Cần quy định chặt chẽ về thực phẩm nhà làm

Bạn đọc Báo Thanh Niên nhắc nhở nhau thận trọng với những loại thực phẩm nhà làm, mỹ phẩm tự chế và cho rằng cần có quy định chặt chẽ đối với các sản phẩm này.

Như Thanh Niên đã phản ánh, trên mạng xã hội hiện nay tràn ngập sản phẩm chế biến sẵn được quảng cáo là "nhà làm", "nhà trồng", "handmade"... Thực phẩm được người bán quảng bá là sản phẩm nhà làm, không chất bảo quản, không sử dụng phẩm màu. Nhiều tài khoản còn cam kết bao ăn, bao đổi trả.

Không chỉ thực phẩm, nhiều loại mỹ phẩm trôi nổi, tự chế biến cũng được bán công khai. Trong đó, dù đã có rất nhiều cảnh báo về các loại kem trộn "tự làm", nhưng đến nay những sản phẩm này vẫn được bán tràn lan với lời quảng bá "công dụng thần kỳ" giúp trắng da, tẩy nám.

Theo quy định hiện hành, các doanh nghiệp, hộ kinh doanh phải công bố chất lượng sản phẩm trước khi đưa ra thị trường, đặc biệt là mỹ phẩm. Doanh nghiệp, hộ kinh doanh phải chịu trách nhiệm về chất lượng, nguồn gốc, xuất xứ sản phẩm. Cơ quan quản lý sẽ thực hiện hậu kiểm. Tuy nhiên, với cá nhân thì hầu như việc này bị bỏ ngỏ. Người bán cam kết bằng miệng, người mua hàng dựa trên niềm tin dù hàng không nhãn mác, không hạn sử dụng, không địa chỉ. Vậy nên khi cơ quan quản lý thị trường "sờ" đến đâu là vi phạm đến đó.

PGS-TS Ngô Trí Long, chuyên gia kinh tế, nhận định từ trước đến nay công tác quản lý thực phẩm, mỹ phẩm nhà làm còn bị buông lỏng. Điều này tiềm ẩn rủi ro quá lớn, đặc biệt ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng. Cá nhân, gia đình chế biến có khi vô tình nhưng sử dụng quá liều các thành phần, nguyên liệu sẽ gây tác hại lớn, thậm chí nguy hiểm tính mạng. Vì vậy, người bán khi đưa sản phẩm ra thị trường phải chịu trách nhiệm, còn người mua cũng cần có trách nhiệm với bản thân và gia đình, thận trọng xem xét nguồn gốc, chất lượng sản phẩm. Đồng thời, cơ quan quản lý phải tăng cường kiểm tra giám sát và có chế tài xử phạt nghiêm khi phát hiện vi phạm.

"Bao ăn, bao đổi trả"

"Cứ lên mạng, lên các sàn thương mại điện tử là thấy đầy sản phẩm tự chế, nhà làm… Nói chung cái gì cũng "nhà làm" được hết. Có người bán còn quảng cáo: bao ăn, bao đổi trả, bao giá, bao rẻ…; còn chất lượng sản phẩm như thế nào thì… hên xui. Cái đáng lo nhất, theo tôi, hình như ai cũng có thể tự sản xuất, chế biến, rồi mang lên mạng để bán, không nghĩ đến trách nhiệm cũng như những vấn đề pháp lý có thể xảy ra", bạn đọc (BĐ) Van Dung bức xúc cho biết.

BĐ Lam Vi kể: "Thấy nhỏ em khoe vừa mua được hộp kem làm trắng da trên mạng, tốt lắm. Tôi hỏi nhãn hiệu gì thì nó không nói, chỉ nói có bán trên mạng, do một chị quen tự chế, mà bán chạy lắm, giá cả phù hợp. "Bao đẹp, bao rẻ… luôn", nó nói thêm. Tôi nghe xong hết cả hồn, chỉ biết khuyên nó không nên sử dụng".

BĐ Bạn Đọc Mới phản ánh: "Mỹ phẩm gì trộn tá lả, không biết trộn cái gì với cái gì, xong rồi bán lên mạng xã hội. Vậy mà không biết sao mấy đứa nhỏ mới lớn mê lắm, mua xài, lỡ có chuyện gì thì sao?".

BĐ Vinh Trinh cũng cho biết: "Nhiều loại thực phẩm không rõ xuất xứ hoặc không có nhãn mác bán đầy ở dọc chợ B.T (TP.HCM), giá nào cũng có. Nhiều tiểu thương đều lấy hàng ở đây để bán lên các chợ mạng. Nhìn bằng mắt thường thấy thực phẩm để la liệt, không cần che đậy nhưng không hề có một con ruồi nào bâu vào. Giải thích thế nào?".

Đừng để xảy ra sự cố mới vào cuộc

Nói về những loại thực phẩm nhà làm hiện nay, BĐ Huu Phuoc cho biết: "Thực phẩm nhà làm theo tôi đang là xu hướng. Có nhiều thực phẩm nhà làm có vấn đề nhưng cũng có loại bảo đảm chất lượng, mang nét riêng của người chế biến. Vấn đề là cần phát huy mặt mạnh này và làm sao để người sản xuất, người tiêu dùng và cơ quan quản lý cùng đồng hành để đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, chất lượng thực phẩm… Được như vậy thì rất tốt, nhất là đối với người tiêu dùng".

"Cần có quy định chặt chẽ về những sản phẩm tự chế, nhà làm. Đã kinh doanh mặt hàng thực phẩm, nhất là trên các nền tảng mua bán trực tuyến thì bắt buộc phải có chứng nhận an toàn vệ sinh thực phẩm, phải có giấy phép kinh doanh, có địa chỉ, hóa đơn, chứng từ đầy đủ. Từ đó, có thể truy xuất nguồn gốc, chất lượng hàng hóa. Tất cả là để đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm cho người tiêu dùng. Bên cạnh đó, lực lượng quản lý thị trường cần tăng cường kiểm tra, giám sát, xử phạt nghiêm, phạt nặng người vi phạm. Đừng để khi xảy ra sự cố mới vào cuộc, lúc đó đã hơi muộn rồi", BĐ Thuy Lieu ý kiến.