Đề xuất 580.000 tỉ hiện đại hóa nền giáo dục trong 10 năm tới

Chính phủ đề xuất tổng nguồn lực huy động hơn 580.000 tỉ đồng để hiện đại hóa, nâng cao chất lượng nền giáo dục trong 10 năm tới.

Sáng 25.11, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn trình dự thảo quyết định chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia hiện đại hóa, nâng cao chất lượng GD-ĐT giai đoạn 2026 - 2035.

Đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học

Theo tờ trình của Chính phủ, tổng các nguồn lực huy động để thực hiện chương trình là hơn 580.000 tỉ đồng, trong đó vốn ngân sách T.Ư hơn 349.000 tỉ, vốn ngân sách địa phương hơn 115.700 tỉ, vốn đối ứng của các cơ sở giáo dục hơn 89.000 tỉ, còn lại là vốn huy động hợp pháp khác.

Đối tượng thụ hưởng chính sách bao gồm: các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông, giáo dục nghề nghiệp và giáo dục đại học công lập; trẻ em, học sinh, sinh viên, người học, nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục trong các cơ sở giáo dục; các tổ chức, cá nhân có liên quan thuộc các cơ quan quản lý nhà nước về giáo dục.

Mục tiêu đặt ra đến năm 2035, đầu tư xây dựng 100% các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông đạt chuẩn về cơ sở vật chất; 100% cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông có đủ thiết bị dạy học để triển khai thực hiện đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học.

Đồng thời, đầu tư cho khoảng 60 trường cao đẳng nghề chất lượng cao tiếp cận trình độ các nước ASEAN-4 và 6 trường tiếp cận trình độ các nước phát triển trong nhóm G20.

Cùng đó là rà soát quy hoạch, hoàn thiện mạng lưới các cơ sở giáo dục đại học, tiếp tục đầu tư để hướng đến hoàn thành 100% các cơ sở giáo dục đại học công lập trong quy hoạch đạt chuẩn vào năm 2035.

Đầu tư đồng bộ cho một số cơ sở giáo dục đại học công lập trọng điểm đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao và đào tạo sau đại học các lĩnh vực khoa học cơ bản, sư phạm, sức khỏe, kỹ thuật và công nghệ, nhất là công nghệ chiến lược, công nghệ ưu tiên của công nghiệp 4.0.

Đầu tư, hình thành các trung tâm đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp tại các cơ sở giáo dục đại học công lập, đóng góp vào phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp quốc gia…

Tính toán kỹ điều kiện bảo đảm tính khả thi

Thẩm tra dự thảo, Ủy ban Văn hóa và Xã hội tán thành mục tiêu chung của chương trình, gồm hiện đại hóa toàn diện hệ thống giáo dục quốc dân, tạo chuyển biến căn bản, mạnh mẽ về chất lượng giáo dục và đào tạo; và bảo đảm công bằng trong tiếp cận giáo dục.

Tuy nhiên, cơ quan thẩm tra cho rằng cần nghiên cứu, tính toán kỹ lưỡng điều kiện bảo đảm tính khả thi để cân nhắc các chỉ tiêu 30% (đến năm 2030) và 100% (đến năm 2035) số cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông thực hiện đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học (cơ sở vật chất, nguồn cung cấp đội ngũ giáo viên giảng dạy).

Về mục tiêu về cơ sở vật chất ở bậc giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông, nên xác định theo tiêu chí đủ phòng học kiên cố hóa, đạt chuẩn theo quy định của bộ; trang bị đầy đủ thiết bị dạy học tối thiểu.

Đối với mục tiêu về người học, người dạy, cần có chỉ tiêu về số lượng người được cử đi đào tạo tại các cơ sở giáo dục đại học uy tín, chất lượng ở nước ngoài bằng ngân sách nhà nước.

Về nguồn vốn ngân sách T.Ư, Ủy ban Văn hóa và Xã hội đề nghị ưu tiên đầu tư trọng tâm, trọng điểm; bố trí vốn sát với mục tiêu và khả năng giải ngân, bảo đảm khả thi, hiệu quả.

Với ngân sách địa phương, cần làm rõ căn cứ xác định tỷ lệ, cơ cấu vốn đối ứng từ ngân sách địa phương; khuyến khích các địa phương có nguồn thu ngân sách cao chủ động bố trí đầu tư cho giáo dục.

Về vốn đối ứng của các trường đại học và dạy nghề, cơ quan thẩm tra cho rằng tỷ lệ theo đề xuất của Chính phủ là rất lớn, chưa hợp lý, cần làm rõ cơ sở đề xuất.

Về nguồn vốn khác, cần làm rõ căn cứ và tính khả thi của việc xác định tổng nguồn vốn huy động hợp pháp khác thực hiện chương trình; tăng cường huy động nguồn này để giảm áp lực cho ngân sách nhà nước.