Chủ tịch Hội Nhà báo: Báo chí phải dám đổi mới để không tụt lại phía sau

Phát biểu tại Diễn đàn Tổng Biên tập năm 2025 tổ chức tại TP.Hải Phòng, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Lê Quốc Minh khẳng định: Báo chí chỉ bứt phá khi hòa quyện trí sáng tạo của con người với sức mạnh công nghệ hiện đại.

Chiều 22.8, tại Diễn đàn Tổng Biên tập 2025 với chủ đề "Nghị quyết 57 về đổi mới sáng tạo: Thời cơ vàng cho báo chí phát triển đột phá", ông Lê Quốc Minh, Ủy viên T.Ư Đảng, Tổng Biên tập báo Nhân Dân, Phó trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận T.Ư, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam có bài thuyết trình và, nhấn mạnh: "Tương lai báo chí là sự hòa quyện giữa sáng tạo của con người và công nghệ. Khi kết hợp mạnh mẽ, sức lan tỏa và độ tin cậy sẽ vượt trội".

Công nghệ mới định hình báo chí hiện đại

Ông Lê Quốc Minh cho biết, những xu hướng công nghệ như trí tuệ nhân tạo (AI), máy học, dữ liệu lớn, Blockchain, kính thông minh, thực tế ảo (VR) và thực tế tăng cường (AR) đang thay đổi toàn diện cách thức báo chí vận hành.

Trong đó, AI được xem là "cánh tay nối dài" của nhà báo: tự động hóa viết tin, tóm tắt, đề xuất tiêu đề, sản xuất video, podcast, kiểm tra chính tả, thậm chí tạo bản tin cá nhân hóa cho từng nhóm độc giả. Công nghệ này cũng giúp phân tích dữ liệu, phát hiện xu hướng, hỗ trợ điều tra chuyên sâu và gỡ băng phỏng vấn.

Cũng theo ông Minh, báo chí Việt Nam chưa ứng dụng AI mạnh mẽ so với thế giới, nhưng tiềm năng là rất lớn. Vấn đề là phải dám tiên phong, đầu tư từng bước, từ nhỏ đến lớn.

Cá nhân hóa và báo chí dữ liệu

Đặc biệt, Chủ tịch Hội Nhà Báo Việt Nam cho rằng thay vì một bài báo chung cho mọi độc giả, AI còn cho phép cùng lúc sản xuất nhiều phiên bản, đáp ứng sở thích riêng biệt: từ nhà đầu tư quan tâm cổ phiếu ngân hàng, thép..., cho đến nhóm độc giả nước ngoài.

Bên cạnh đó, báo chí dữ liệu và trực quan hóa ngày càng phổ biến, giúp xử lý kho dữ liệu khổng lồ và truyền tải bằng biểu đồ, đồ họa sinh động. Điều này mang lại chiều sâu cho những vấn đề xã hội, kinh tế phức tạp, khiến bài báo hấp dẫn và dễ hiểu hơn.

Cùng với đó, Blockchain được dự báo là xu hướng lớn để xác thực nội dung, bảo vệ bản quyền và chống tin giả. Công nghệ này lưu giữ thông tin về tác giả, thời điểm xuất bản, đảm bảo tính minh bạch toàn cầu.

Kính thông minh "chuẩn mực mới" của tác nghiệp

Ông Minh dành nhiều thời gian chia sẻ về kính thông minh, công nghệ đang được nhiều hãng công nghệ phát triển. Thiết bị này có thể thay thế máy quay, bút ghi âm, hỗ trợ phóng viên tác nghiệp trong điều kiện khó khăn như bão lũ, cháy nổ.

"Kính thông minh biến mỗi nhà báo thành một camera di động, có thể quay video, chụp ảnh, ghi âm, livestream, dịch ngôn ngữ và ra lệnh bằng giọng nói. Tương lai gần, khi giá thành giảm, đây sẽ trở thành chuẩn mực tác nghiệp báo chí số", ông Minh nói.

Theo ông Lê Quốc Minh, các công nghệ AR, VR sẽ giúp độc giả "nhập vai" trong thế giới tin tức, đặc biệt hữu ích với báo chí điều tra, giáo dục và du lịch. Trong khi đó, báo chí tương tác 3D và Metaverse hứa hẹn tạo ra không gian nơi phóng viên và độc giả gặp gỡ, hội thảo hay phỏng vấn trực tuyến, phá bỏ rào cản địa lý.

Kết thúc bài thuyết trình, ông Lê Quốc Minh khẳng định: "Nếu báo chí Việt Nam tiên phong ứng dụng công nghệ mới, chúng ta đủ sức cạnh tranh và hội nhập toàn cầu, mang đến thông tin chính xác, công bằng, sinh động và cá nhân hóa cho mọi tầng lớp độc giả".