Cuộc gặp "10 trên 10": Cánh cửa giải pháp đang mở ra cho cuộc xung đột Nga-Ukraine

Từ Alaska đến Washington, mặc dù còn nhiều khó khăn nhưng cánh cửa giải pháp đang được mở ra cho cuộc xung đột Nga-Ukraine.

Ngày 16/8/2025, Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Mỹ Donald Trump đã gặp nhau gần ba giờ tại căn cứ quân sự Elmendorf-Richardson ở Anchorage Alaska. Đây là cuộc họp đầu tiên giữa hai nhà lãnh đạo cao nhất của hai nước kể từ khi bùng nổ cuộc xung đột Nga-Ukraine.

Tham gia cuộc họp về phía Nga có Ngoại trưởng Sergei Lavrov, Trợ lý Tổng thống Yuri Ushakov, về phía Mỹ có Ngoại trưởng Marco Rubio và đặc phái viên Steve Witkoff.

Các cuộc đàm phán tập trung vào các cách giải quyết cuộc khủng hoảng Ukraine.

Cuộc gặp "10 trên 10"

Cuộc gặp đã diễn ra trong bầu không khí rất thân thiện. Ông Trump luôn gọi Tổng thống Putin bằng cái tên Vladimir (trong tiếng Nga chỉ những người bạn rất thân thiết mới gọi nhau bằng cái tên đầu).

Tổng thống Trump và Tổng thống Putin đều đánh giá tích cực cuộc gặp gỡ. Trump đánh giá kết quả các cuộc đàm phán là "10 trên 10". Đặc phái viên của Tổng thống Mỹ Steve Witkoff, người tham gia cuộc gặp nói: Kết quả cuộc họp giữa các nhà lãnh đạo Mỹ và Nga là một thành công lớn. Đây là một sử thi."

Nhà báo, nhà bình luận chuyên mục nổi tiếng người Mỹ Tucker Carlson nói: "Cuộc gặp gỡ giữa Putin và Trump sẽ được ghi lại trong sách lịch sử."

Trong không khí căng thẳng đối đầu Nga - Mỹ chưa từng có kể từ kết thúc Chiến tranh Lạnh, cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo cao nhất của hai cường quốc hàng đầu thế giới đã diễn ra là một thắng lợi lớn. 

Mặc dù chưa ký kết được các văn bản cụ thể, việc hai bên thỏa thuận một loạt vấn đề trong quan hệ song phương, trong đó có việc bình thường hóa quan hệ Nga - Mỹ, tăng cường tiếp xúc ngoại giao, đối thoại về ổn định chiến lược và hợp tác kinh tế... có ý nghĩa hết sức to lớn, là sự mở đầu chuyển từ đối đầu sang đối thoại.

Về xung đột Nga-Ukraine, cả Trump và Putin đều cho rằng cuộc đối thoại là tích cực. Ông viết trên trang "Truth Social" rằng đã đạt được tiến bộ đáng kể trong quan hệ với Nga. Ông Trump tán thành với cách tiếp cận của Nga trong việc giải quyết cuộc xung đột Nga-Ukraine, tức là trước tiên phải đồng ý các điều kiện về thỏa thuận cuối cùng, đạt được hoà bình lâu dài và bền vững, sau đó mới ngừng bắn. Moscow cho rằng một lệnh ngừng bắn tạm thời sẽ tạo điều kiện để các nước phương Tây cung cấp vũ khí cho Ukraine, kéo dài chiến tranh.

Để tạo không khí thuận lợi cho tiếp tục đối thoại, ông Trump cho rằng không cần thiết phải áp đặt các biện pháp trừng phạt mới đối với Nga vì điều đó có nghĩa là chấm dứt các cuộc đàm phán về giải pháp hòa bình ở Ukraine. Điều này hoàn toàn trùng khớp với logic của Nga nhưng trái với quan điểm của Ukraine và châu Âu.

Ông Trump tuyên bố, Mỹ và Nga đã tiến gần hơn đến giải pháp, ngăn chặn những cái chết trên chiến trường ở Ukraine và Nga. Ông cho rằng, Ukraine phải sẵn sàng từ bỏ một phần lãnh thổ của mình cho Nga, cuộc chiến càng kéo dài, Ukraine càng mất nhiều lãnh thổ. Hai bên đã đồng ý về các đảm bảo an ninh cho Ukraine và châu Âu.

Ông Trump nhấn mạnh sự tôn trọng đối với Nga như một cường quốc. Việc phía Mỹ tổ chức đón tiếp Putin trọng thị ở Alaska đã thể hiện điều này. Ông nói, Mỹ và Nga đang chứng kiến một bước tiến hướng tới sự hình thành một trật tự thế giới mới, nơi các vấn đề chiến tranh và hòa bình được giải quyết ở cấp độ siêu cường

Cuộc gặp gỡ của Tổng thống Nga Vladimir Putin với nhà lãnh đạo Mỹ Donald Trump có ý nghĩa biểu tượng quan trọng và có thể dẫn đến sự tan băng của các mối quan hệ chính trị và kinh tế.

Cuộc họp hơn 4 giờ đồng hồ ở Nhà Trắng

Ngày 19/8/2025, ba ngày sau cuộc gặp Putin ở Alaska, Tổng thống Mỹ Trump đã gặp Tổng thống Ukraine Vladimir Zelensky và các nhà lãnh đạo châu Âu gồm Anh, Pháp, Đức, Itaia, Phần Lan và EU tại Nhà Trắng. Cuộc họp kéo dài hơn bốn giờ. Chủ đề chính được thảo luận là các cách giải quyết xung đột Nga - Ukraine, vấn đề lãnh thổ và đảm bảo an ninh cho Ukraine sau kết thúc chiến tranh.

Tại cuộc gặp, Trump một lần nữa đánh giá tích cực kết quả cuộc gặp Tổng thống Nga Putin tại Alaska. Ông cho biết, Tổng thống Putin thực sự muốn cuộc xung đột trên lãnh thổ Ukraine chấm dứt.

Tổng thống Trump khẳng định lại rằng ông đã từ bỏ ý tưởng ban đầu của mình là thúc đẩy một lệnh ngừng bắn trên lãnh thổ Ukraine, mà cần đàm phán để đạt được một hiệp ước hòa bình toàn diện ngay bây giờ. 

Ông cũng tái khẳng định Ukraine sẽ không gia nhập NATO và Ukraine nên nhượng lại một phần lãnh thổ cho Nga. Đổi lại, Trump hứa với Zelensky "những đảm bảo an ninh tốt" sau khi đạt được giải pháp, kết thúc chiến tranh. Tại cuộc họp trong phòng Bầu dục phía Mỹ đã trưng bày bản đồ Ukraine, trong đó có các khu vực do Nga kiểm soát.

Đổi lại, ông Volodymyr Zelensky đã không trả lời các câu hỏi của các nhà báo về sự sẵn sàng trao đổi lãnh thổ - trước đó, như một lời nhắc nhở, một yêu cầu như vậy đã được ông Putin đưa ra, gọi một trong những điều kiện chính để chấm dứt cuộc xung đột là rút hoàn toàn quân đội Ukraine khỏi bốn khu vực mới của Nga. 

Đồng thời, ông Zelensky tỏ ra sẵn sàng tổ chức cuộc bầu cử tổng thống trong nước - nhưng với sự bảo lưu rằng chỉ có thể làm như vậy "một cách an toàn, sau khi đạt được thỏa thuận ngừng bắn trên đất liền, trên không và trên biển".

Nhà lãnh đạo Mỹ nói: Mỹ ,NATO, Liên minh châu Âu và Ukraine "phải tính đến các điều kiện và lợi ích của Nga". Theo ông, ông Zelensky phải nhượng bộ ông Putin về các vấn đề quan trọng, trong đó có nhượng bộ về lãnh thổ và chấm dứt giấc mơ trở thành thành viên NATO. Thay vào đó, Ukraine sẽ được bảo đảm an ninh tương tự như Điều 5 của NATO. Ông Trump cho biết sẽ gặp lại ông Putin lần nữa tại Moscow hoặc St. Petersburg và vận động cho cuộc gặp tay đôi giữa ông Putin và ông Zelenskyy.

Đáng lưu ý, tại cuộc họp với sự có mặt của các nhà lãnh đạo châu Âu, Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb đã phát biểu coi mô hình Phần Lan năm 1944 có thể áp dụng để giải quyết cuộc xung đột ở Ukraine, khi Phần Lan phải nhượng lại một phần lãnh thổ trong thỏa thuận hòa bình với Liên Xô.

Mặt trận Phần Lan nằm trong cuộc chiến của Liên Xô chống phát xít Đức trong thế chiến thứ hai diễn ra từ 25/6/1941 đến 19/9/1944.

Vào cuối cuộc chiến, nhận thấy Đức sắp thất bại và Phần Lan không còn là mối đe dọa nữa, Liên Xô tuyên bố sẵn sàng đàm phán chấm dứt chiến tranh. Ngày 5/9/1944, hai bên thỏa thuận ngừng bắn, chấm dứt thù địch và ngày 19/9/1944, hoà ước đã được ký kết tại Moscow. 

Phần Lan thua trận phải nhượng lại một phần lãnh thổ của Karelia, vùng Salla và một số hòn đảo ở Vịnh Phần Lan. Phần Lan cam kết cắt đứt quan hệ ngoại giao với Đức và các đồng minh, giải tán tất cả các tổ chức chính trị, quân sự, bán quân sự và các tổ chức quân sự khác ủng hộ Hitler. Phần Lan phải bồi thường cho Liên Xô một khoản chiến phí là 300 triệu USD, tương đương với tổng sản phẩm quốc nội của Phần Lan năm 1939. 

Đổi lại, Liên Xô cam kết tôn trọng nền độc lập của Phần Lan và sẽ đem quân bảo vệ Phần Lan nếu Đức tấn công. Trong cuộc chiến tranh Lapland sau đó Liên Xô và Phần Lan trở thành đồng minh cùng tham chiến chống Đức.

Ông Trump đã gọi điện cho ông Putin thông báo bắt đầu chuẩn bị cho cuộc gặp giữa ông Putin và ông Zelenskyy. Nhà lãnh đạo Mỹ cho biết ,Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Ukraine Vladimir Zelensky đang chuẩn bị một cuộc họp song phương để thảo luận về việc chấm dứt chiến tranh. 

Điện Kremlin nói, ông Putin có thể gặp ông Zelensky, nhưng cần phải chuẩn bị kỹ và Kiev phải chấp nhận các điều kiện cơ bản của một hiệp định hòa bình lâu dài. Thủ tướng Đức Friedrich Merz và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho biết cuộc gặp này có thể sẽ diễn ra "trong những ngày tới".

Cuộc xung đột Nga-Ukraine có nguồn gốc hết sức phức tạp và có nhiều bên tham gia, không dễ gì giải quyết trong ngày một ngày hai. Tuy nhiên, cả hai nhà lãnh đạo Nga - Mỹ đều cho rằng cuộc xung đột cần phải được giải quyết bằng đối thoại hòa bình và sẵn sàng tiếp tục đàm phán là sự mở đầu tích cực. 

Ông Trump tỏ ra quyết tâm tìm kiếm giải pháp, mặc dù có áp lực rất lớn từ phía Ukraine và châu Âu. Ông đã đầu tư quá nhiều vốn chính trị của mình để đạt được một thỏa thuận giữa Nga và Ukraine. Việc không đạt được giải pháp sẽ không có lợi cho bản thân ông vì đây là một trong các cam kết của ông với cử tri Mỹ, đặc biệt ông rất cần sự ủng hộ trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ tới.