Có tới 4 loài hươu cao cổ chứ không phải 1

Hươu cao cổ - loài động vật cao nhất ở trên cạn, và là biểu tượng đặc trưng của châu Phi - vừa được các nhà khoa học phân loại lại thành 4 loài riêng biệt, sau nhiều năm được coi là một loài duy nhất.

Công bố này được Liên minh Bảo tồn thiên nhiên quốc tế (IUCN) đưa ra đầu tuần này dựa trên cơ sở phân tích di truyền và các bằng chứng hình thái học mới nhất. Theo đó hươu cao cổ châu Phi được chia thành 4 loài: hươu cao cổ phương Bắc (Giraffa camelopardalis), hươu cao cổ hoa lưới (reticulated giraffe), hươu cao cổ Masai (Giraffa tippelskirchi) và hươu cao cổ phương Nam (Giraffa giraffa).

Trong nhiều thập kỷ, các nhà nghiên cứu chỉ dựa vào đặc điểm hoa văn trên da để phân loại, song các nghiên cứu mới sử dụng dữ liệu di truyền từ hơn 2.000 mẫu thu thập trong 20 năm qua, cùng các phân tích về cấu trúc hộp sọ, đã khẳng định sự khác biệt rõ rệt giữa các nhóm trên.

Theo một chuyên gia IUCN tại Namibia, việc nhận diện 4 loài hươu cao cổ có ý nghĩa then chốt đối với công tác bảo tồn, bởi mỗi loài có số lượng quần thể, mối đe dọa và nhu cầu bảo vệ khác nhau. Nếu gộp chung sẽ làm sai lệch bức tranh thực tế.

Quỹ Bảo tồn hươu cao cổ (GCF) cho biết hươu cao cổ phương Bắc hiện là loài nguy cấp nhất, do chỉ còn khoảng 7.000 con còn sống trong tự nhiên, phân bố rải rác tại Cộng hòa Dân chủ Congo, Nam Sudan và Cộng hòa Trung Phi. Những con hươu này đang đối mặt với nạn săn trộm và không được quan tâm đúng mức. 

Trong khi đó hươu cao cổ Masai còn 44.000 con, sống chủ yếu ở Kenya và Tanzania. Nhóm này chịu sức ép từ mất sinh cảnh do đất chăn thả gia súc mở rộng. 

Nhóm hươu cao cổ hoa lưới còn khoảng 21.000 con, trong khi loài phương Nam đông nhất, với khoảng 69.000 con.

GCF cho rằng do hươu cao cổ không cùng một loài nên cần có các biện pháp bảo tồn riêng biệt cho từng loài.

Các chuyên gia quốc tế đánh giá việc phân loại lại này là bước đi đúng đắn, mở đường cho những chiến lược bảo tồn hiệu quả hơn, nhằm bảo vệ một trong những loài vật biểu tượng của châu Phi trước nguy cơ bị suy giảm.