Cục Phát thanh: 'KOL, KOC quên mất khả năng bị xử phạt hình sự'

Ông Lê Quang Tự Do trao giải trên sân khấu TikTok Awards 2025. Ảnh: Phương Lâm.

Mùa giải TikTok Awards 2025 đã chính thức kết thúc, song những cảm xúc khó quên vẫn còn đó, chuẩn bị cho một tương bứt phá của lĩnh vực sáng tạo nội dung tại Việt Nam.

Tại lễ trao giải tối 18/10, ông Lê Quang Tự Do, Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử - Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, cho biết thông điệp “Thế hệ mới, tiếp nối kỷ nguyên sáng tạo” (New Era, New Icons) của chương trình năm nay đặc biệt phù hợp với kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Ông cũng đánh giá đây là năm phát triển nhất của TikTok Awards và các phong trào sáng tạo nội dung trên mạng xã hội.

Năm nay, Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử đã phối hợp chặt chẽ với TikTok để triển khai các chiến dịch truyền thông quan trọng, bao gồm A50 (Kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước) và A80 (Kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9).

TikTok Awards tôn vinh những nhà sáng tạo nội dung có đóng góp cho cộng đồng. Ảnh: Phương Lâm.

“Trend yêu nước” được các nhà sáng tạo nội dung số hưởng ứng, lan tỏa, đồng thời nhận về sự ủng hộ từ phía công chúng. Thực tế này chứng minh rằng nội dung yêu nước, có văn hóa, có ý nghĩa, truyền cảm hứng cũng thu về lượng tương tác lớn, đem lại danh tiếng, đồng thời tạo ra doanh thu.

Đây là thông điệp ngược lại so với quan niệm trước đây cho rằng chỉ nội dung nhảm nhí mới tạo ra lượt xem, kiếm được tiền. Sự thay đổi này được đánh giá là tương đối tích cực, mở ra tương lai mới cho lĩnh vực sáng tạo nội dung số.

Về những quy định siết chặt công tác quản lý người nổi tiếng và các nhà sáng tạo nội dung, ông Lê Quang Tự Do cho biết lĩnh vực Internet phát triển quá nhanh khiến các quy định pháp luật chưa hoàn chỉnh trong một khoảng thời gian dài.

Điều này dẫn đến suy nghĩ hoạt động trên mạng xã hội là vô danh. Người dùng cho rằng không phải chịu trách nhiệm với hành vi của mình trên môi trường số.

Gần đây, bên cạnh việc chấn chỉnh, xử lý, thậm chí xử phạt hình sự, đối với một số người nổi tiếng, Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử cùng các đơn vị chức năng của Bộ Công an cũng tập trung vào việc tuyên truyền nâng cao nhận thức cho người có sức ảnh hưởng.

Trước đây, đối với KOL, KOC, sự vi phạm pháp luật tương đối ít, chủ yếu đến từ việc chạy theo các nội dung giật gân, câu khách, lá cải. Hành vi đó đã được Cục chấn chỉnh mạnh mẽ và lặp lại trật tự.

Hành lang pháp lý rõ ràng giúp các nhà sáng tạo nội dung chân chính yên tâm làm nghề. Ảnh: Phương Lâm.

Tuy nhiên, khoảng 2 năm gần đây, một xu hướng dịch chuyển mới xuất hiện. Với danh tiếng của mình, KOL, KOC bắt đầu quảng cáo và bán hàng.

Đây là lĩnh vực hoàn toàn mới, có nhiều quy định pháp luật ràng buộc, dễ dẫn đến vòng lao lý. Việc bán hàng, đặc biệt là những mặt hàng liên quan đến sức khỏe, đời sống của người dân, đi kèm với các chế tài nặng.

Nhiều người nổi tiếng, nhà sáng tạo nội dung cho rằng các hành vi vi phạm sẽ chỉ bị xử phạt hành chính. Họ quên mất rằng hình phạt đối với việc quảng cáo và bán hàng là rất lớn, thậm chí dẫn đến xử lý hình sự.

“Chúng tôi nhận ra thực tế này, nhanh chóng triển khai các chương trình, hội nghị huấn luyện, cung cấp nội dung về quy định pháp luật cho những người nổi tiếng bắt đầu phát triển công việc kinh doanh”, ông Lê Quang Tự Do chia sẻ.

Dự kiến cuối năm nay, Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử - Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ triển khai các lớp tập huấn, đào tạo cho các nhà sáng tạo nội dung số về quy định pháp luật, cách ứng xử văn minh, phù hợp với chuẩn mực đạo đức trên không gian mạng.

Các chương trình đào tạo, tập huấn giúp các KOL, KOC nắm rõ quy định pháp luật khi chuyển hướng kinh doanh. Ảnh: Hoàng Vũ.

Sự hỗ trợ lớn nhất từ phía các cơ quan chức năng đối với KOL, KOC làm nghề chân chính nằm ở hành lang pháp lý rõ ràng. Chính phủ đã ban hành Nghị định 147, quy định về quản lý Internet và nội dung trên mạng hồi cuối năm 2024. Ngoài ra, Luật Quảng cáo sửa đổi cũng bổ sung nhiều quy định cho quảng cáo trên mạng.

Sự hỗ trợ tiếp theo đến từ những giải thưởng, chương trình tôn vinh các nhà sáng tạo nội dung có đóng góp cho cộng đồng, xã hội như TikTok Awards.

“Tuy nhiên, có khen thưởng thì phải có xử phạt. Đối với những người vẫn bất chấp làm sai, gây nguy hiểm, ảnh hưởng xấu đến cộng đồng, cơ quan chức năng bắt buộc phải xử lý”, ông Lê Quang Tự Do nói.