Cứ 800 m nội thành TP.HCM sẽ có 1 trạm sạc/đổi pin

Lộ trình này được Viện Nghiên cứu Phát triển TP.HCM đề xuất tại Dự thảo Đề án chuyển đổi xe 2 bánh từ xăng sang điện cho tài xế công nghệ và giao hàng tại TP.HCM.

TP.HCM đặt mục tiêu có 3.000 điểm sạc và đổi pin công cộng trước tháng 12/2028. Ảnh: Automark.

Viện Nghiên cứu Phát triển TP.HCM (HIDS) cho biết hiện TP.HCM chỉ có khoảng 600 điểm sạc công cộng, đáp ứng dưới 10% nhu cầu dự kiến cho 350.000 đến 400.000 xe điện hai bánh trong tương lai.

Đồng thời, các điểm sạc hiện tại chưa đáp ứng tốt nhu cầu tài xế công nghệ không gần nơi nghỉ, ăn uống, giao hàng, khiến việc tiếp cận bất tiện và tốn thời gian.

Bán kính 800 m nội thành có 1 trạm sạc

Trước bối cảnh này, TP.HCM đang xây dựng mục tiêu có 3.000 điểm sạc và đổi pin công cộng trước tháng 12/2028, đảm bảo bán kính phục vụ ≤ 800 m trong các phường nội thành; ≤ 2 km tại các trục logistics liên tỉnh sẽ có 1 trạm sạc.

TP sẽ mở rộng danh mục địa điểm công, từ đó cho phép sử dụng các vị trí công cộng để đặt trạm sạc hoặc trạm đổi pin.

Đồng thời, ưu tiên xây trạm sạc tại quán cà phê, siêu thị tiện lợi và bãi đậu xe để tối ưu hóa thời gian chờ của tài xế.

UBND cấp cơ sở sẽ công bố danh sách mặt bằng ưu tiên, áp dụng cho thuê ưu đãi hoặc miễn phí 1-3 năm đầu.

TP sẽ phối hợp Tổng công ty Điện lực xác định các nút 22 kV có nguy cơ quá tải, ưu tiên nâng cấp xong giai đoạn 2025-2027.

Dựa trên phân tích dữ liệu hành trình của tài xế, TP cũng sẽ bố trí trạm sạc nhanh ≥ 60 kW tại các bãi dừng nghỉ lớn; trạm đổi pin tốc độ cao (≤ 90 giây) tại các điểm giao hàng trọng điểm; trạm sạc chậm 3,3 kW lắp tại nhà xe chung cư cho tài xế nghỉ ban đêm.

“Mô hình phân lớp này giúp tối ưu chi phí và đáp ứng 98% nhu cầu nạp năng lượng cho tài xế công nghệ đến năm 2028. TP khuyến khích triển khai trạm sạc tích hợp đa phương tiện dùng chung mặt bằng và hạ tầng điện, ưu tiên bố trí tại đất công ở nút giao thông đô thị”, dự thảo nêu.

Biểu giá điện cũng sẽ được TP điều chỉnh linh hoạt dành riêng cho trạm sạc hai bánh, ưu đãi giảm 30% giá điện trong khung 23h đêm trước đến 5h sáng hôm sau, phụ thu 20% giờ cao điểm 17-21h hàng ngày, khuyến khích dịch tải sang đêm.

Điểm dừng sạc cho xe điện tại siêu thị Walmart. Ảnh: Tenet.

Lộ trình về đích vào năm 2028

Về lộ trình xây dựng trạm sạc, TP.HCM dự kiến chia làm 3 giai đoạn, bắt đầu khởi động từ tháng 7/2025 và giai đoạn về đích vào cuối năm 2028.

Giai đoạn khởi động (tháng 7/2025-12/2026), mục tiêu của TP là lắp đặt 250 trạm sạc/đổi pin đạt chuẩn công suất ≤ 15 kW, đảm bảo hạ tầng thiết yếu phục vụ lượng xe điện mới, góp phần giảm “nỗi lo” về sạc pin, rào cản lớn nhất với người dùng xe điện hiện nay.

Việc bố trí trạm theo nguyên tắc “tam giác 2 km” đảm bảo độ phủ hợp lý, thuận tiện cho tài xế, giảm thời gian chờ sạc và di chuyển.

Ưu tiên sử dụng các vị trí chuyển đổi từ cây xăng và bãi đỗ xe công giúp tận dụng hạ tầng hiện có, tiết kiệm chi phí xây dựng mới. Triển khai cho phép sử dụng điện mặt trời áp mái giúp giảm tải lưới điện thành phố và tăng tính bền vững về nguồn năng lượng cho các trạm sạc…

Giai đoạn nhân rộng (tháng 1-12/2027) sẽ phát triển hạ tầng sạc - năng lượng với kế hoạch xây dựng 1.000 điểm sạc/đổi pin công cộng. Trong đó 750 điểm đổi pin mô-đun giúp tăng nhanh khả năng “nạp năng lượng” cho xe.

Mạng lưới “tổ ong” với bán kính phục vụ nhỏ (1 km nội đô, 3 km ngoại thành) đảm bảo tiếp cận thuận tiện, giảm thiểu thời gian và quãng đường di chuyển để sạc. Lắp đặt điện mặt trời áp mái ở ít nhất 200 điểm giúp giảm tải lưới điện và tăng tính bền vững năng lượng cho hệ thống.

Yêu cầu tích hợp trạm sạc trong thiết kế bãi đỗ xe tòa nhà mới và cải tạo chung cư cũ nhằm đảm bảo hạ tầng sạc được nâng cấp đồng bộ, bền vững theo quy hoạch đô thị.

Giai đoạn cuối là tối ưu hóa và đảm bảo mục tiêu diễn ra vào tháng 1-12/2028. Giai đoạn này gọi là “về đích” tập trung mở rộng mạng lưới lên khoảng 2.400 điểm sạc/đổi pin với tỷ lệ 20% trang bị điện mặt trời và hệ thống quản lý năng lượng tiên tiến giúp điều phối phụ tải theo thời gian thực, giảm áp lực lưới điện.