3 'ông lớn' EU chi tiền mua khí đốt Nga nhiều hơn cả viện trợ cho Ukraine, góp phần giúp Moscow có nguồn thu đủ để mua 27 vạn vũ khí chiến lược

Pháp, Bỉ, Tây Ban Nha hiện là 3 nước nhập khẩu khí đốt tự nhiên hoá lỏng (LNG) của Nga nhiều nhất trong EU.

Số tiền mà Pháp, Bỉ và Tây Ban Nha đã dùng để mua khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) của Nga vượt khoản hỗ trợ tài chính dành mà họ dành cho Ukraine, báo cáo mới của Greenpeace ngày 30/9 cho biết.

Ba quốc gia này hiện những nước nhập khẩu LNG của Nga nhiều nhất trong EU. Họ đã chi tổng cộng 34,3 tỷ euro từ năm 2022 đến tháng 6/2025, trong khi tổng hỗ trợ cho Ukraine chỉ là 21,2 tỷ euro trong giai đoạn này.

Greenpeace cho biết trong nửa đầu năm 2025, EU nhập khẩu 12,8 tỷ m³ LNG từ Nga – tăng 67% so với nửa đầu năm 2021, thời điểm trước khi xung đột Nga-Ukraine nổ ra.

Trước tháng 2/2022, khí đốt Nga (bao gồm cả qua đường ống và LNG) chiếm tới 45% nhu cầu năng lượng của châu Âu.

Sau cuộc xung đột, châu Âu đã nỗ lực giảm phụ thuộc vào năng lượng Nga. Ủy ban châu Âu gần đây đã đưa ra đề xuất ngừng hoàn toàn nhập khẩu nhiên liệu hóa thạch từ Nga vào năm 2027. Đa số các nước EU ủng hộ, trừ Slovakia và Hungary.

Ngành năng lượng Nga đã chịu nhiều lệnh trừng phạt kinh tế từ EU, Mỹ và các đồng minh, bao gồm lệnh cấm trung chuyển, hạn chế đầu tư và kế hoạch loại bỏ nhập khẩu theo hợp đồng mới. Trong gói trừng phạt thứ 19 hiện vẫn chờ phê duyệt, Ủy ban châu Âu đề xuất ngừng nhập khẩu LNG Nga vào cuối năm 2026 – sớm hơn 1 năm so với kế hoạch ban đầu vì sức ép từ Mỹ và Tổng thống Donald Trump.

Phần lớn LNG châu Âu nhập khẩu đến từ công ty Yamal LNG (Nga). Theo báo cáo, doanh thu của Yamal ước tăng thêm 34 tỷ euro giai đoạn 2022–2024 và đã nộp khoảng 8 tỷ euro tiền thuế cho ngân sách Nga. Greenpeace ước tính số tiền đó đủ để Nga mua 270.000 máy bay không người lái UAV Shahed. Xuất phát điểm là “máy bay cảm tử” giá rẻ do Iran chế tạo, UAV Shahed nay đã được Nga nội địa hóa, cải tiến và sản xuất hàng loạt, trở thành vũ khí chiến lược để sử dụng trong xung đột ở Ukraine.

Trong khi các nước EU tìm cách giảm phụ thuộc vào LNG Nga, khối này ngày càng nhập nhiều LNG từ Mỹ. Năm 2021, Mỹ chiếm 28% lượng LNG nhập khẩu của EU. Đến năm 2024, tỷ lệ này đã tăng lên 45%.

Greenpeace cảnh báo EU có nguy cơ chuyển từ phụ thuộc Nga sang phụ thuộc Mỹ.

“Châu Âu sẽ thật dại dột nếu thay sự phụ thuộc vào Nga bằng sự phụ thuộc vào khí đốt Mỹ”, ông Thomas Gelin, chuyên gia vận động khí hậu của Greenpeace EU, nhận định.

“Khí đá phiến từ Mỹ gây thiệt hại nghiêm trọng cho khí hậu và sức khỏe cộng đồng địa phương. Ông Trump sẽ không ngần ngại dùng xuất khẩu khí đốt làm đòn bẩy để gây áp lực với EU khi các hộ gia đình châu Âu trở nên dễ tổn thương trước thị trường đầy biến động này”.

Tham khảo: Observer EU