CH Czech sắp có thủ tướng mới, nguồn viện trợ Ukraine khả năng u ám

Đảng cánh hữu ANO của cựu Thủ tướng CH Czech Andrej Babis đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử quốc hội ngày 4.10, đặt ra viễn cảnh u ám cho sự viện trợ dành cho Ukraine.
Với 99% số phiếu được kiểm, đảng ANO của cựu Thủ tướng - tỉ phú Andrej Babis đang dẫn đầu với 34,7% trong khi liên minh trung hữu Spolu (Cùng nhau) của Thủ tướng Petr Fiala xếp thứ hai với 23,2%, Reuters ngày 5.10 dẫn số liệu chính thức từ Văn phòng Thống kê Czech cho biết.
Với kết quả như vậy, ông Babis dự kiến thay thế ông Fiala để lập chính phủ mới. Ông Fiala đã chúc mừng ông Babis và thừa nhận thất bại.
ANO được dự báo sẽ giành khoảng 80/200 ghế tại hạ viện và sẽ cần sự ủng hộ của các đảng khác. Ông Babis nói sẽ đàm phán với những đảng cánh hữu như Motorists và SPD, vốn có quan điểm phản đối các chính sách của Liên minh châu Âu (EU) và NATO.
Tổng thống Petr Pavel sẽ đối thoại với các lãnh đạo đảng trong ngày 5.10 và sẽ là người bổ nhiệm thủ tướng kế tiếp.
Trong chiến dịch tranh cử, ANO cam kết sẽ thúc đẩy tăng trưởng nhanh, tăng lương và chế độ hưu trí, giảm thuế. Ông Babis từng làm thủ tướng từ năm 2017-2021. Ông là chủ sở hữu của Tập đoàn Agrofert, một trong những doanh nghiệp lớn nhất Czech.
Ông Andrej Babis bác bỏ cáo buộc cho rằng với chiến thắng của ông, Czech sẽ trở thành thành viên kém tin cậy hơn của EU và NATO. Ông là đồng minh của Thủ tướng Hungary Viktor Orban và ANO đã liên kết với nhiều đảng cực hữu khác tại Nghị viện châu Âu để thách thức các chính sách được cho là chính thống của châu Âu.
Ông Babis tuyên bố sẽ chấm dứt sáng kiến của Czech vốn đã giúp mua đạn pháo trên khắp thế giới bằng tài trợ của phương Tây để cung cấp cho Ukraine. Ông muốn NATO và EU tiếp quản lại vai trò này.
Bên cạnh đó, ANO từng bỏ phiếu trắng trong một số cuộc bỏ phiếu tại Nghị viện châu Âu về việc ủng hộ Ukraine và nỗ lực gia nhập EU của Kyiv, điều mà ông Babis phản đối và miêu tả là thảm họa.
Trả lời đài Suspilne của Ukraine sau khi giành chiến thắng, ông Babis nhấn mạnh Ukraine chưa sẵn sàng để gia nhập EU. Ông tuyên bố Czech ủng hộ Ukraine nhưng nên hạn chế viện trợ cho Kyiv, thay vào đó nên ưu tiên cho người dân trong nước.