Bộ trưởng Lương Tam Quang nói về ứng phó tội phạm và tình huống nguy hiểm an ninh mạng

Chiều 7-11, Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang đã có giải trình thêm về dự thảo Luật Bí mật nhà nước (sửa đổi) và dự thảo Luật An ninh mạng (sửa đổi) tại phiên thảo luận của Quốc hội.

Theo Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang, đối với dự Luật An ninh mạng, đây là bước hoàn thiện cơ sở pháp lý bảo vệ an ninh mạng, tạo điều kiện thuận lợi cho tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân trong hoạt động bảo vệ an ninh mạng, đáp ứng yêu cầu quản lý và bảo vệ không gian mạng, thúc đẩy nghiên cứu, phát triển công nghệ, nâng cao năng lực cạnh tranh của Việt Nam và hợp tác quốc tế trong lĩnh vực an ninh mạng.

Không quốc gia nào tự mình đảm bảo được an ninh mạng

Theo đó, luật sẽ có tinh thần phân công, phân cấp rõ ràng, tránh chồng chéo với các quy định khung, mang tính nguyên tắc. 

Đặc biệt trong bối cảnh không một quốc gia nào tự mình bảo đảm được an ninh mạng, là thách thức mang tính toàn cầu, thì cần tăng cường hợp tác quốc tế, chia sẻ thông tin, phối hợp hành động giữa cấp quốc gia.

Theo đó, hợp tác quốc tế hiện nay sẽ mang tính hành động, đấu tranh phòng, chống tội phạm mạng "ngay và luôn". Công ước Hà Nội vừa qua được ký với mục tiêu như vậy để huy động tham gia, phối hợp, cộng tác trách nhiệm của tất cả các bộ, ngành, địa phương, tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân.

Trong đó, Bộ Công an được Chính phủ giao là cơ quan giữ vai trò chủ trì, điều phối, liên minh, ứng phó, khắc phục sự cố an ninh mạng quốc gia, gồm các cơ quan và các doanh nghiệp.

Bộ Công an cũng đã thành lập một liên minh, với nhiều doanh nghiệp, nhiều công ty liên quan và Bộ Tư lệnh 86, Bộ Quốc phòng tham gia, ứng phó sự cố.

Theo Bộ trưởng, khi có một sự cố xảy ra thì phân vai rõ ai làm gì, ai thực hiện gì để thu thập, khắc phục, đấu tranh. 

Mục tiêu cuối cùng phải đánh giá được đúng bản chất của hoạt động xâm phạm an ninh mạng này là gì để xử lý triệt để.

Bộ trưởng cho biết được Bộ Chính trị phân công làm Chủ tịch Hiệp hội An ninh mạng. Hiệp hội thành lập một liên minh với sự tham gia của cá nhân, tổ chức và giao cho Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm công nghệ cao là đơn vị thường trực và điều phối.

Phát huy vai trò Trung tâm An ninh mạng quốc gia

Việc ký Công ước Hà Nội vừa qua có đóng góp rất lớn của Hiệp hội An ninh mạng, của các doanh nghiệp, các tổ chức, cá nhân. Bởi trong quá trình hơn một năm chúng ta vận động Liên hợp quốc, tổ chức quốc tế, các nước khác để công ước này được mang về ký kết tại Hà Nội.

"Đây là một công ước ký ở ngoài trụ sở Liên hợp quốc lớn nhất từ trước tới nay và các nước đều tham gia ký kết. Tôi cũng rất cảm ơn các cá nhân, các doanh nghiệp tham gia vào Hiệp hội An ninh mạng, hỗ trợ để thực hiện công ước vừa qua. Mục tiêu là để huy động, ứng phó kịp thời các sự cố, tình huống nguy hiểm về an ninh mạng" - ông Quang nói.

Cũng theo Bộ trưởng Bộ Công an, hiện tất cả các hệ thống thông tin liên quan tới dân sự đều kết nối, liên thông với nhau, nên có sự cố, không thể một mình giải quyết. Hệ thống cũng chỉ được đảm bảo an toàn khi tất cả các hệ thống thông tin phải được đảm bảo an ninh, an toàn.

"Chỉ một hệ thống thông tin bị tấn công, chiếm quyền điều khiển thì không chỉ ảnh hưởng đến hệ thống thông tin của cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp đó mà ảnh hưởng đến an ninh, an toàn của toàn hệ thống thông tin trong phạm vi cả nước, của toàn cầu" - Bộ trưởng nêu.

Theo đó, Trung tâm An ninh mạng quốc gia sẽ có vai trò giám sát, hợp tác quốc tế, nên tất cả thông tin dân sự đều phải kết nối về trung tâm an ninh quốc gia. Khi có sự cố, đây sẽ là đầu mối duy nhất hỗ trợ ngay lập tức.

Bởi thực tế có tình trạng đối tượng có thể ở nước này, máy chủ có thể đặt ở nước khác nhưng xâm phạm hoạt động ở một nước thứ ba, thì việc tham gia công ước sẽ phát huy vai trò của trung tâm trong đấu tranh, truy tố, làm đúng bản chất của hoạt động này. Ví dụ như gián điệp, tội phạm kinh tế liên quan đến lừa đảo.

Cùng đó, ông Quang cho hay bản chất việc đảm bảo an ninh mạng là đấu tranh phòng chống tội phạm trên không gian mạng. Vì vậy, việc chia sẻ thông tin, thu thập chứng cứ, dữ liệu điện tử giữa các quốc gia là yếu tố quyết định. 

Thực tế, nhiều ứng dụng, nền tảng xuyên biên giới mà Việt Nam đang sử dụng có máy chủ đặt ở nước ngoài, nên các cơ quan cần phối hợp chặt chẽ với các quốc gia khác để chia sẻ thông tin, thu thập chứng cứ, đấu tranh với tội phạm.