Chị Đặng Thùy Trâm ‘về lại’ Khánh Cường

Mưa nặng hạt, khán giả vẫn chăm chú xem, nghệ sĩ say sưa biểu diễn, khắc họa hình ảnh người nữ anh hùng: bác sĩ Đặng Thùy Trâm. Lâu lắm rồi, quê hương Khánh Cường mới có đêm diễn đặc biệt như thế.

Đêm diễn đặc biệt

Đêm 23.8.2025, lãnh đạo tỉnh cùng đông đảo người dân tập trung tại sân vận động xã Khánh Cường (tỉnh Quảng Ngãi) xem vở kịch Đặng Thùy Trâm. Tác phẩm do nhà văn Nguyễn Quang Vinh viết kịch bản, NSƯT Phạm Huy Thục biên tập - đạo diễn, với sự tham gia biểu diễn của các nghệ sĩ Trường đại học Sân khấu - Điện ảnh TP.HCM.

Chương trình là hoạt động ý nghĩa nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám, Quốc khánh 2.9, đồng thời tưởng niệm 55 năm ngày hy sinh của liệt sĩ - bác sĩ Đặng Thùy Trâm.

Màn mở đầu trích đoạn nhật ký quen thuộc của chị: "Mẹ yêu thương ơi! Nếu một ngày con ngã xuống thì xin mẹ đừng khóc! Xin mẹ hãy tự hào về đứa con gái của mẹ đã hy sinh vì Tổ quốc…" khiến cả khán đài lặng đi. Tiếp đó, khung cảnh bệnh xá dã chiến giữa bom đạn được tái hiện, khắc họa chân dung người nữ bác sĩ kiên cường, tận tụy cứu chữa thương binh nơi lằn ranh sinh tử.

Với diễn viên trẻ Mi Lê, vai diễn bác sĩ Đặng Thùy Trâm là cột mốc đáng nhớ trong sự nghiệp của mình. Vai diễn này mang đến cho chị trải nghiệm hết sức đặc biệt khi có cơ hội tái hiện một lát cắt về cuộc chiến trong lịch sử dân tộc.

Đặc biệt, đây còn là cuộc đời của một nữ bác sĩ trẻ trên tuyến đầu, là tiếng nói chân thực, sâu lắng của cả một thế hệ đã gửi trọn tuổi xuân cho nền độc lập dân tộc.

"Tôi sống ở thời bình và dù có tưởng tượng thế nào cũng không thể có được cảm xúc như những cô, chú trong thời chiến. Trong quá trình vào vai, tôi đã xem và đọc nhiều tài liệu, trong đó có 3 cuốn nhật ký của chị Đặng Thùy Trâm để hiểu và lấy chất liệu vun đắp cho vai diễn. Tôi may mắn khi được đạo diễn cho gặp gỡ và trò chuyện với các cô, chú là nhân chứng liên quan đến chị Đặng Thùy Trâm. Họ chia sẻ và hướng dẫn chi tiết nên tôi mới hoàn thành vai Đặng Thùy Trâm. Khi nhìn thấy gương mặt xúc động, những cái ôm và giọt nước mắt, tôi biết mình đã làm được...", Mi Lê xúc động tâm sự.

Vở diễn đang đến đoạn cao trào thì mây đen giăng kín bầu trời. Gió lạnh tràn qua. Lãnh đạo xã Khánh Cường cử cán bộ tìm mua và phát cho mỗi khán giả một áo che mưa mỏng. Rồi trời đổ mưa. Mưa dần nặng hạt nhưng khán giả vẫn chăm chú xem, nghệ sĩ say sưa biểu diễn trên sân khấu.

"Nghe tin có đoàn nghệ sĩ về biểu diễn vở kịch Đặng Thùy Trâm nên tôi chở vợ đến xem. Vở kịch hay quá. Vợ chồng tôi và bà con ngồi xem dù trời mưa lớn...", anh Huỳnh Minh Hải (ở xã Khánh Cường) chia sẻ.

Đạo diễn Phạm Huy Thục cũng đảm nhận một vai diễn trong vở kịch này. Với ông, đây là đêm diễn vô cùng xúc động. Bởi vì, ông thực hiện được ước mơ của mình là trình diễn vở kịch ở miền quê chị Trâm từng sống, chiến đấu và cống hiến tuổi thanh xuân. Vở kịch là sự tri ân chị Đặng Thùy Trâm cùng người dân nơi này và cả thế hệ đi trước từng chiến đấu, cống hiến và sẵn sàng hy sinh thân mình cho đất nước được độc lập như ngày hôm nay.

"Bắt đầu mở màn diễn thì mưa bay. Tất cả thầy trò, diễn viên xác định mưa nhỏ thì vẫn diễn bình thường. Nếu mà mưa nhỏ thì đêm diễn đẹp lung linh. Tiếc là mưa lớn, nhưng khán giả vẫn ngồi xem. Điều ấy đã tác động đến tâm tư, tình cảm, đến trái tim của người nghệ sĩ, không thể nào quên được. Tuy nhiên, mưa càng ngày càng lớn, micro không sử dụng được nữa nên chúng tôi đành phải dừng. Chúng tôi thống nhất sẽ tổ chức diễn vở kịch Đặng Thùy Trâm tại nơi này vào đêm 1.7.2026 nhân dịp kỷ niệm 1 năm thành lập xã Khánh Cường...", đạo diễn Phạm Huy Thục cho biết.

Thương nhớ khôn nguôi

Bà Tạ Thị Ninh (em kết nghĩa của bác sĩ Đặng Thùy Trâm) đến xem vở kịch, đưa tay gạt nước mắt hòa cùng nước mưa. 55 năm trôi qua, bà vẫn thương nhớ khôn nguôi người nữ anh hùng.

Cảm phục đức tính kiên cường và sự tận tụy vì người bệnh của chị Trâm nên bà Ninh xin theo học lớp y tá phục vụ chiến đấu. Chị Trâm tặng cho bà võng, dù cùng một số thiết bị y tế dùng để điều trị bệnh cho cán bộ và nhân dân. Những kỷ vật này luôn được bà giữ gìn cẩn thận rồi trao tặng cho Bảo tàng Phụ nữ sau khi cuốn nhật ký được công bố.

Khi nghe tin chị Trâm hy sinh, gia đình bà cùng nhiều người bàng hoàng đau đớn. Đến bữa, mẹ bà Ninh lại bới thêm chén cơm "cho con Trâm nó ăn kẻo đói". Vào ngày rằm và mùng một âm lịch, gia đình bà cùng hàng xóm thắp hương tưởng nhớ chị. "Dù chị đã hy sinh nhưng đối với tôi và nhiều người vẫn luôn nhớ về những hình ảnh thân thương của chị…", bà Ninh nghẹn ngào.