Điều chưa từng thấy với sầu riêng Việt Nam

Chỉ vài tháng, Việt Nam chi gần chục triệu USD để nhập khẩu sầu riêng, trong khi xuất khẩu mặt hàng này lại giảm 5 tháng liên tiếp, điều chưa từng xảy ra trước đó.

Sầu riêng chính vụ được thu hoạch ở Cai Lậy, Đồng Tháp. Ảnh: Minh Mẫn.

Năm 2024, Việt Nam đứng thứ hai thế giới về xuất khẩu sầu riêng, chỉ sau Thái Lan, nhưng 4 tháng đầu năm nay, trong khi sản lượng xuất khẩu loại trái cây này suy giảm, Việt Nam lại ghi nhận sản lượng nhập khẩu sầu riêng tăng gấp 6 lần cùng kỳ năm trước.

Nhập khẩu sầu riêng tăng đột biến

Theo thống kê của Cục Hải quan, trong 4 tháng đầu năm nay, Việt Nam đã chi gần 9,3 triệu USD để nhập khẩu sầu riêng, tăng 518% so với cùng kỳ năm ngoái. Tỷ trọng sầu riêng trong cơ cấu rau quả nhập khẩu cũng ghi nhận mức tăng đáng kể, từ 0,24% lên 1,17%. Chia sẻ với Tri Thức - Znews, ông Đặng Phúc Nguyên - Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam - đánh giá việc nhập khẩu mặt hàng mà nước ta có thế mạnh sản xuất là điều bình thường. Ông Nguyên dẫn chứng Thái Lan là quốc gia xuất khẩu sầu riêng lớn nhất thế giới, Trung Quốc thuộc top đầu toàn cầu về sản lượng xoài nhưng các nước này vẫn nhập khẩu từ các nước khác để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng nội địa. Lý giải việc Việt Nam chi cả chục triệu USD nhập khẩu sầu riêng chỉ trong vài tháng, ông Nguyên cho rằng nguyên nhân đến từ tâm lý tò mò của người tiêu dùng, nhất là nhóm thu nhập cao, muốn trải nghiệm hàng ngoại. Bên cạnh đó, niềm tin vào chất lượng của hàng nhập khẩu, khiến người mua sẵn sàng chi tiền. Đầu năm là thời điểm sầu riêng tại các tỉnh miền Tây rơi vào mùa nghịch vụ, sản lượng thu hoạch giảm mạnh so với chính vụ kéo dài từ tháng 4 đến tháng 9 hàng năm. Trong khi đó, nhu cầu tiêu dùng phục vụ lễ, Tết lại tăng cao, buộc thị trường phải bổ sung nguồn cung bằng hàng nhập khẩu. Sầu riêng đông lạnh Musang King Malaysia được người tiêu dùng Việt ưa chuộng. Ảnh: Bubu Fresh. Sầu riêng ngoại nhập được bán phổ biến chủ yếu của Thái Lan và Malaysia. Sầu riêng Fumoni Thái có giá 200.000-340.000 đồng/kg, trong khi giống Kanyao được bán với giá 430.000-700.000 đồng/kg. Sầu riêng Black Thorn Malaysia giá cao hơn, dao động từ 900.000 đồng đến 1 triệu đồng/kg; sầu riêng Musang King đông lạnh khoảng 500.000-600.000 đồng/hộp 400 gr. Xuất khẩu vẫn chưa phục hồi Thống kê của Cục Hải quan cho thấy 5 tháng đầu năm, xuất khẩu sầu riêng cả nước mới đạt 387 triệu USD, giảm gần 58% so với cùng kỳ năm trước. Tỷ trọng mặt hàng này trong nhóm rau quả xuất khẩu cũng rớt từ 35% xuống còn 17%. Riêng trong tháng 5, xuất khẩu sầu riêng tiếp tục giảm, đánh dấu tháng thứ 5 liên tiếp đi xuống. Diễn biến này kéo theo tổng kim ngạch xuất khẩu rau quả 5 tháng đầu năm chỉ đạt 2,3 tỷ USD, giảm 13,5% so với cùng kỳ năm trước. Nguyên nhân chủ yếu vẫn đến từ Trung Quốc (chiếm 72% lượng sầu riêng xuất khẩu) đã giảm mạnh nhập khẩu sầu riêng từ Việt Nam.Trong 5 tháng đầu năm, Việt Nam chỉ thu về 278 triệu USD từ thị trường này, giảm 67% so với cùng kỳ năm 2024. KIM NGẠCH XUẤT KHẨU SẦU RIÊNG VIỆT NAM 2023-2025 Nhãn202320245T/2025 Giá trị xuất khẩu Tỷ USD 2.13.20.39 Ông Nguyên cho biết sầu riêng Việt Nam vẫn đang trong quá trình khắc phục triệt để tồn dư chất bảo vệ thực vật có trong trái để giải quyết các rào cản kỹ thuật và quy định kiểm dịch thực vật mới của Trung Quốc. Việt Nam đang ưu tiên cấp mã vùng trồng, phê duyệt cơ sở đóng gói và hợp lý hóa các quy trình kiểm tra. Trong buổi hội đàm giữa Bộ trưởng Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy và Tổng cục trưởng Hải quan Trung Quốc (GACC) cuối tháng 5 vừa qua để giải quyết các vấn đề liên quan tới thương mại nông sản, 2 bên thống nhất tăng thời gian làm việc, số lượng nhân viên kiểm tra tại cửa khẩu để tạo thuận lợi tối đa cho nông sản Việt Nam vào thị trường này. Trung Quốc đã cập nhật thêm 829 mã số vùng trồng và 131 cơ sở đóng gói sầu riêng Việt Nam được phép xuất khẩu sang quốc gia này. Theo Bộ trưởng Đỗ Đức Duy, đây là minh chứng rõ nét cho sự phối hợp hiệu quả giữa 2 bên, đồng thời là nguồn động viên rất lớn đối với người nông dân và doanh nghiệp Việt Nam. Bộ trưởng Duy cũng cho biết ngay sau khi nhận được thông tin cảnh báo, Việt Nam đã tiến hành điều tra nguyên nhân, triển khai đồng bộ các giải pháp kiểm soát và khắc phục trên toàn chuỗi sản xuất - sơ chế - xuất khẩu. Kết quả đã được tổng hợp thành báo cáo và gửi cho Hải quan Trung Quốc để cập nhật tiến độ và chứng minh năng lực kiểm soát của phía Việt Nam. Thời gian tới, Việt Nam sẽ tiếp tục tăng cường biện pháp kiểm soát chất lượng sầu riêng theo chuỗi từ sản xuất đến chế biến và xuất khẩu, sẵn sàng phối hợp chặt chẽ với Hải quan Trung Quốc để xử lý các tình huống phát sinh liên quan đến chất lượng và an toàn thực phẩm. Chưa đầy một thập kỷ, ngành sầu riêng Việt Nam đã ghi nhận bước nhảy vọt cả về quy mô lẫn sản lượng. Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, giai đoạn 2015-2024, diện tích trồng sầu riêng tăng trung bình 19,5% mỗi năm. Cụ thể, từ 32.000 ha năm 2015 lên gần 180.000 ha vào năm 2024, tức tăng gần 6 lần. Tri Thức - Znews giới thiệu độc giả Tủ sách kiến thức kinh tế với đa dạng cuốn sách, câu chuyện trong lĩnh vực kinh doanh, kinh tế. Là nguồn tư liệu cho những người quan tâm và muốn nâng cao kiến thức trong lĩnh vực kinh tế. Những cuốn sách, câu chuyện trong Tủ sách không chỉ đơn thuần là những tác phẩm của tri thức mà còn chứa đựng bí quyết, kinh nghiệm quý báu từ các tác giả, nhà quản lý có uy tín và kinh nghiệm lâu năm trong ngành.

Đọc sách không chỉ giúp người đọc tiếp cận những kiến thức mới mà còn giúp mở rộng tầm nhìn và phát triển bản thân. Tủ sách kiến thức kinh tế mong muốn lan tỏa tri thức trong lĩnh vực kinh doanh, đồng thời phát triển văn hóa đọc cho người Việt.