Vài phút trước khi bước vào Phòng Bầu dục để tham dự lễ chia tay đồng minh thân cận Elon Musk hôm 30/5, Tổng thống Mỹ Donald Trump nhận tập tài liệu từ trợ lý chứa những thông tin quan trọng về Jared Isaacman, người được ông đề cử làm giám đốc Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA), đồng thời là cộng sự thân cận của Musk.
Tài liệu này cho thấy Isaacman đã quyên tiền cho một số ứng viên nổi bật của đảng Dân chủ vài năm gần đây. Danh sách những đảng viên Dân chủ nhận tài trợ từ Isaacman gồm những cái tên mà ông Trump lần đầu biết đến, khiến Tổng thống Mỹ rất khó chịu.
Gạt bỏ sự bực bội, ông Trump vẫn tiến hành lễ chia tay Musk một cách thân tình tại Nhà Trắng. Tuy nhiên, ngay sau khi các phóng viên rời khỏi Phòng Bầu dục, Tổng thống Trump và Musk đối mặt nhau. Ông Trump đọc ra một số khoản quyên góp của Isaacman, lắc đầu và nói việc này chẳng hay ho chút nào, theo các nguồn thạo tin.
Musk cố gắng giải thích, xác nhận Isaacman quyên góp cho đảng Dân chủ, nhưng đồng thời cũng quyên góp cho rất nhiều người khác. Theo lập luận của Musk, việc chọn Isaacman làm giám đốc NASA sẽ giúp ông Trump thể hiện hình ảnh sẵn sàng đưa vào chính quyền những người ở mọi phe phái.
Nhưng ông Trump không cảm thấy bị thuyết phục, nói rằng Isaacman là kiểu người sẽ thay đổi và "không có lợi cho chúng ta". Đây được coi là điểm bùng phát cho mối quan hệ sắp lao dốc giữa Tổng thống Trump và Musk, từng được coi là cặp đồng minh quyền lực nhất trong nền chính trị Mỹ.
Mối quan hệ giữa hai người đã nhạt dần trong vài tuần qua do những bất đồng giữa Musk với các quan chức trong chính quyền, song những nguồn tin thân cận đều nói rằng tranh cãi liên quan đến Isaacman đã đẩy nhanh sự tan vỡ.
Trong hàng nghìn vị trí ở chính quyền, chức giám đốc NASA có ý nghĩa hơn cả đối với Musk do tầm quan trọng đặc biệt của cơ quan này với SpaceX, công ty thuộc sở hữu của ông. Vì vậy, việc Musk ủng hộ Isaacman, người từng hai lần bay vào vũ trụ cùng SpaceX, làm giám đốc cơ quan này thực sự mang lại lợi ích cá nhân rất lớn cho ông.
Tổng thống Trump ban đầu chấp thuận mong muốn của Musk và đề cử Isaacman vào ghế giám đốc NASA. Hai nguồn tin am hiểu vấn đề cho biết ông Trump đã biết về việc Isaacman quyên góp cho đảng Dân chủ từ khi bắt đầu quá trình chuyển giao quyền lực, nhưng vẫn chiều lòng Musk.
Tuy nhiên, sau khi xem hồ sơ chứa thông tin chi tiết về các khoản quyên góp của Isaacman hôm 30/5, ông Trump đã thay đổi quyết định. Chỉ vài ngày trước khi Thượng viện Mỹ tổ chức bỏ phiếu phê chuẩn Isaacman, ông Trump hôm 1/6 bất ngờ thông báo rút đề cử này.
"Sau khi xem xét kỹ lưỡng các mối liên hệ trước đây, tôi rút lại đề cử Jared Isaacman cho vị trí lãnh đạo NASA. Tôi sẽ sớm công bố ứng viên mới, người có sứ mệnh phù hợp và đặt nước Mỹ lên trên hết trong lĩnh vực không gian", ông cho biết.
Các đồng minh của Musk trao đổi riêng rằng khoản quyên góp gần đây của Isaacman cho đảng Dân chủ không liên quan quan điểm chính trị và được thực hiện theo khuyến nghị của thượng nghị sĩ Dân chủ Mark Kelly, một cựu phi hành gia. Người phát ngôn của ông Kelly từ chối bình luận về thông tin này.
Musk sững sờ vì mọi chuyện diễn ra quá nhanh. Tỷ phú từng có kế hoạch rời Nhà Trắng một cách lặng lẽ, nhưng việc Isaacman bị loại khỏi danh sách đề cử khiến ông cảm thấy bẽ mặt.
"Thật hiếm để tìm một người có năng lực và tử tế như vậy", Musk viết về Isaacman trên mạng xã hội X.
Một tuần sau, căng thẳng giữa Tổng thống Mỹ và Elon Musk lên đỉnh điểm, với những tranh cãi gay gắt liên quan đến "siêu dự luật" được ông Trump thúc đẩy, với trọng tâm là gói giảm thuế 4.500 tỷ USD nhằm thực hiện chương trình nghị sự của ông.
Trong khi đó, Musk gọi dự luật này là điều "kinh tởm", công khai phản đối nó một cách gay gắt, khiến ông Trump bày tỏ nỗi thất vọng và cho hay mối quan hệ giữa hai người "không còn như trước".
Musk phản bác bằng cách cáo buộc ông Trump và đảng Cộng hòa "vô ơn", thậm chí còn lập cuộc thăm dò về khả năng thành lập "đảng Mỹ" nhằm cạnh tranh với đảng Cộng hòa.
Sau màn đấu khẩu, ông chủ Nhà Trắng nói với CNN hôm 6/6 rằng ông không bận tâm về Musk và sẽ không nói chuyện với tỷ phú Mỹ trong tương lai gần.
Musk, các đồng minh của ông và thậm chí một số quan chức Nhà Trắng hiện quy trách nhiệm cho Sergio Gor, giám đốc nhân sự của Tổng thống. Họ cho rằng Gor đã phá hoại con đường tới vị trí lãnh đạo NASA của Isaacman khi Musk chuẩn bị rời chính quyền. Trong khi đó, những đồng minh thân cận của ông Trump nói rằng Gor bị chỉ trích một cách bất công vì Tổng thống mới là người đưa ra quyết định.
Gor và Musk đã nhiều lần xung đột vào đầu nhiệm kỳ thứ hai của ông Trump, như tại hai cuộc họp nội các, khi Musk đặt câu hỏi về tiến độ Gor tuyển dụng những vị trí cao cấp trong các cơ quan chính phủ. Nhóm của Musk và Gor thường bất đồng quan điểm về vấn đề nhân sự cũng như mức độ quyền hạn nên trao cho các trợ lý tại Ban Hiệu suất Chính phủ.
Trong chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2024, Gor đã thành lập một siêu PAC ủng hộ ông Trump và cùng Donald Trump Jr. thành lập nhà xuất bản chuyên xuất bản sách của Tổng thống cũng như các đồng minh của ông.
Các trợ lý và đồng minh của Tổng thống hôm 6/6 nhanh chóng lên tiếng bảo vệ Gor. "Sergio Gor là thành viên quan trọng của nhóm và đã giúp Tổng thống Trump xây dựng nên chính quyền tốt nhất. Còn Musk thì sao?", Steven Cheung, Giám đốc truyền thông Nhà Trắng, cho hay.
Huyền Lê (Theo NY Times, AFP, Axios)
Showroom: D11-47 KĐT Geleximco Lê Trọng Tấn, Hà Đông, Hà Nội
Điện thoại: 1900 98 98 36
Email: info@daisan.vn