Công ty robot nức tiếng Trung Quốc của founder 9x: Từng không thể trả lương nhân viên, sau 9 năm trở thành 'con rồng nhỏ' giới công nghệ

Từ một phòng thí nghiệm nhỏ bé đến vị thế “con rồng nhỏ” công nghệ của Hàng Châu, Unitree Robotics là minh chứng rõ nét cho tinh thần khởi nghiệp bền bỉ của thế hệ trẻ Trung Quốc.

Trong thế giới công nghệ đang chuyển mình mạnh mẽ, cái tên Unitree Robotics đang dần trở thành biểu tượng mới của ngành robot Trung Quốc. Người đứng sau đế chế này là Wang Xingxing, một nhà sáng lập thế hệ 9X từng khởi nghiệp với số vốn ít ỏi và niềm tin mãnh liệt rằng robot sẽ thay đổi cuộc sống con người.

Năm 2016, Unitree Robotics ra đời tại Hàng Châu, khởi đầu với một nhóm nhỏ kỹ sư trẻ. Điều kiện tài chính hạn chế khiến hành trình ban đầu vô cùng gian khó: có giai đoạn Unitree thậm chí không đủ tiền trả lương nhân viên. Thế nhưng, thay vì bỏ cuộc, Wang và đồng đội chọn cách “tự làm tất cả” – từ động cơ, cảm biến đến thuật toán điều khiển – để giảm chi phí, giữ quyền làm chủ công nghệ cốt lõi và tránh phụ thuộc vào bên ngoài.

Khi còn là nghiên cứu sinh, Wang tự mày mò phát triển mẫu robot bốn chân XDog như một đề tài tốt nghiệp và chính thành công bước đầu ấy đã mở ra hành trình khởi nghiệp không hề dễ dàng. Có những giai đoạn công ty không thể trả lương cho nhân viên, nhưng nhờ kiên định theo đuổi công nghệ cốt lõi, Unitree đã trụ vững và dần khẳng định vị thế của mình.

Điểm nhấn lớn nhất trong hành trình phát triển của Unitree là các dòng robot bốn chân Go1, Go2 hay B2-W, được thị trường quốc tế chú ý bởi khả năng di chuyển linh hoạt và mức giá thấp hơn nhiều so với những sản phẩm đến từ Boston Dynamics. Không dừng lại ở đó, công ty bước sang kỷ nguyên robot hình người với H1 và G1, mang theo tham vọng phổ biến hóa công nghệ vốn được xem là xa xỉ.

Hai model robot H1 và G1 trước đó được mở bán trên sàn JD.com. Giá khởi điểm của G1 là 100.000 nhân dân tệ (350 triệu đồng), trong khi H1 là 650.000 tệ (2,2 tỷ đồng). Chúng nhanh chóng được bán hết và những người chậm chân phải đợi tới 2 tháng để nhận sản phẩm.

Nhóm khách may mắn nhận hàng sớm nhìn thấy cơ hội kinh doanh từ sự nổi tiếng của những chú robot hình người. Trên các sàn giao dịch đồ cũ, có người rao cho thuê sản phẩm của Unitree với giá 5.000-15.000 nhân dân tệ (17-52 triệu đồng) cho một ngày sử dụng. Lịch thuê vẫn kín, bất chấp giá rất cao.

Tổng chi phí nêu trên bao gồm tiền vận chuyển, người hỗ trợ trong ngày và không yêu cầu tiền cọc. Với giá hiện tại, chủ một chú Unitree G1 có thể hồi vốn sau 10 ngày cho thuê, với mức trung bình 10.000 nhân dân tệ/khách. Khách tìm đến robot cho nhiều mục đích, chẳng hạn như diễu hành khai trương cửa hàng, quảng cáo thu hút khách, hoạt náo viên cho sự kiện công ty,… Ở thị trường thứ cấp, model G1 hiện đã tăng 40% so với giá gốc.

Quốc gia tỷ dân trước nay vẫn chuộng các thiết kế công nghệ thông minh. Thời gian đầu ra mắt, chiếc xe điện SU7 của Xiaomi cũng luôn trong tình trạng cháy hàng. Nhiều người dùng ở nước này sẵn sàng chi 3.000-5.000 nhân dân tệ (10-17 triệu đồng) để thuê lái thử.

Được biết, G1 nặng 35 kg, cao 127 cm với 23 động cơ khớp. Khả năng của sản phẩm chỉ dừng ở việc quan sát và tránh chướng ngại, không thể nhảy múa vậy nên chỉ giống như một sản phẩm trưng bày.

Bên cạnh đó, chiến lược “một bộ não – nhiều hình thái” mà Wang giới thiệu tại hội nghị sản xuất năm 2025 cho thấy tầm nhìn mới: thay vì phát triển từng sản phẩm rời rạc, Unitree xây dựng một nền tảng trí tuệ nhân tạo chung có thể thích ứng với nhiều dạng robot khác nhau, từ công nghiệp đến dịch vụ. Đây chính là hướng đi giúp họ mở rộng ra thị trường toàn cầu trong bối cảnh Trung Quốc đang chiếm hơn 50% số robot công nghiệp lắp đặt trên thế giới, theo dữ liệu từ Liên đoàn Robot quốc tế.

Song hành với những bước tiến ngoạn mục ấy là sự hậu thuẫn đáng kể từ chính phủ Trung Quốc, với các quỹ tỷ nhân dân tệ dành cho AI và robot, cùng chính sách thúc đẩy tự động hóa trong sản xuất. Sự xuất hiện của robot Unitree trong các sự kiện văn hóa lớn cũng tạo hiệu ứng truyền thông mạnh mẽ, biến công nghệ trở thành một phần của đời sống đại chúng.

Tuy nhiên, con đường “thống lĩnh” không hề bằng phẳng. Để biến robot trở thành sản phẩm tiêu dùng đại trà, Unitree phải đối diện bài toán chi phí sản xuất, thách thức về bảo mật dữ liệu và sự cạnh tranh khốc liệt từ những đối thủ quốc tế. Chính Wang Xingxing cũng từng thừa nhận: rào cản lớn nhất không nằm ở phần cứng, mà ở việc phát triển trí tuệ nhân tạo đủ tiên tiến để biến robot thành thực thể thông minh, hữu ích trong đời sống hàng ngày.

Từ một phòng thí nghiệm nhỏ bé đến vị thế “con rồng nhỏ” công nghệ của Hàng Châu, Unitree Robotics là minh chứng rõ nét cho tinh thần khởi nghiệp bền bỉ của thế hệ trẻ Trung Quốc. Đế chế robot do một nhà sáng lập 9X dựng nên đang mở ra viễn cảnh mới: robot không chỉ là công cụ trong dây chuyền công nghiệp, mà có thể trở thành bạn đồng hành trong gia đình, dịch vụ và cả y tế. Hành trình ấy còn dài, nhưng rõ ràng Unitree đã đặt những viên gạch đầu tiên để xây dựng một thị trường nơi giấc mơ về robot phổ biến trong đời sống hàng ngày không còn là viễn tưởng xa xôi.

Theo: WSJ, SCMP