Lái xe tông chết vật nuôi trên đường có phải bồi thường?

Một tài xế xe tải ở xã Ia Phí (Gia Lai) vừa qua dốc túi bồi thường 305 triệu đồng cho 2 hộ nuôi bò vì xe mất thắng tông chết 17 con bò đang lùa đi trên đường liên xã.

Dư luận đặt câu hỏi liệu người lái xe có phải bồi thường thiệt hại khi tông trúng súc vật nuôi (trâu, bò, chó, mèo...) trên đường giao thông hay không? Trách nhiệm của chủ gia súc khi chăn thả trên đường gây nguy hiểm cho người tham gia giao thông ra sao?

Tài xế bồi thường 305 triệu đồng, nhận số bò chết

Ngày 23-8, ông Nguyễn Công Sơn, chủ tịch UBND xã Ia Phí, tỉnh Gia Lai, xác nhận ông Trương Quang Cường (39 tuổi), trú xã Ia Chim (tỉnh Quảng Ngãi), đã trả tiền bồi thường cho các chủ bò bị xe tải ông này lái tông chết.

Tài xế Cường đã bồi thường 305 triệu đồng cho hộ ông Rơ Chăm Meoh và Rơ Chăm Léo, trú xã Ia Phí, vì xe tải mất lái tông chết 17 con bò của các hộ này khi đang lùa đi trên đường liên xã Ia Phí - Ia Chim chiều 21-8. Đối với số bò bị chết, sau khi bồi thường, tài xế Cường đã gọi lò mổ tới bán thịt để gỡ bớt thiệt hại.

Thiếu tá Bùi Văn Việt, phó trưởng Công an xã Ia Phí, thông tin sau khi thỏa thuận dân sự xong, các bên đã ký biên bản cam kết không khiếu nại, khiếu kiện về vụ việc. 

Trước tình trạng bà con có thói quen chăn thả trâu bò trên đường gây ảnh hưởng tới trật tự an toàn giao thông, Công an xã Ia Phí đã kiến nghị chính quyền xã và các ngành chức năng, ban nhân dân thôn tuyên truyền, vận động người dân chấp hành các quy định về chăn thả rông trâu bò trên đường.

Nói về vụ việc này, lãnh đạo xã Ia Phí cho rằng việc chăn thả rông trâu bò là thói quen chăn nuôi của đồng bào vùng núi từ xưa tới nay. Sau mỗi mùa mưa, trên vùng đồi núi, đồng cỏ mọc lại tươi tốt là bà con lại chăn thả trâu bò đi kiếm ăn. 

Trên thực tế việc cấm chăn thả gia súc hay có lối đi riêng cho trâu bò để không đi vào đường giao thông là gần như bất khả thi.

Không riêng vụ việc trên, tại Tây Nguyên và các vùng nông thôn, tình trạng nông dân thả rông, chăn trâu bò đi vào đường giao thông rất phổ biến. Trên các tuyến quốc lộ 25, quốc lộ 14 và các tỉnh lộ, đường liên xã... qua Tây Nguyên, cảnh tượng người dân lùa đàn bò hàng trăm con đi trên đường khá dễ bắt gặp, gây nguy hiểm cho xe cộ đi đường.

Chăn thả trâu bò trên đường giao thông là lỗi của chủ nuôi

Nhìn vụ việc dưới góc độ pháp lý, luật sư Hoàng Trần Ngọc Anh, Đoàn luật sư Đà Nẵng, cho hay Luật Giao thông đường bộ đã quy định "Không được điều khiển, dẫn dắt vật nuôi, điều khiển xe vật nuôi kéo đi vào làn đường dành cho xe cơ giới" và "Không được thả vật nuôi trên đường bộ".

Do đó hành vi cho trâu bò đi trên đường không bảo đảm an toàn giao thông là vi phạm pháp luật. Người vi phạm có thể bị xử lý hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự, bồi thường thiệt hại tùy mức độ.

Nếu được xác định vi phạm hành chính, chủ nuôi có thể bị xử phạt theo nghị định 168/2024 hoặc nghị định 144/2021 của Chính phủ với mức phạt tối đa 2 triệu đồng. Nếu hành vi gây thiệt hại nghiêm trọng dẫn tới chết người, chủ nuôi có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về "tội vô ý làm chết người" và phải bồi thường thiệt hại dân sự.

Mặt khác, Bộ luật Dân sự cũng quy định khi bên bị thiệt hại có lỗi trong việc gây thiệt hại thì không được bồi thường. Và người gây thiệt hại không phải chịu trách nhiệm bồi thường trong trường hợp thiệt hại phát sinh là do sự kiện bất khả kháng hoặc hoàn toàn do lỗi của bên bị thiệt hại. Do đó trong vụ việc trên, nếu chủ bò cũng có lỗi dẫn tới đàn bò bị xe tải tông chết thì sẽ không được bồi thường.

Đối với tài xế, Luật Giao thông đường bộ cũng quy định "Người điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ phải quan sát, giảm tốc độ hoặc dừng lại để bảo đảm an toàn trong trường hợp có vật nuôi đi trên đường hoặc chăn thả ở ven đường".

Bởi vậy nếu lái xe tải có lỗi dẫn đến đàn bò bị tông chết hoặc vi phạm quy định giao thông thì lúc này cả hai bên đều có lỗi và đây là bồi thường trong trường hợp lỗi hỗn hợp từ cả hai phía. Ngược lại nếu lái xe đúng pháp luật và thiệt hại phát sinh hoàn toàn do lỗi của bên bị thiệt hại hoặc thiệt hại phát sinh do sự kiện bất khả kháng, trở ngại khách quan như xe tải bị mất phanh và tông vào đàn bò thì tài xế không phải bồi thường thiệt hại theo quy định. Trong trường hợp này, chủ sở hữu đàn bò phải tự chịu trách nhiệm đối với các thiệt hại xảy ra.