Chuyển đổi công năng KCN Biên Hòa 1: Giữ lại những công trình nào?

Tòa nhà Sonadezi, công viên Lam Sơn và Thủy đài là 3 công trình được giữ lại khi chuyển đổi công năng KCN Biên Hòa 1.

Trong đề án chuyển đổi công năng KCN Biên Hòa 1, có 3 công trình được Đồng Nai giữ lại, không phải đập bỏ hoặc di dời.

Đầu tiên là tòa nhà Sonadezi, cao 21 tầng, được khánh thành vào năm 2013. Tòa nhà này là trụ sở của Tổng công ty phát triển công nghiệp Sonadezi, đồng thời kinh doanh dịch vụ cho thuê văn phòng.

Theo UBND tỉnh Đồng Nai, tòa nhà này có điểm nhấn về cảnh quan, án ngữ cửa ngõ dẫn vào khu Trung tâm chính trị hành chính tỉnh (đang triển khai xây dựng - PV), cho nên không di dời gây lãng phí mà cần đánh giá hiệu quả sử dụng để đề xuất chuyển đổi công năng hợp lý mang lại giá trị hiệu quả hơn.

Kế đến là công viên Lam Sơn, đây là công trình có yếu tố lịch sử. Nơi đây có một Tấm bia ghi công đại đội Lam Sơn (phiên hiệu 926), đây là đơn vị có nhiều chiến công trong đấu tranh chống thực dân Pháp.

Bia cho biết đại đội Lam Sơn được thành lập 27.3.1948, biên chế trong đội hình tiểu đoàn Quang Trung (trung đoàn 310 Biên Hòa). Tháng 5.1949, đơn vị đổi phiên hiệu thành đại đội Độc Lập 926, Tháng 5.1951 trở thành bộ đội địa phương H.Vĩnh Cửu, tỉnh Biên Hòa.

Đơn vị đã cùng nhân dân chiến đấu trên chiến trường các quận Long Thành, Châu Thành (gồm các huyện Vĩnh Cửu, Nhơn Trạch, Thống Nhất và TP.Biên Hòa). Cán bộ, chiến sĩ của đại đội phát triển từ nhiều nguồn: công dân, nông dân, công chức, học sinh và dân tộc thiểu số khắp 3 miền Nam - Trung - Bắc.

Bia cũng cho biết đại đội đã kiên cường chiến đấu đánh đồn bốt, đánh giao thông ngăn chặn địch trên quốc lộ 1, quốc lộ 15, đường xe lửa Bắc - Nam; chống càn bảo vệ chiến khu Bình Đa, căn cứ Hố Cạn, Địa An... bảo vệ dân, bảo vệ nhiều đoàn cán bộ Trung ương, địa phương. Trong 9 năm kháng chiến chống thực dân Pháp, đã có hàng trăm cán bộ chiến sĩ đại đội Lam Sơn hy sinh, hiện nay chỉ tập hợp được danh sách 80 liệt sĩ.

Công trình cuối cùng là Thủy đài KCN Biên Hòa 1, công trình này nằm gần quốc lộ 1, ngay đây có 1 ngã tư nên người dân thường gọi là "ngã tư Bồn Nước".

Công trình này có vai trò điều áp và điều tiết lưu lượng nước cho khu vực KCN Biên Hòa 1 và các phường An Bình, Long Bình Tân, Hiệp Hòa (TP.Biên Hòa, Đồng Nai cũ).

Theo đề án, đây là công trình lưu dấu ký ức lịch sử của khu kỹ nghệ xưa. Trong quy hoạch, khu vực này được định hướng là đất cây xanh và giao thông; đài nước có thể được giữ lại trong phần đất cây xanh, tôn tạo kết hợp làm công viên điểm nhấn.

KCN Biên Hòa 1 rộng 320 ha, là KCN đầu tiên và lâu đời nhất Việt Nam, được thành lập vào năm 1963. Do ra đời với thời gian hơn 60 năm nên KCN Biên Hòa 1 có nhiều hạn chế về cơ sở hạ tầng, công nghệ sản xuất, đồng thời KCN này lại nằm sát sông Đồng Nai nên nguy cơ gây ô nhiễm môi trường rất cao.

KCN Biên Hòa 1 nằm ở vị trí đắc địa, sát quốc lộ 1 và quốc lộ 51, cửa ngõ phía đông vào TP.HCM, nên năm 2008, Đồng Nai đề xuất Chính phủ chuyển đổi công năng KCN này để phát huy lợi thế tiềm năng của khu vực. Đến năm 2009, Chính phủ đồng ý chủ trương chuyển đổi công năng KCN Biên Hòa 1 thành Khu đô thị - thương mại - dịch vụ.