Coi chừng những cơn đau bụng đột ngột

Động kinh và đau bụng là hai bệnh lý tưởng chừng như không liên quan đến nhau. Tuy nhiên trên thực tế những cơn đau bụng dữ dội và kéo dài lại là dấu hiệu của dạng động kinh hiếm gặp - động kinh thể bụng.

Động kinh thể bụng không gây ra các cơn co giật nghiêm trọng nhưng lại dẫn đến nhiều triệu chứng khó chịu trên đường tiêu hóa, có thể bị nhầm lẫn với nhiều bệnh lý tiêu hóa khác.

Cơn động kinh "độc lạ"

Hai năm trở lại đây, bệnh nhân T.T. (31 tuổi, Đoan Hùng, Phú Thọ) thường xuyên xuất hiện các cơn đau bụng đột ngột, dữ dội kèm theo nôn. Những cơn đau bụng kéo dài vài phút, sau cơn đau người bệnh thường nằm lịm đi, ý thức không tỉnh táo, gọi hỏi không trả lời, có nhiều cơn đau bụng sau đó xuất hiện thêm tình trạng bí tiểu tiện.

T.T. đã đi khám nhiều nơi nhưng không xác định được bệnh, những cơn đau có xu hướng ngày càng tăng cả về số lượng và mức độ, có ngày hơn 10 cơn, các cơn đau đặc biệt tăng sau khi bị mất ngủ.

Tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ, các bác sĩ khai thác bệnh sử, thực hiện các kiểm tra chuyên sâu loại trừ bệnh tiêu hóa, viêm, tự miễn... và dựa trên các kết quả chiếu chụp, các bác sĩ hội chẩn kết luận T.T. mắc bệnh động kinh thể bụng.

Ngay sau hai ngày điều trị đầu tiên, người bệnh đã đáp ứng với phác đồ thuốc chống động kinh cục bộ. Sau 14 ngày điều trị, người bệnh không tái phát các cơn đau như trước, được ra viện, kê đơn điều trị ngoại trú và tái khám định kỳ.

Bác sĩ Tạ Văn Hải, phó trưởng khoa điều trị thần kinh - đột quỵ bán cấp Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ, cho biết động kinh thể bụng là một dạng bệnh hiếm gặp, không gây ra các cơn co giật nghiêm trọng nhưng lại dẫn đến nhiều biểu hiện khó chịu về đường tiêu hóa. Các triệu chứng như đau bụng, nôn mửa hoặc tiêu chảy thường dễ bị nhầm lẫn với bệnh lý tiêu hóa khiến người bệnh chậm trễ trong việc điều trị.

Lý giải căn bệnh này, bác sĩ Lê Đình Lương - trưởng khoa nội Bệnh viện Đa khoa quốc tế Thu Cúc - cho hay động kinh và đau bụng là hai bệnh lý tưởng chừng như không có liên quan đến nhau. 

Tuy nhiên trên thực tế, những cơn đau bụng dữ dội và kéo dài lại là dấu hiệu của dạng động kinh hiếm gặp - động kinh thể bụng, có tên khoa học là Abdominal Epilepsy.

Bác sĩ Lương phân tích động kinh xảy ra khi các tế bào thần kinh ở vỏ não đột ngột phóng điện quá mức, thay đổi hành vi, suy nghĩ, cảm xúc và vận động của con người. 

Cơn động kinh tạo ra các triệu chứng ở bụng là một dạng của động kinh, trong đó sự thay đổi và ảnh hưởng của nó chủ yếu thể hiện ra với hệ tiêu hóa. Do vậy nhiều người khó nhận ra tình trạng này dẫn đến việc điều trị giảm hiệu quả.

Ghi nhận khá ít trường hợp động kinh thể bụng, tuy nhiên trong số đó khá nhiều ca bệnh là trẻ em. Một số bệnh nhân gặp tình trạng nôn mửa kéo dài, đau bụng và tái đi tái lại tình trạng sau rất nhiều năm, sau đó giảm dần đi một cách tự nhiên. Một số bệnh nhân khác phát hiện bệnh sau khi kiểm tra điện não đồ và phát hiện ra sự bất thường trong sóng động kinh.

Hiện tại cơ chế cũng như những nguyên nhân trực tiếp gây ra tình trạng động kinh này chưa thực sự được làm rõ. Tuy nhiên theo một số nghiên cứu, căn nguyên của chúng là sự rối loạn các dây thần kinh tự trị, bắt nguồn từ những cơn động kinh xảy ra ở vùng nhỏ của thùy thái dương. Cơn động kinh "độc lạ" này khó nhận biết bởi thường gây ra các triệu chứng dễ nhầm lẫn với các bệnh lý thông thường khác.

Biến chứng nguy hiểm khi không được điều trị

Theo bác sĩ Lương, các triệu chứng của động kinh thể bụng thường biểu hiện ở mỗi người khác nhau, rất khó nhận biết. Tuy nhiên nhìn chung dạng động kinh thể bụng thường được mô tả với những triệu chứng như xuất hiện các cơn đau dữ dội, thường bắt đầu đột ngột ở vùng thượng vị của dạ dày.

Sau đó cơn đau này có thể kéo dài khoảng một giờ. Có trường hợp có thể diễn ra tới 4-5 cơn trong một tháng nhưng có những trường hợp xảy ra thỉnh thoảng, vài tháng mới xuất hiện một cơn.

Tình trạng không tỉnh táo, buồn nôn, nôn mửa, đau đầu, mệt mỏi, buồn ngủ, chóng mặt. Nhiều bệnh nhân có thể bị ngất trước, trong hoặc sau khi cơn đau bụng xuất hiện. Ngoài ra, mỗi lần cơn động kinh xuất hiện cũng có thể đem lại những triệu chứng khác nhau.

Theo bác sĩ Tạ Văn Hải, chẩn đoán động kinh thể bụng là một thách thức do triệu chứng tương đồng với bệnh tiêu hóa. Quá trình chẩn đoán đòi hỏi sự kết hợp của nhiều phương pháp để xác định chính xác nguyên nhân và loại trừ các bệnh lý khác.

Với người bệnh động kinh thể bụng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể gây ra nhiều nguy cơ biến chứng nghiêm trọng như nôn, đau bụng, mất nước điện giải, rối loạn ý thức kèm theo một số biến chứng thứ cấp khác, ảnh hưởng đến cả sức khỏe thể chất và tinh thần của người bệnh.