Chạy đua ứng phó bão số 5

Hôm nay 25.8 là ngày cao điểm gió bão, mưa lớn, nước dâng ở các tỉnh Trung bộ. Khi tâm bão số 5 chuẩn bị đổ bộ đất liền, từ Hải Phòng đến bắc Quảng Trị (Quảng Bình cũ) có nước dâng từ 0,5 - 1,5 m.

Các tỉnh khẩn trương chuẩn bị

Chiều tối 24.8, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã đến Sở Chỉ huy tiền phương của Chính phủ đặt tại Bộ Tư lệnh Quân khu 4, tỉnh Nghệ An, trực tiếp chỉ huy công tác ứng phó bão số 5 (bão Kajiki).

Tại cuộc họp khẩn với Sở Chỉ huy tiền phương, Thủ tướng yêu cầu các tỉnh nằm trong khu vực bão số 5 đổ bộ phải chuẩn bị ở mức cao nhất, đặc biệt là phải đặt an toàn tính mạng của người dân lên trên hết, trước hết. Rà soát, đánh giá thực chất mức độ sẵn sàng ứng phó của từng bộ, ngành, địa phương; chuẩn bị kỹ lưỡng phương án sơ tán dân, đảm bảo an toàn tuyệt đối tính mạng người dân.

Cơ quan khí tượng thủy văn cập nhật dự báo liên tục, cung cấp số liệu đầy đủ, chính xác, đồng thời tăng cường phối hợp, trao đổi với cơ quan quốc tế để nâng cao độ tin cậy khi bão đổ bộ. Ban chỉ huy các cấp, nhất là các tỉnh ven biển và miền núi, khẩn trương vào cuộc, chuẩn bị chu đáo mọi phương án, mục tiêu cao nhất là không để xảy ra thiệt hại về người và giảm thiểu thấp nhất thiệt hại về tài sản. Cơ quan thông tin, truyền thông T.Ư và địa phương tăng cường đưa tin, hướng dẫn kỹ năng ứng phó để người dân nắm rõ, không được chủ quan hoặc hoang mang cực đoan.

Để ứng phó bão số 5, Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng thủ dân sự đã thiết lập Sở Chỉ huy tiền phương tại Bộ Tư lệnh Quân khu 4 làm trung tâm điều hành, phối hợp chặt chẽ với Bộ NN-MT cùng các lực lượng liên quan.

Báo cáo tại cuộc họp, quyền Bộ trưởng Bộ NN-MT Trần Đức Thắng cho biết bão số 5 có hoàn lưu rộng, di chuyển rất nhanh, nhiều điều kiện thuận lợi để mạnh lên (nhiệt độ mặt nước biển tới 30°C, được tiếp thêm năng lượng từ gió mùa tây nam), gây tác động tổng hợp, không chỉ đe dọa tuyến biển, vùng đồng bằng mà còn rất nguy hiểm với cả miền núi. Trên biển gió rất mạnh, sóng lớn và nước dâng, trên đất liền có gió mạnh, mưa đặc biệt lớn, nguy cơ ngập lụt diện rộng, lũ quét và sạt lở đất.

Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An Nguyễn Đức Trung cho biết đã yêu cầu các cơ quan, đơn vị, địa phương tập trung cao độ, triển khai nghiêm túc chỉ đạo của T.Ư và tỉnh. Mục tiêu hàng đầu là đảm bảo an toàn tuyệt đối tính mạng nhân dân, hạn chế thấp nhất thiệt hại về tài sản. Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh Nguyễn Duy Lâm cũng cho hay tỉnh đã họp với 69 xã, phường trên địa bàn. Hỗ trợ các xã kinh phí để mua trang thiết bị phục vụ công tác phòng chống cơn bão, chuẩn bị vật tư, thuốc men, thực phẩm, nước uống để cho người dân di dời, sơ tán. Xây dựng các kịch bản sơ tán dân, tỉnh có kịch bản sơ tán 17 phường, xã khoảng 17.000 hộ dân, hoàn thành trong sáng nay 25.8.

Theo báo cáo, các địa phương từ Thanh Hóa đến Huế đã tổ chức rà soát, lập phương án di dời dân khỏi khu vực nguy hiểm, dự kiến sơ tán khoảng 90.285 hộ với 325.579 người, trong đó Nghệ An dự kiến di dời 10.022 hộ với 38.639 người. Công tác chuẩn bị hậu cần, nhu yếu phẩm tại nơi sơ tán cũng được đặc biệt chú trọng, kiên quyết không để người dân quay trở về khi bão chưa tan.

Tính đến 16 giờ ngày 24.8, lực lượng Bộ đội biên phòng (BĐBP) đã thông báo, kiểm đếm và hướng dẫn 59.617 phương tiện, 248.843 người biết diễn biến bão để chủ động phòng tránh. Toàn bộ tàu cá ở khu vực Thanh Hóa đến Hà Tĩnh đã được kêu gọi về nơi trú tránh an toàn. Tám tỉnh, TP từ Ninh Bình đến Quảng Ngãi đã ra lệnh cấm biển.

Bão số 5 rất mạnh, cảnh báo lũ quét, sạt lở đất

Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia (NCHMF), đến tối qua, bão số 5 mạnh lên đầu cấp 14 và giữ hướng di chuyển tây tây bắc, tốc độ khoảng 20 km/giờ. "Dự báo khoảng trưa và chiều 25.8, tâm bão có khả năng đi vào đất liền từ bắc Thanh Hóa đến Quảng Trị. Khi đổ bộ đất liền, bão số 5 có cường độ rất mạnh, tương đương cơn bão số 3 (Yagi) năm 2024 và có thể mạnh hơn bão Doksuri năm 2017. Khi bão gần bờ, cường độ bão đạt cấp 13 - 14, giật cấp 15 - 16. Khu vực đất liền có cấp 12 - 13, thậm chí có nơi đo được gió bão cấp 14, giật cấp 16", ông Hoàng Phúc Lâm, Phó giám đốc NCHMF, nói.

Ông Lâm nhấn mạnh hôm nay 25.8 là ngày cao điểm gió bão, mưa lớn, nước dâng ở các tỉnh Trung bộ. Khi tâm bão chuẩn bị đổ bộ đất liền, từ Hải Phòng đến bắc Quảng Trị (Quảng Bình cũ) có nước dâng từ 0,5 - 1,5 m.

Theo NCHMF, hoàn lưu bão số 5 gây mưa từ chiều 24.8 đến hết ngày 26.8, mưa lớn trên diện rộng ở trung du đồng bằng Bắc bộ, Thanh Hóa đến TP.Huế, lượng mưa phổ biến 100 - 150 mm, có nơi trên 200 mm. Riêng khu vực Thanh Hóa đến phía bắc Quảng Trị có mưa to đến rất to, lượng mưa phổ biến 200 - 400 mm, có nơi trên 700 mm. Mưa cục bộ, cường suất lớn trong thời gian ngắn có thể đạt trên 200 mm trong 3 giờ.

"Nghệ An, Hà Tĩnh, bắc Quảng Trị là vùng trọng tâm cả về mưa lớn, gió, sóng và nước dâng đều là cao nhất, riêng lũ quét và sạt lở đất thì trọng tâm là vùng núi Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh", ông Lâm nói.

Cũng theo ông Lâm, do cơn bão số 5 di chuyển rất nhanh nên tác động gió mạnh, mưa lớn sẽ hết nhanh, không lâu như bão Yagi khi lên vùng núi còn mạnh và gây mưa lớn nhiều ngày. Trong bão số 5, mưa lớn và gió mạnh chỉ kéo dài trong 24 tiếng. Gió mạnh ở các tỉnh miền Trung chỉ kéo dài đến đêm 25.8. Riêng mưa lớn ở vùng núi phía tây các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh có thể kéo dài sang ngày 26.8.

Sau đó, vùng mưa lớn do ảnh hưởng bão số 5 sẽ mở rộng sang khu vực trung và thượng Lào; đồng bằng Bắc bộ, bao gồm thủ đô Hà Nội và tỉnh Lào Cai có mưa lớn sau bão kéo dài đến ngày 26.8.

NCHMF cảnh báo do ảnh hưởng mưa lớn từ bão số 5, từ đêm 24.8 đến hết 25.8, từ Thanh Hóa đến TP.Huế xuất hiện 1 đợt lũ. Tại Thanh Hóa, lũ trên sông Bưởi lên mức báo động (BĐ) 2, thượng lưu sông Mã (Thanh Hóa) lên mức BĐ1 - BĐ2, hạ lưu sông Mã lên trên BĐ1. Tại Nghệ An, lũ ở thượng lưu sông Cả lên mức BĐ2 - BĐ3 và trên BĐ3; hạ lưu sông Cả BĐ2 - BĐ3. Tại Hà Tĩnh, lũ trên các sông Ngàn Sâu, Ngàn Phố lên mức BĐ2 - BĐ3 và trên BĐ3; sông La lên mức BĐ2 - BĐ3. Tại Quảng Trị, lũ trên sông Gianh, sông Kiến Giang, sông Thạch Hãn lên mức BĐ2 - BĐ3 và trên BĐ3. Tại Huế, lũ trên sông Bồ, sông Hương lên mức BĐ1 - BĐ2. Theo đó, khu vực Trung bộ với trọng tâm từ Thanh Hóa đến TP.Huế có nguy cơ xảy ra lũ quét, sạt lở đất.

Cấm biển, sơ tán hàng ngàn hộ dân

Trước diễn biến phức tạp của bão số 5, tỉnh Quảng Ninh khẩn trương triển khai nhiều biện pháp nhằm giảm thiểu thiệt hại về người và tài sản, đặc biệt tại các khu vực ven biển, hải đảo và vùng có nguy cơ cao. Theo Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Quảng Ninh, đến sáng 24.8, toàn tỉnh đã huy động hơn 2.660 cán bộ, chiến sĩ cùng hàng trăm phương tiện chuyên dụng, tàu xuồng cơ động trực chiến 24/24. Lực lượng này được bố trí tại các vị trí xung yếu, có nguy cơ sạt lở, ngập lụt, gió mạnh và triều cường bất thường.

Cùng ngày, hơn 4.200 tàu cá trên địa bàn đã được thông báo về hướng di chuyển và khẩn trương vào nơi tránh trú an toàn. Tại đặc khu Vân Đồn, toàn bộ tàu thuyền đã neo đậu an toàn trong cảng Cái Rồng và Ao Tiên. Sở NN-MT tỉnh Quảng Ninh đã tạm dừng cấp phép hoạt động đối với phương tiện thủy không đủ điều kiện, đồng thời yêu cầu dừng toàn bộ hoạt động tham quan, lưu trú trên vịnh Hạ Long từ 13 giờ ngày 24.8.

Các đơn vị như Sở Xây dựng, Cảng vụ hàng hải, Cảng vụ đường thủy nội địa và UBND các địa phương ven biển được giao giám sát chặt chẽ quá trình di chuyển, neo đậu, bảo đảm an toàn cho người và phương tiện. Ban Quản lý vịnh Hạ Long cũng đã chuẩn bị sẵn phương án cứu hộ, cứu nạn, hậu cần sau bão, cùng các kế hoạch sơ tán dân, đảm bảo thông tin liên lạc, lương thực và nước uống tại vùng xung yếu.

Chiều 24.8, chính quyền xã Diễn Châu (Nghệ An) phát thông báo di dời hơn 700 hộ dân đến nơi an toàn. Đây là những hộ dân sống trong vùng nguy hiểm có nguy cơ bị ngập sâu và nhà cửa không an toàn. Địa điểm trú ẩn là 8 trường học của xã. Sau khi được kích hoạt, lực lượng công an, dân quân tự vệ đã đến hỗ trợ người dân di chuyển đồ đạc và sơ tán. Công tác hậu cần bố trí nhu yếu phẩm cho người dân cũng đã được chuẩn bị từ trước. Tại P.Thành Vinh (Nghệ An), hơn 1.300 người dân sống trong các dãy nhà tập thể, chung cư cũ cũng được sơ tán vào chiều cùng ngày đến trụ sở của các phường cũ và nhà thi đấu thể thao của tỉnh.

Tại tỉnh Hà Tĩnh, UBND xã Thiên Cầm trong chiều 24.8 đã di dời hơn 1.400 hộ dân với trên 4.300 nhân khẩu ở vùng xung yếu gần tuyến đê biển Cẩm Nhượng đến nơi tránh trú an toàn. Theo ông Từ Tuấn Phương, Phó bí thư Đảng ủy xã Thiên Cầm, sau khi được chính quyền vận động, đa số các hộ dân đã đến ở nhờ nhà hàng xóm hoặc người thân có nhà ở kiên cố. Những hộ khó khăn, già cả được chính quyền hỗ trợ di dời đến 4 điểm trường tiểu học và mầm non. "Những hộ dân khi tránh trú bão tập trung tại các điểm trường sẽ được chúng tôi chuẩn bị đầy đủ nhu yếu phẩm cần thiết để họ yên tâm", ông Phương nói.

Sáng 24.8, UBND xã Đan Hải (Hà Tĩnh) huy động lực lượng và máy móc, dùng rọ đá để gia cố các vị trí xung yếu tại bờ biển trên địa bàn. Ông Trần Nguyên Ngọc, Phó chủ tịch UBND xã Đan Hải, cho hay bờ biển của xã hiện có nhiều điểm sạt lở rất nghiêm trọng, ăn sâu vào gần tuyến đê biển Hội Thống cạnh khu dân cư. Để tránh thiệt hại khi bão số 5 đổ bộ, xã đã huy động lực lượng dùng rọ đá, cọc tre để kè, gia cố các vị trí bờ biển ở 2 thôn Tân Ninh Châu và Hội Long với chiều dài khoảng hơn 200 m, đồng thời di dời 655 hộ dân.

Theo ghi nhận của PV Thanh Niên, đến chiều 24.8, tất cả tàu thuyền, bè mảng khu vực ven biển tỉnh Thanh Hóa đã được ngư dân và lực lượng chức năng hỗ trợ di chuyển đến nơi an toàn. Một số nhà dân thiếu kiên cố ở khu vực ven biển đã được chằng chống, gia cố. UBND tỉnh Thanh Hóa yêu cầu một số xã có lịch tổ chức đại hội Đảng tạm dừng, bố trí thời gian phù hợp để tập trung phòng chống bão.