Đề nghị làm rõ tính chất 'trực thuộc' của các tổ chức thành viên MTTQ Việt Nam

Ủy ban Văn hóa và Xã hội đề nghị làm rõ tính chất 'trực thuộc' của các tổ chức thành viên của MTTQ Việt Nam, mối quan hệ công tác với MTTQ nhưng vẫn bảo đảm tính độc lập tương đối, chủ động sáng tạo.

Sáng 21.5, tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XV, Chủ tịch Ủy ban T.Ư Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam Đỗ Văn Chiến trình bày tờ trình dự án luật sửa đổi, bổ sung một số điều của luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, luật Công đoàn, luật Thanh niên và luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở.

Dự thảo luật sửa đổi, bổ sung 11/41 điều của luật Mặt trận Tổ Quốc Việt Nam; 9/37 điều của luật Công đoàn; 2/41 điều của luật Thanh niên và 31/91 điều của luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở.

MTTQ Việt Nam là một bộ phận của hệ thống chính trị

Trong đó, dự thảo khẳng định MTTQ Việt Nam là một bộ phận của hệ thống chính trị của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; giữ vai trò chủ trì, các tổ chức chính trị - xã hội cùng với các tổ chức thành viên khác phối hợp, đồng thời phát huy sự chủ động, sáng tạo của mỗi tổ chức trong hiệp thương dân chủ, thống nhất hành động.

Các tổ chức chính trị - xã hội, các hội do Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ là các tổ chức thành viên trực thuộc MTTQ Việt Nam, được tổ chức và hoạt động thống nhất trong Ủy ban MTTQ Việt Nam.

Dự thảo cũng quy định về tổ chức MTTQ Việt Nam ở cấp tỉnh, cấp xã, không tổ chức ở cấp huyện để đồng bộ với việc sắp xếp đơn vị hành chính và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

Về luật Công đoàn, dự thảo sửa đổi theo hướng khẳng định công đoàn "là tổ chức thành viên trực thuộc MTTQ Việt Nam", là "đại diện của người lao động ở cấp quốc gia trong quan hệ lao động và quan hệ quốc tế về công đoàn".

Cùng đó là các quy định liên quan đến hệ thống tổ chức của công đoàn nhằm đồng bộ với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp và điều chỉnh tổ chức công đoàn trong cơ quan, đơn vị sự nghiệp hưởng 100% lương từ ngân sách để thực hiện chủ trương kết thúc hoạt động của công đoàn viên chức Việt Nam.

Đồng thời, quy định về thẩm quyền trong trình các dự án luật, pháp lệnh, nghị quyết và trong hoạt động giám sát của công đoàn để phù hợp với Hiến pháp (sau sửa đổi, bổ sung), thống nhất với nội dung sửa đổi tại luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.

Làm rõ tính chất "trực thuộc" của các tổ chức thành viên

Tại báo cáo thẩm tra, Ủy ban Văn hóa và Xã hội cơ bản nhất trí với dự thảo luật, song đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục làm rõ tính chất "trực thuộc" của các tổ chức thành viên của MTTQ Việt Nam, mối quan hệ công tác giữa MTTQ và các thành viên trực thuộc nhưng vẫn bảo đảm tính độc lập tương đối, chủ động sáng tạo, hoạt động theo pháp luật và điều lệ của mỗi tổ chức theo đúng tinh thần của Hiến pháp và các nghị quyết của T.Ư.

Đối với hoạt động giám sát, phản biện của MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên của MTTQ Việt Nam, cơ quan thẩm tra đề nghị quy định cụ thể nội dung này trong Điều lệ MTTQ Việt Nam nhằm bảo đảm tính "độc lập tương đối" trong hoạt động giám sát, phản biện của các tổ chức thành viên trực thuộc, bảo đảm các tổ chức thành viên trực thuộc có thể chủ động thực hiện một số hoạt động giám sát đối với những đối tượng, nội dung liên quan đến đoàn viên, hội viên của tổ chức mình.

Đối với luật Công đoàn, có ý kiến đề nghị nghiên cứu quy định hệ thống tổ chức công đoàn theo hướng linh hoạt hơn, phù hợp với chủ trương sắp xếp tổ chức bộ máy, vừa bảo đảm tuân thủ quy định của pháp luật, vừa bảo đảm thực hiện theo Điều lệ công đoàn.

Đồng thời, vẫn bám sát yêu cầu đổi mới tổ chức, hoạt động công đoàn theo tinh thần của Nghị quyết số 02 của Bộ Chính trị về đổi mới tổ chức và hoạt động của Công đoàn Việt Nam trong tình hình mới, phù hợp với việc tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

Cũng có ý kiến đề nghị nghiên cứu xây dựng mô hình công đoàn cụm liên xã, phường thuộc công đoàn tỉnh, thành phố hoặc đại diện của công đoàn cấp trên ở các khu công nghiệp (đối với tỉnh, thành phố có khu công nghiệp, nhiều lao động).