'Để SJC độc quyền vàng miếng giờ không hợp lý nữa rồi'

Đại biểu Quốc hội Trịnh Xuân An nói việc Tổng Bí thư Tô Lâm chỉ đạo xóa độc quyền nhà nước về vàng miếng, mở rộng nhập khẩu vàng có tính tất yếu vì có cơ sở thực tiễn, pháp lý từ lâu.
Trao đổi bên hành lang Quốc hội sáng 29.5, đại biểu Quốc hội Trịnh Xuân An (đoàn Đồng Nai), Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại Quốc hội, cho biết vừa qua có nhiều bất cập trong quản lý thị trường vàng.
Vì thế, những chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm về quản lý thị trường vàng có tính tất yếu, có cơ sở thực tiễn, pháp lý từ quá trình đánh giá về pháp lý, cùng nhu cầu của xã hội, nền kinh tế.
"Vàng không phải thứ gì quá to tát, chỉ là một trong những lĩnh vực sản phẩm hàng hóa thuần túy, thậm chí không nóng như thị trường bất động sản hay chứng khoán. Nhưng tại sao chúng ta quan tâm và Tổng Bí thư phải có chỉ đạo? Cái gì tích tụ lâu, nghiên cứu kỹ rồi thì đến thời điểm phải xử lý", ông An nói.
Ông An phân tích, thị trường vàng lâu nay chưa đúng nghĩa thị trường, trong khi đó, Nghị định 24 của Chính phủ đã lỗi thời.
"Lâu nay ta làm cho vàng trở nên quá quan trọng, độc quyền, mua bán khó khăn, nguồn cung hạn hẹp. Tức là nó đang bình thường biến nó thành ghê gớm, cộng với tâm lý găm vàng, tích vàng, biến vàng thành tài sản nên tạo ra sức nóng của thị trường này", ông An nêu quan điểm.
Để thực hiện xóa độc quyền vàng miếng theo chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm, ông Trịnh Xuân An cho rằng, trước hết, cần sửa ngay Nghị định 24 của Chính phủ đang quy định vấn đề này.
"Giải pháp độc quyền với SJC cách đây hơn 10 năm có giá trị nhưng nay không hợp lý nữa rồi. Vậy, bỏ độc quyền có phải bung ra để thành giai đoạn bát nháo như trước khi có Nghị định 24 không? Tôi cho là không", ông An nêu, và cho biết, Tổng Bí thư chỉ đạo bỏ độc quyền vàng miếng có lộ trình, có kiểm soát cho thấy quyết tâm nhưng phải thực hiện một cách hợp lý.
Theo ông An, giải pháp này có nghĩa là Nhà nước vẫn quản lý hoạt động sản xuất vàng miếng, nhưng có thể cấp phép cho nhiều doanh nghiệp đủ điều kiện tham gia sản xuất.
"Chúng ta không để độc quyền một doanh nghiệp, một tổ chức nào, mà cho một số lượng doanh nghiệp nhất định đủ điều kiện tham gia nhập khẩu, khai thác, chế biến, kinh doanh vàng", ông An phân tích.
Không nên can thiệp ai được bán, ai được mua vàng
Đại biểu Trịnh Xuân An cũng cho rằng, cần có nhiều giải pháp để không biến vàng thành nơi trú ngụ của nguồn tiền, hay thành tài sản giao dịch ngầm để rửa tiền. Cũng không nên cổ xúy biến vàng miếng thành tài sản tích trữ.
Ông An nhấn mạnh điều hành thị trường vàng phải theo nguyên tắc thị trường có cung có cầu và chỉ tác động vào điều hành vĩ mô, không can thiệp cụ thể theo kiểu "ai được bán, ai được mua vàng".
"Ta đang điều tiết sự chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới bằng các biện pháp, mệnh lệnh hành chính là không nên. Hay vừa rồi, giao các tổ chức tín dụng bán vàng là không đúng với thị trường", ông An nêu quan điểm.
Cùng đó, ông An cho rằng, lâu nay ta quá tập trung vào thị trường vàng miếng. "Khi vàng miếng cao quá thì người ta chuyển sang mua nhẫn, tức là bằng mọi cách để có vàng", ông An nói, và cho rằng, cần phải tạo các kênh khác cho thị trường vàng, như phát triển vàng trang sức.
"Thị trường vàng trang sức của Thái Lan một năm 20 tỉ USD, rất nhiều doanh nghiệp có thể làm được. Ta cũng cần tận dụng biến nó thành cơ hội để phát triển lĩnh vực này, tạo nên sự đồng bộ để đến lúc nào đó vàng cũng như tài sản bình thường thôi", ông An nói thêm.
Một trong những giải pháp Tổng Bí thư yêu cầu thực hiện ngay là lập sở giao dịch vàng quốc gia. Ông Trịnh Xuân An cho rằng, đây không phải là sàn tự phát như trước đây, cũng không phải sàn chơi vàng ảo, mà phải công khai, minh bạch và quản lý được nguồn gốc.
"Đã là thị trường phải chấp nhận quy tắc của thị trường, đưa sản phẩm hàng hóa ra phải có nguồn gốc, tránh rửa tiền và là nơi trú ẩn của hoạt động phi pháp", đại biểu tỉnh Đồng Nai nhấn mạnh.
Ông An khẳng định, việc sửa đổi Nghị định 24 đã chín muồi để thay đổi quan điểm, định hướng về quản lý vàng. "Chỉ đạo của Tổng Bí thư là mệnh lệnh, yêu cầu cấp thiết vừa có tính chính trị, pháp lý và thực tiễn và quan trọng là đòi hỏi chính đáng của thị trường. Vàng là nhu cầu thuần túy của thị trường và phải trả nó về đúng nghĩa như thế", ông An nói.