Dấu ấn kiến tạo phía sau thành công của Petrovietnam

(Dân trí) - Trong bối cảnh nhiều biến động, tầm nhìn và chiến lược đúng đắn là kim chỉ nam giúp Petrovietnam vững vàng, phát triển bền vững, với vai trò then chốt của những "đầu tàu" lãnh đạo.

Bản lĩnh Petrovietnam qua những cuộc khủng hoảng kép

Lịch sử kinh tế thế giới, đặc biệt trong ngành năng lượng và dầu khí, đã chứng kiến nhiều cuộc khủng hoảng mang tầm quốc gia, khu vực và toàn cầu. Mỗi khủng hoảng đều thử thách bản lĩnh, năng lực quản trị và sức mạnh nội tại của doanh nghiệp. Những doanh nghiệp có tầm nhìn chiến lược thường kịp thời tái cấu trúc, thay đổi tư duy, nâng cao năng lực quản trị, đổi mới mô hình kinh doanh để đứng vững, thậm chí tạo đà tăng trưởng vượt bậc sau khủng hoảng.

Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) là một điển hình. Nhờ định hướng và quản trị đúng đắn, Petrovietnam đã vượt qua khủng hoảng kép Covid-19 và giá dầu giảm sâu giai đoạn 2020-2021, vươn lên mạnh mẽ trong các năm 2022-2024.

Đối với công tác quản trị, điều hành tại doanh nghiệp, tầm nhìn giống như ngọn hải đăng định hướng đích đến dài hạn, tạo động lực và sự gắn kết cho toàn tổ chức, còn chiến lược là “bản đồ hành trình” xác định con đường, cách thức phân bổ nguồn lực, ứng phó thách thức và nắm bắt cơ hội.

Petrovietnam là doanh nghiệp có quy mô lớn và phạm vi hoạt động rộng, gắn với nhiệm vụ quan trọng của quốc gia. Việc xây dựng tầm nhìn và hoạch định chiến lược phát triển đúng đắn có ý nghĩa then chốt, quyết định hiệu quả và thành công trong hoạt động.

Tư duy kiến tạo là cách tiếp cận chủ động, sáng tạo và dài hạn trong xác định tầm nhìn, hoạch định và thực thi chiến lược. Doanh nghiệp theo tư duy này không chỉ phản ứng trước biến động thị trường mà còn biết tiên đoán xu thế, chuẩn bị nguồn lực và kiến tạo giá trị mới cho tương lai.

Điều đó thể hiện ở việc xác định tầm nhìn dài hạn, định hình quy mô và vị thế doanh nghiệp trong 10, 20, thậm chí 30 năm tới; xây dựng chiến lược linh hoạt, thích ứng với biến động; đồng thời khơi dậy nội lực sáng tạo, tinh thần đoàn kết và khát vọng cống hiến của mỗi thành viên trong thực thi chiến lược.

Giai đoạn 2016-2019, Petrovietnam khi đó đang ở đáy của cuộc khủng hoảng, từ những khó khăn nội tại đến suy giảm niềm tin, từ thị trường đến sản lượng khai thác thu hẹp… Thời điểm ấy, nhiều dự án, nhất là những dự án điện lâm vào bế tắc, nhiều đơn vị liên tục thua lỗ, tưởng chừng không có lối thoát.

Tính chất và mức độ nghiêm trọng của cuộc khủng hoảng này khiến Petrovietnam, năm 2017, đã từng báo cáo Thủ tướng Chính phủ, dự báo đến năm 2019, Tập đoàn sẽ bị mất cân đối dòng tiền, lâm vào tình trạng đặc biệt khó khăn.

Khó khăn, thách thức đặt ra đối với Petrovietnam càng lớn hơn gấp bội khi khủng hoảng kép diễn ra, đe dọa trực tiếp đến hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh, việc làm của hàng chục nghìn lao động và ngân sách Nhà nước.

Tư duy quản trị biến động: Từ bị động sang dẫn dắt

Trong bối cảnh đó, thay vì bị động, Petrovietnam đã lựa chọn cách tiếp cận chủ động với tư duy quản trị biến động, một tư duy quản trị mới, hiện đại. Điểm nổi bật ở đây là sự chủ động, chuyển từ ứng phó tình huống sang chủ động quản trị biến động, coi biến động thị trường là yếu tố tất yếu, cần được dự báo, phân tích và chủ động kịch bản điều hành.

Đây là bước tiến lớn trong tư duy quản trị, biến “nguy” thành “cơ”, từ bị động sang dẫn dắt, không co cụm phòng thủ mà chủ động thích ứng và tối ưu hóa nguồn lực, đặt nền móng cho sự ổn định và bứt phá của Petrovietnam sau này.

Giữa “tâm bão” cuộc khủng hoảng kép, dưới sự chỉ đạo quyết liệt của TS Lê Mạnh Hùng - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng thành viên Petrovietnam (khi đó đang là Tổng giám đốc Tập đoàn), Petrovietnam đã nhanh chóng xây dựng các kịch bản điều hành linh hoạt, chủ động điều chỉnh kế hoạch khai thác - sản xuất, tập trung vào an toàn, tối ưu chi phí và bảo đảm dòng tiền. Song song đó, Petrovietnam tái cơ cấu danh mục đầu tư, rà soát các dự án chưa hiệu quả, đồng thời thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ.

Tinh thần được TS Lê Mạnh Hùng quán triệt đối với công tác quản trị, điều hành của Petrovietnam là phải bám sát diễn biến tình hình, chủ động đưa ra các dự báo, đánh giá, có các giải pháp, phương án cụ thể cho từng thời điểm, cả trong ngắn hạn cũng như dài hạn, kịp thời báo cáo các khó khăn, vướng mắc để tìm cách tháo gỡ, thực hiện tốt nhất các chỉ tiêu kế hoạch đặt ra, thậm chí cao hơn, áp lực hơn.

Nhờ đó, năm 2020, mặc dù phải đối diện với khó khăn, thách thức, Petrovietnam không những trụ vững mà còn bứt phá ngoạn mục, trở thành điểm sáng trong bức tranh kinh tế Việt Nam; là một trong số ít công ty năng lượng, dầu khí trên thế giới vượt qua khủng hoảng và đạt lợi nhuận dương hơn 20.000 tỷ đồng.

Bước ra khỏi khủng hoảng, quản trị biến động tiếp tục được Petrovietnam đưa lên tầm cao mới và coi đây là nền tảng cho sự phát triển bền vững. Theo đó, Petrovietnam đã triển khai hệ thống quản trị thông minh, ứng dụng dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo trong dự báo thị trường, tối ưu hóa vận hành khai thác. Đồng thời đẩy mạnh tái cấu trúc đầu tư, tập trung vào dự án cốt lõi và các lĩnh vực có tiềm năng tăng trưởng. Đặc biệt là nâng cao năng lực quản trị rủi ro, xây dựng hệ thống cảnh báo sớm, đánh giá kịch bản biến động giá, bảo đảm khả năng ứng phó chủ động.

Công tác phân tích, dự báo được Petrovietnam coi trọng, xem là yếu tố quyết định thành bại đối với điều hành doanh nghiệp. Dưới sự chỉ đạo của lãnh đạo tập đoàn, các đơn vị chuyên môn, đội ngũ chuyên gia liên tục cập nhật dữ liệu, mô phỏng kịch bản biến động giá dầu, nhu cầu tiêu thụ, rủi ro địa chính trị… từ đó tạo cơ sở khoa học để lãnh đạo đưa ra quyết sách kịp thời.

Khi thị trường đi xuống, Petrovietnam đã điều chỉnh kế hoạch khai thác, tối ưu chi phí; khi thị trường hồi phục, nhanh chóng nắm bắt cơ hội thị trường, thúc đẩy phát triển sản xuất. Hay khi rủi ro địa chính trị gia tăng, các kịch bản dự phòng giúp tập đoàn duy trì ổn định nguồn cung.

Nhờ vậy, những năm qua, mặc dù kinh tế thế giới và địa chính trị có nhiều biến động khó lường, các xu hướng công nghệ, năng lượng… diễn ra nhanh hơn dự báo, hiệu quả sản xuất kinh doanh của Petrovietnam liên tục được cải thiện.

Chỉ trong vài năm, nhiều chỉ tiêu quan trọng như doanh thu, lợi nhuận, nộp ngân sách của Petrovietnam đều tăng trưởng ấn tượng, tạo nền tảng vững chắc cho giai đoạn phát triển tiếp theo; khẳng định vai trò quan trọng, nòng cốt trong việc thực hiện 5 “an”, gồm: an ninh năng lượng; an ninh kinh tế; an ninh lương thực; an ninh quốc phòng và chủ quyền quốc gia trên biển; an sinh xã hội.

Từ việc thực hiện sứ mệnh 5 “an” đó, Petrovietnam đã đạt được những kết quả và thành tựu to lớn sau 50 năm, trong đó có 5 chỉ số thuộc hàng cao nhất quốc gia.

Cụ thể, Petrovietnam là doanh nghiệp hàng đầu Việt Nam với tổng tài sản hơn 1 triệu tỷ đồng, vốn chủ sở hữu 556.000 tỷ đồng và doanh thu lũy kế đạt 605 tỷ USD. Petrovietnam cũng là một trong những doanh nghiệp có mức đóng góp ngân sách cao nhất với hơn 142 tỷ USD, chiếm bình quân 8-9% tổng thu ngân sách Nhà nước hằng năm.

Tập đoàn luôn nằm trong nhóm doanh nghiệp có lợi nhuận cao nhất, riêng năm 2024 đạt hơn 55.000 tỷ đồng. Trên lĩnh vực khoa học - công nghệ, Petrovietnam đạt 6 Giải thưởng Hồ Chí Minh, 4 Giải thưởng Nhà nước, 46 giải thưởng Vifotec/WIPO cùng 4 bằng sáng chế quốc tế. 

Petrovietnam còn là một trong những doanh nghiệp thực hiện an sinh xã hội lớn nhất cả nước, với tổng kinh phí trên 10,3 nghìn tỷ đồng trong giai đoạn 2011-2025.

Bên cạnh đó, được sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, trực tiếp là Thủ tướng, Petrovietnam đã quyết liệt đẩy mạnh công tác đầu tư phát triển, giải quyết dứt điểm các dự án khó khăn, vướng mắc của một số dự án trọng điểm.

Tập đoàn đưa vào vận hành Nhà máy Nhiệt điện (NMNĐ) Sông Hậu 1, Thái Bình 2; khánh thành kho cảng LNG 1 triệu tấn/năm Thị Vải; đẩy nhanh tiến độ chuỗi dự án khí điện Lô B - Ô Môn, các dự án NMNĐ Nhơn Trạch 3 - 4…, qua đó góp phần quan trọng vào việc ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an ninh năng lượng của đất nước.

Thông qua công tác quản trị và điều hành, đội ngũ lãnh đạo như TS Lê Mạnh Hùng còn giữ vai trò quan trọng trong việc khơi dậy, thúc đẩy bản lĩnh, ý chí, tinh thần tự hào và khát vọng của người lao động toàn Petrovietnam. Điều này được thể hiện rõ nét qua việc tư duy quản trị biến động được lan tỏa, thấm sâu trở thành nét văn hóa đặc sắc tại Petrovietnam.

Tinh thần quản trị biến động được cụ thể hóa thành hành động, được lan tỏa thông qua hàng nghìn sáng kiến, cải tiến kỹ thuật được triển khai để giảm chi phí, tăng năng suất; các giải pháp an toàn vận hành được nâng cấp, bảo đảm hệ thống hoạt động liên tục ngay trong đại dịch; từng cá nhân ý thức rõ trách nhiệm của mình trong việc bảo vệ hiệu quả chung của tập đoàn.

“Tăng trưởng trở thành mệnh lệnh, là khát vọng của gần 55.000 người lao động Petrovietnam. Tăng trưởng không phải vì thành tích mà là để đóng góp nhiều hơn, lớn hơn cho đất nước. Niềm tin, khát vọng của người lao động Petrovietnam được thúc đẩy bởi sứ mệnh, tầm nhìn và định hướng phát triển của tập đoàn”, đại diện Petrovietnam khẳng định.

Định hình tầm nhìn Petrovietnam trong kỷ nguyên mới

Quản trị biến động là minh chứng rõ nét cho sự trưởng thành vượt bậc về tư duy kiến tạo tầm nhìn, hoạch định chiến lược, đồng thời khẳng định trí tuệ và bản lĩnh Petrovietnam. Điều đó không chỉ thể hiện qua những con số ấn tượng mà còn in đậm trong khí chất người lao động.

Từ chỗ bị động trước sóng gió thị trường, Petrovietnam đã trở thành một tổ chức biết dự báo, biết thích ứng và biết biến thách thức thành cơ hội, tạo nền tảng vững chắc cho bước bứt phá tiếp theo.

Phát biểu tại Hội nghị tổng kết năm 2023, triển khai nhiệm vụ 2024, Tổng Giám đốc Petrovietnam Lê Mạnh Hùng nhấn mạnh, với những thành tựu đã đạt được, quản trị biến động sẽ tiếp tục là nhân tố quyết định kết quả sản xuất kinh doanh, là tiền đề quan trọng để tập đoàn phát triển ổn định, bền vững, hiện thực hóa khát vọng tăng trưởng, phát triển Petrovietnam trở thành tập đoàn công nghiệp - năng lượng hàng đầu, giữ vai trò tiên phong, bảo đảm năng lượng cho phát triển.

Định hướng, tầm nhìn đó cũng được TS Lê Mạnh Hùng và lãnh đạo tập đoàn nhiều lần nhấn mạnh trong công tác quản trị, điều hành tại Petrovietnam. Đó là Petrovietnam phải xác định rõ vị trí, vai trò của mình trong nền kinh tế và xu thế phát triển năng lượng toàn cầu, từ đó xây dựng chiến lược phát triển dài hạn, trở thành tập đoàn năng lượng quốc gia lớn mạnh, hiện đại, phát triển bền vững và hội nhập quốc tế, ngang tầm khu vực và thế giới.

Điểm mới ở đây là sự chuyển dịch tư duy từ một tập đoàn dầu khí đơn thuần, Petrovietnam cần mở rộng thành tập đoàn năng lượng đa lĩnh vực, không chỉ dựa vào dầu khí truyền thống mà còn tiên phong trong phát triển các sản phẩm, công nghệ năng lượng mới, năng lượng tái tạo. Đây là định hướng dài hạn, gắn với cam kết Net Zero 2050 của Việt Nam, đồng thời bắt kịp xu thế chuyển dịch năng lượng toàn cầu.

Từ định hướng chiến lược đó, Petrovietnam đã xây dựng chiến lược đến 2030, tầm nhìn 2045, với những định hướng lớn, gồm: Đa dạng hóa nguồn năng lượng, trong đó đầu tư mạnh vào LNG, điện khí, điện gió ngoài khơi, hydrogen xanh, sinh khối…; xanh hóa chuỗi giá trị dầu khí thông qua giảm phát thải khí nhà kính, áp dụng công nghệ hiện đại trong khai thác và chế biến; đẩy mạnh nghiên cứu - phát triển (R&D), xây dựng trung tâm nghiên cứu công nghệ năng lượng mới, hợp tác với các tập đoàn quốc tế; mở rộng hợp tác, tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng năng lượng toàn cầu, nâng tầm vị thế Việt Nam trên bản đồ năng lượng thế giới.

Nhìn lại những thành tựu Petrovietnam đã đạt được, có thể thấy dấu ấn đậm nét của đội ngũ lãnh đạo tập đoàn trong việc kiến tạo tầm nhìn, hoạch định chiến lược và quản trị doanh nghiệp.

Nhờ đó, Petrovietnam từng có lúc rệu rã, tưởng chừng không lối thoát, nay đã trở thành khối thống nhất với tinh thần “Một đội ngũ, một mục tiêu”, giàu bản lĩnh, ý chí và khát vọng vươn xa, sẵn sàng bước vào kỷ nguyên mới với tâm thế tập đoàn công nghiệp - năng lượng quốc gia.