Con 'cảm mến' bạn cùng giới, sự phản đối dễ biến thành... bi kịch

Nhiều phụ huynh hoang mang, lo lắng khi phát hiện con "cảm mến" bạn cùng giới. Tuy nhiên, theo các chuyên gia tâm lý, đây là một diễn biến phát triển bình thường ở lứa tuổi trẻ em và vị thành niên.

Nếu cha mẹ phản đối, kỳ thị có thể đẩy con vào khủng hoảng tinh thần.

Không còn nỗi lo con yêu sớm như trước đây, nhiều cha mẹ chuyển sang nỗi lo con yêu bạn cùng giới.

Dấu hiệu bình thường biến thành mâu thuẫn tột độ 

Trong một lần kiểm tra bài vở con học, chị N.T.H. (38 tuổi, ngụ ở P.Tân Định - TP.HCM) phát hiện con gái chị đang đọc một cuốn truyện trong đó miêu tả việc yêu nhau của hai người đồng giới.

Trước đó, chị còn từng nghe con nói qua điện thoại với một bạn gái: "Hai người con gái yêu nhau là tình cảm đẹp nhất". Do vậy, khi phát hiện con đọc cuốn truyện này, chị H. đã nổi giận, đốt ngay cuốn truyện con đang đọc. Con gái chị cảm thấy không được tôn trọng nên không muốn trò chuyện với mẹ như trước đây nữa.

"Bác sĩ ơi, con tôi rất thích bạn đồng giới, liệu có cách nào để thay đổi suy nghĩ của con không?" - đó là nỗi niềm của không ít phụ huynh tìm đến khoa tâm lý Bệnh viện Nhi đồng 2 (TP.HCM).

ThS.BS Đào Thị Thu Hương (khoa tâm lý Bệnh viện Nhi đồng 2) cho biết sự phát triển về tính dục là một quá trình kéo dài, từ khi trẻ còn sơ sinh cho đến giai đoạn đầu tuổi trưởng thành (khoảng ngoài 20 tuổi). Trong từng chặng đường lớn lên, trẻ có những trải nghiệm và cảm xúc khác nhau, phản ánh sự tìm hiểu và nhận thức về bản thân.

Ở giai đoạn sơ sinh đến 7 tuổi, trẻ làm quen với các vai trò giới thông qua trò chơi; trong đó, không ít bé gái thích đá bóng hoặc bé trai thích chơi búp bê, thậm chí thử mặc đồ của mẹ hay dùng mỹ phẩm. "Đây là hiện tượng hoàn toàn bình thường, phản ánh quá trình trẻ nhận thức và khám phá cơ thể", BS Hương giải thích.

Đến 8 - 12 tuổi, trẻ có xu hướng kết thân với bạn cùng giới. Những cảm xúc này thường là sự ngưỡng mộ, cảm mến, chưa liên quan đến tình dục. Khi bước sang tuổi vị thành niên (13 - 18 tuổi), giai đoạn tâm sinh lý trở nên linh hoạt hơn, trẻ có thể thay đổi cảm xúc, khám phá sự khác biệt giới tính và xu hướng tình dục của bản thân.

"Cho dù con có sự cảm mến bạn đồng giới, cha mẹ không nên kỳ thị, không phản đối hay ép buộc. Cách ứng xử này rất quan trọng để trẻ được an toàn về tinh thần", BS Hương nhấn mạnh.

Tại Bệnh viện Nhi đồng 2, nhiều trường hợp trẻ vốn không có vấn đề về sức khỏe tâm thần, nhưng chính sự phản ứng gay gắt, áp đặt của cha mẹ mới là nguyên nhân khiến nhiều trẻ rơi vào lo âu, trầm cảm, thậm chí có hành vi tự hủy hoại bản thân như bấu da tay, bứt tóc, đánh vào đầu...

Chọn thấu hiểu, thay vì phản ứng cực đoan

Theo BS Thu Hương, xu hướng tính dục là kết quả của sự tương tác phức hợp giữa nhiều yếu tố sinh học (gen, nội tiết), tâm lý và môi trường. "Đồng tính không phải là bệnh, không thể dùng thuốc để chữa, cũng không thể uốn nắn bằng ép buộc", BS Hương nhấn mạnh. Từ năm 1990, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã chính thức đưa đồng tính luyến ái ra khỏi danh sách bệnh tâm thần.

Tuy vậy, định kiến xã hội và sự kỳ thị trong gia đình vẫn khá phổ biến. Nhiều bậc phụ huynh cho rằng đó là "lỗi" của con, hoặc nghĩ rằng việc con đọc truyện tình yêu đồng giới là biểu hiện bất thường. Thực chất, theo BS Hương, đây chỉ là sự cởi mở, sẵn sàng tìm hiểu mối quan hệ đa dạng của tuổi mới lớn.

Ở tuổi vị thành niên, cảm xúc của trẻ chưa ổn định và có thể thay đổi theo thời gian. Chính vì vậy, việc cha mẹ tạo điều kiện cho con tìm hiểu, khám phá bản thân là rất cần thiết. "Quan trọng nhất là cho trẻ cảm giác an toàn và được lắng nghe. Nếu cha mẹ phản ứng cực đoan, trẻ dễ rơi vào khủng hoảng tâm lý, dẫn đến lo âu, trầm cảm", BS Hương khuyến nghị.

Thực tế nhiều trẻ đến gặp bác sĩ tâm lý không phải vì xu hướng tình dục của mình, mà vì chịu áp lực từ gia đình. "Trẻ bị bệnh là do sự lo lắng và kỳ thị quá mức từ phụ huynh, chứ không phải vì đồng tính", BS Thu Hương nói.

Một môi trường gia đình thấu hiểu, cởi mở sẽ giúp trẻ thấy được tôn trọng, từ đó ổn định tâm lý, tự tin hơn trong học tập và cuộc sống. Ngược lại, nếu luôn bị chỉ trích, trẻ dễ mất niềm tin, xa cách cha mẹ và có những hành vi nguy hiểm. Do vậy, thay vì cố gắng "chỉnh sửa" con, cha mẹ nên tập trung vào việc giúp con phát triển nhân cách, kỹ năng sống, định hướng học tập.

Điều quan trọng nhất, theo các chuyên gia, chính là nhìn nhận lại định kiến vì đồng tính không phải là bệnh, không phải sự lệch lạc, càng không phải là lỗi lầm để sửa chữa.