‘Chạy nước rút’ vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp

Chỉ còn 1 tuần nữa là đến ngày 1.7, Khánh Hòa và Ninh Thuận sẽ chính thức áp dụng mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Ông Trần Lưu Quang, Trưởng ban Chính sách, chiến lược Trung ương đưa ra những chỉ đạo 'nóng' về công tác chuẩn bị cho cuộc chuyển đổi lịch sử này.

AI và nhân sự - hai trụ cột của cuộc chuyển đổi

Chiều 23.6, tại buổi làm việc với Thường trực Tỉnh ủy Khánh Hòa - Ninh Thuận về công tác chuẩn bị, vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, ông Trần Lưu Quang nhìn nhận việc chuyển từ mô hình 3 cấp sang 2 cấp không đơn giản chỉ là "bỏ đi một tầng", mà là cuộc thay đổi căn bản về cách thức vận hành. Các văn bản hướng dẫn có độ phức tạp cao và quy định chung đôi khi không thể bao quát hết các trường hợp cụ thể, đòi hỏi sự linh hoạt và quyết đoán từ các địa phương.

Trưởng ban Chính sách, chiến lược Trung ương nhấn mạnh việc tận dụng trí tuệ nhân tạo (AI). "Chúng ta nên sử dụng AI của Chính phủ để tra cứu văn bản pháp luật, giúp tiết kiệm thời gian đáng kể", ông gợi ý. Ông tin tưởng AI này đã "được nuôi dưỡng" và "làm giàu" thông tin, sẵn sàng hỗ trợ các địa phương. Trong bối cảnh các thông tư, nghị định được ban hành "tính bằng ngày", việc cập nhật thông tin kịp thời qua AI trở thành yếu tố sống còn.

Song song với công nghệ, công tác cán bộ được xác định là yếu tố then chốt. Ông Trần Lưu Quang đặc biệt biểu dương hai tỉnh đã xây dựng bộ tiêu chí minh bạch trong bố trí, sắp xếp cán bộ, tạo sự đồng thuận cao.

"Đồng thời chế độ đối với người nghỉ hưu trước tuổi; người nghỉ thôi việc theo Nghị định 178 phải minh bạch, rõ ràng về số tiền được hưởng và hoàn chỉnh hồ sơ trước 1.7. Quan trọng hơn, phải đảm bảo đủ nguồn và có cơ quan chịu trách nhiệm chi trả sau thời điểm chuyển đổi, với mục tiêu hoàn thành trong tháng 8", ông nhấn mạnh.

Thử thách từ thực tế đến tương lai

Ông Trần Lưu Quang chỉ ra ba vấn đề then chốt cần ưu tiên giải quyết. Về giải phóng mặt bằng, công việc này từ cấp huyện nay chuyển phần lớn về xã, đòi hỏi lực lượng chuyên nghiệp để tránh ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân vốn đầu tư công. Điều này cho thấy áp lực và trách nhiệm lớn hơn đặt lên vai chính quyền cấp xã.

Đối với quy hoạch, ông cảnh báo quy hoạch hiện hành của hai tỉnh sẽ sớm không còn giá trị pháp lý khi Quốc hội sửa đổi toàn diện Luật Quy hoạch vào tháng 10. Ông thúc giục các địa phương nghiên cứu điều chỉnh quy hoạch sớm, thậm chí nên thuê tư vấn giỏi, kể cả nước ngoài, để có bản quy hoạch chất lượng.

Riêng vấn đề lưu trữ hồ sơ được ông đặc biệt quan tâm, xem là "rất quan trọng" dù hiện tại chưa ai thấy hết tầm ảnh hưởng. Ông khuyến nghị làm chặt chẽ, bài bản, từng bước số hóa và cân nhắc kỹ việc thuê dịch vụ bên ngoài để tránh rủi ro.

Trước đó, trong buổi sáng cùng ngày, khi kiểm tra thực tế tại Trung tâm Phục vụ hành chính công của phường Phan Rang (mới) và xã Cam Lâm (mới), ông Trần Lưu Quang đã trực tiếp hỏi thăm người dân và cán bộ. Ông đánh giá cao nỗ lực của địa phương trong việc bố trí trang thiết bị hiện đại, hướng dẫn thủ tục mới.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy người dân "còn bỡ ngỡ, chưa quen với cách vận hành mới". Để giải quyết tình trạng này, ông gợi ý chính quyền cấp xã mới nên đưa lực lượng đoàn thanh niên tham gia hỗ trợ, hướng dẫn người dân.

Về việc chưa có đầy đủ các bộ thủ tục hành chính công mới, ông Trần Lưu Quang cho biết Chính phủ sẽ sớm chỉ đạo ban hành các bộ hướng dẫn còn thiếu. Hồ sơ chưa có hướng dẫn vẫn tiếp nhận đúng quy định cho người dân, sau đó chuyển đổi thực hiện trên máy tính.

"Ngày 1.7 tới đây, các địa phương sẽ có một đội hình mới, danh xưng mới và quyết tâm mới để có những thắng lợi mới", ông Trần Lưu Quang bày tỏ kỳ vọng. Cuộc chuyển đổi này không chỉ là việc thay đổi biển hiệu hay sắp xếp lại cơ cấu tổ chức, mà là cơ hội để hai tỉnh xây dựng nền hành chính hiệu quả hơn, gần dân hơn trong kỷ nguyên số. Chỉ còn 7 ngày nữa, Khánh Hòa và Ninh Thuận đang trong cuộc "chạy nước rút" với quyết tâm biến thử thách thành cơ hội bứt phá.