Dấu hiệu nào cảnh báo mỡ máu cao? - Báo VnExpress

Trả lời:

Mỡ máu là chất béo dạng sáp tồn tại trong máu, có vai trò cung cấp năng lượng cho tế bào và các hoạt động chức năng của cơ thể. Mỡ máu gồm có LDL, HDL và chất béo trung tính. LDL được xem là loại "cholesterol xấu" khiến hình thành các mảng bám trong mạch máu. HDL là "cholesterol tốt" giúp loại bỏ LDL ra khỏi máu. Chất béo trung tính hình thành và phát triển do lượng calo không được đốt cháy ngay lập tức, được lưu trữ trong các tế bào mỡ.

Mỡ máu cao (rối loạn mỡ máu hoặc rối loạn lipid máu) là tình trạng tăng cholesterol xấu và triglyceride, đồng thời giảm nồng độ cholesterol tốt. Người bị rối loạn mỡ máu mức độ nhẹ thường không có dấu hiệu rõ, chỉ được phát hiện tình cờ trong quá trình xét nghiệm máu định kỳ. Bệnh tiến triển gây ảnh hưởng đến các cơ quan khác như tim, não, thận... sẽ có các triệu chứng đau tức ngực, khó thở, đau khi hít thở mạnh, đau, căng ở vùng cổ, quai hàm, vai, lưng, nhịp tim nhanh, ngất xỉu.

Một số người có mức cholesterol xấu và chất béo trung tính cao dẫn tới phát triển bệnh Xanthomas, biểu hiện ở các vết nổi, u vàng vùng xung quanh mắt, khuỷu tay, mắt cá chân. Trường hợp này phổ biến ở bệnh nhân có tiền sử rối loạn mỡ máu trong gia đình.

Mỡ máu cao tạo điều kiện cho mảng bám hình thành bên trong mạch máu, gọi là xơ vữa động mạch. Nếu không được điều trị, mảng bám sẽ càng lớn, dẫn đến mạch máu bị thu hẹp hoặc tắc nghẽn. Những người bị xơ vữa động mạch phải đối mặt với nguy cơ cao mắc nhiều bệnh lý khác nhau, tùy thuộc vào mạch máu nào bị tắc nghẽn.

Bệnh động mạch vành: Động mạch vành là mạch máu chính cung cấp máu đến tim. Khi không nhận đủ máu do sự cản trở của xơ vữa động mạch, tim bị tổn thương dẫn đến nhồi máu cơ tim cấp, suy tim, ngưng tim.

Bệnh động mạch cảnh: Động mạch cảnh mang máu từ tim lưu thông đến não. Khi mảng bám làm thu hẹp các động mạch này khiến não không thể nhận đủ máu giàu oxy, có thể dẫn đến cơn thiếu máu thoáng qua hoặc đột quỵ.

Bệnh động mạch ngoại biên: Xơ vữa động mạch ảnh hưởng đến động mạch ở chân hoặc tay gây ra bệnh động mạch ngoại biên. Người bệnh có cảm giác đau, mỏi, tê hoặc yếu ở chân, xảy ra khi vận động và giảm khi nghỉ ngơi. Đây là dấu hiệu giảm lưu lượng máu do mảng xơ vữa gây hẹp tăng trong lòng động mạch.

Tăng huyết áp: Mỡ máu cao và tăng huyết áp có mối liên hệ với nhau. Mảng xơ vữa bám cholesterol và quá trình xơ cứng làm cho động mạch trở nên kém đàn hồi và thu hẹp. Tim phải chịu áp lực cao để bơm máu qua động mạch, dẫn đến kết quả là huyết áp tăng quá cao.

Để quá trình điều trị rối loạn mỡ máu đạt hiệu quả cao, bên cạnh dùng thuốc điều trị theo chỉ định của bác sĩ, bạn nên duy trì lối sống lành mạnh như không hút thuốc lá, tránh hít khói thuốc, đi ngủ sớm và đủ 8 tiếng mỗi ngày, giảm căng thẳng và mệt mỏi. Tăng cường thực phẩm dinh dưỡng, lành mạnh cho bữa ăn hàng ngày. Hạn chế sử dụng thịt đỏ, mỡ động vật, đồ ăn chiên xào nhiều dầu mỡ... Không lạm dụng rượu bia và nước ngọt, duy trì cân nặng ổn định. Kết hợp tập thể dục nhẹ nhàng như đi bộ, đạp xe, tập yoga... Không tự ý bỏ uống thuốc, tái khám định kỳ theo lịch hẹn.

ThS.BS.CKII Nguyễn Thị Ngọc
Khoa Nội tim mạch, Trung tâm Tim mạch
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM