.

Tranh của hoạ sĩ Trần Lưu Mỹ trong triển lãm "Động và Tĩnh"

Hoạ sĩ nhanh chóng hoà nhịp vào dòng chảy hội hoạ đương đại với những triển lãm chung và riêng. Ngay trong catalog giới thiệu về triển lãm Khoảng trống, triển lãm cá nhân của Trần Lưu Mỹ sau 20 năm vắng bóng, anh đề trang trọng ngay trang đầu: “Con xin dành tặng cha”. Nếu tranh của danh hoạ Trần Lưu Hậu mạnh mẽ, dứt khoát thì con trai ông lại ưa nhẹ nhàng, bảng lảng, âm thầm len lỏi vào trái tim người xem. Những thăng trầm của đời sống đã đưa Trần Lưu Mỹ đến với Phật pháp. Tư tưởng Phật giáo cứu rỗi tâm hồn anh, ảnh hưởng đến sáng tác của anh, giúp tranh của anh có màu Thiền và vẻ đẹp Tĩnh. Với hoạ sĩ Trần Lưu Mỹ, quan niệm về hạnh phúc thật giản dị. Anh nói: “Được sống, được chứng kiến, được trải nghiệm đã là hạnh phúc”.

Tranh của hoạ sĩ Trần Lưu Mỹ trong triển lãm "Động và Tĩnh"

Trần Lưu Mỹ không muốn người xem phân định rạch ròi Tĩnh và Động, bởi trong Động có Tĩnh và ngược lại. Trước thềm triển lãm chung của hai học sĩ họ Trần, Viện trưởng Viện Nhân học, PGS.TS Đỗ Lai Thuý so sánh: “Bút pháp trừu tượng của Trần Hải Minh đã đạt tới đỉnh cao. Mảng và nét của anh có sự viên mãn trong chính nó. Cấu trúc tranh vững chắc, mạnh mẽ, hình thành một nhịp điệu bình ổn. Vậy nên, tranh của Minh có cốt tĩnh. Nhưng màu sắc tranh anh lại bừng nở rực rỡ tạo ra sự chuyển động”.

Tranh của hoạ sĩ Trần Hải Minh trong triển lãm "Động và Tĩnh"

Ông cảm về tranh Trần Lưu Mỹ như sau: “Có thể hạ một chữ đạm, nhưng mà “đạm nhược thuỷ”. Màu sắc tranh Mỹ thâm trầm, anh ưa những gam màu lạnh. Như dòng nước trôi qua những cánh rừng sậm lá hoặc bầu trời đẫm sắc đen. Nhưng đây đó vẫn vương vắt những tấm khăn màu cam hoặc xanh lơ như tình cờ, lơ đãng”.

Tranh của hoạ sĩ Trần Lưu Mỹ trong triển lãm "Động và Tĩnh"

Hoạ sĩ Trần Hải Minh sinh năm 1962, có một cuộc sống giàu trải nghiệm. Từ năm 1977 - 1982, anh là sinh viên hệ trung cấp Mỹ thuật 5 năm tại Đại học Mỹ thuật Việt Nam. Sau đó, anh thi đỗ vào trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam hệ Đại học nhưng bảo lưu để thực hiện nghĩa vụ quân sự (1982 - 1984). Năm 1985, anh là sinh viên năm thứ nhất, Đại học Mỹ thuật Việt Nam. Từ năm 1987 - 1993, anh là sinh viên Học viện Nghệ thuật Berlin (Đức), tốt nghiệp khoa Hội hoạ, Học viện Nghệ thuật Berlin. Từ đó, đến nay anh sống và vẽ tại Berlin và Thành phố Hồ Chí Minh . Trần Hải Minh thường tổ chức triển lãm cá nhân vào đúng ngày sinh nhật 3/7.

Hoạ sĩ Trần Hải Minh

Hoạ sĩ Trần Lưu Mỹ sinh năm 1963, tại Hà Nội. Anh tốt nghiệp Trường Đại học Sân khấu Điện ảnh Hà Nội, là hội viên Hội Mỹ thuật Việt Nam, hội viên Hội Mỹ thuật Hà Nội. Trong hơn 30 năm cầm cọ, anh đã tham gia hơn 20 triển lãm chung và riêng. Năm 1999, anh có triển lãm cá nhân đầu tiên tại Gallery Sông Hồng, Hà Nội. Cũng trong năm 1999, anh tham dự trại sáng tác “Ô vuông nắng” tại Nga; Năm 2001 anh tham gia triển lãm nhóm “Nghệ sĩ Việt Nam hôm nay”; Năm 2012, anh tham gia triển lãm nhóm Phật tử “Sen đầu hạ”, triển lãm nhóm “Kết nối 3” tại TP.HCM, triển lãm nhóm “Góc nhìn Việt Nam” tại câu lạc bộ mỹ thuật Washington tại Washington D.C - Mỹ; Năm 2020 anh có triển lãm cá nhân “Khoảng trống” tại Hà Nội; Năm 2023, Trần Lưu Mỹ ra mắt triển lãm cá nhân “Khoảng trống II” tại TP.HCM; Cuối năm 2024, Trần Lưu Mỹ tiếp tục làm triển lãm cá nhân “Khoảng trống III” tại Hà Nội…

Hoạ sĩ Trần Lưu Mỹ