Bình đẳng trường ĐH công - tư: Cùng thực hiện một chuẩn giảng viên?

Tất cả giảng viên công lập và tư thục đều phải đáp ứng các tiêu chuẩn chung về trình độ đào tạo, năng lực chuyên môn và năng lực nghiên cứu khoa học.

Đây là nội dung trong dự thảo thông tư quy định chuẩn nghề nghiệp giảng viên (GV) giảng dạy trong cơ sở giáo dục ĐH mà Bộ GD-ĐT vừa công bố để lấy ý kiến.

Dự thảo nhằm thay thế Thông tư 40 của Bộ GD-ĐT (năm 2020) quy định về mã số, tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp, bổ nhiệm và xếp lương đối với viên chức giảng dạy chỉ áp dụng đối với các cơ sở giáo dục ĐH công lập. Điều này được cho là giúp tiến tới sự bình đẳng giữa trường ĐH công lập và tư thục.

KHÔNG CÒN ĐỊNH KIẾN VỀ CHẤT LƯỢNG

Trao đổi về vấn đề này, tiến sĩ Võ Văn Tuấn, Phó hiệu trưởng Trường ĐH Văn Lang, cho rằng chuẩn nghề nghiệp GV được áp dụng trong tất cả các cơ sở giáo dục ĐH (thông tư 40 chỉ áp dụng với trường công) sẽ tạo sự thống nhất và bình đẳng, xóa bỏ định kiến chất lượng giữa trường công với trường tư.

"Trước đây, các tiêu chuẩn nghề nghiệp, xếp hạng, lộ trình thăng tiến như GV - GV chính - GV cao cấp chỉ áp dụng cho chức danh viên chức, khiến GV trường tư không có khung tham chiếu quốc gia. Dự thảo mới xóa bỏ khoảng cách này, qua đó giúp GV trường tư thục có cơ sở được công nhận năng lực tương đương khi tham gia các hội đồng xét duyệt đề tài, hội đồng giáo sư nhà nước, hoặc chuyển công tác giữa các trường trong hệ thống. Điều đó giúp tăng tính chính danh và uy tín học thuật của trường tư thục, đặc biệt khi tuyển dụng, mời chuyên gia hoặc ký kết hợp tác đào tạo trong và ngoài nước", tiến sĩ Tuấn nhận định.

Bên cạnh đó, theo tiến sĩ Tuấn, việc chuẩn hóa nghề nghiệp GV theo khung sẽ giúp tăng niềm tin của phụ huynh, sinh viên và doanh nghiệp vào chất lượng đội ngũ, từ đó nâng cao thương hiệu và sức hút tuyển sinh, tạo lợi thế lớn trong cạnh tranh thương hiệu giáo dục; đồng thời tạo thế cân bằng pháp lý cho trường tư khi tham gia vào mạng lưới đào tạo, kiểm định, xếp hạng và hợp tác doanh nghiệp, hợp tác quốc tế.

PGS-TS Phạm Văn Song, Hiệu trưởng Trường ĐH Công nghệ Miền Đông, cũng đánh giá trong nhiều năm qua, xã hội vẫn tồn tại định kiến nhất định về chất lượng giữa trường công và trường tư. "Việc ban hành bộ chuẩn nghề nghiệp duy nhất, không phân biệt loại hình trường, đã đặt ra một chất lượng chung mà mọi GV, dù công tác ở đâu, đều phải hướng tới. Lúc này chất lượng giáo dục ĐH được đo bằng năng lực thực chất của đội ngũ GV và chuẩn mực đào tạo, chứ không phải bởi danh xưng công lập hay tư thục. Khi tất cả các GV đều được đánh giá dựa trên cùng một hệ quy chiếu về đạo đức, trình độ đào tạo, năng lực chuyên môn và nghiên cứu khoa học, chúng ta đang dịch chuyển từ việc quản lý theo loại hình sang quản lý theo chất lượng. Đây chính là biểu hiện cốt lõi của sự bình đẳng", PGS-TS Song nhìn nhận.

Trong khi đó, tiến sĩ Hồ Viễn Phương, Phó hiệu trưởng Trường ĐH Kinh tế - Tài chính TP.HCM, chia sẻ việc áp dụng chuẩn chức danh nghề nghiệp này giúp đồng bộ về điều kiện tiêu chuẩn GV giữa hệ thống trường công lập và trường ngoài công lập, nâng cao chất lượng nguồn lực GV của các trường ngoài công lập thông qua các khóa bồi dưỡng, đào tạo được cấp chứng chỉ. "Sinh viên là người được thụ hưởng nhiều nhất, vì khi chất lượng GV được nâng cao, các em sẽ dễ dàng tiếp thu được kiến thức, kinh nghiệm, chuyên môn, thực tiễn từ GV. Việc đào tạo cũng sẽ bám sát với chuẩn đầu ra hơn", tiến sĩ Phương cho hay.

QUY TRÌNH TUYỂN DỤNG KHẮT KHE HƠN

Thạc sĩ Trịnh Hữu Chung, Phó hiệu trưởng Trường ĐH Gia Định, cho biết: "GV vẫn là một trong những yếu tố quan trọng nhất. Từ quy định này, trường tư sẽ chủ động đầu tư kinh phí bồi dưỡng, nâng cao năng lực đội ngũ GV đáp ứng yêu cầu của chuẩn mới".

Theo tiến sĩ Hồ Viễn Phương, thời gian qua việc tuyển dụng GV của trường vẫn dựa vào các quy định tại luật Giáo dục ĐH và các thông tư, hướng dẫn, đồng thời trường cũng có những điều kiện và quy chuẩn để tuyển GV riêng. "Đặc biệt là có khả năng sử dụng tiếng Anh, công nghệ thông tin và phương pháp giảng dạy tiên tiến, tham gia nghiên cứu khoa học, viết báo khoa học...; trong đó trường ưu tiên tuyển những giảng viên có học hàm, học vị cao, được đào tạo ở các trường ĐH uy tín của nước ngoài và tâm huyết với nghề", tiến sĩ Phương thông tin.

Những năm qua, Trường ĐH Văn Lang đặt ra 4 tiêu chuẩn khi tuyển dụng và áp dụng với GV tại trường. Các tiêu chuẩn này gồm thứ nhất là năng lực giảng dạy và các kỹ năng xây dựng phương pháp giảng dạy, truyền đạt...; thứ hai là năng lực nghiên cứu khoa học; thứ ba là năng lực tư vấn; và thứ tư là năng lực kết nối với các bên liên quan. Theo tiến sĩ Tuấn, những tiêu chuẩn này tương đồng với chuẩn nghề nghiệp GV trong dự thảo.

PGS-TS Phạm Văn Song cho rằng thời gian tới, các trường tư buộc phải thay đổi chiến lược tuyển dụng. "Trước đây có thể linh hoạt hơn, đôi khi ưu tiên kinh nghiệm giảng dạy thực tế hoặc kinh nghiệm làm việc tại doanh nghiệp. Giờ đây, "sàn" tiêu chuẩn đã được thiết lập. Do đó, trường tư cũng không thể bổ nhiệm GV chính hay cao cấp nếu họ không có đủ công trình nghiên cứu khoa học theo quy định và sẽ không tuyển dụng một GV nếu họ không chứng minh được năng lực nghiên cứu khoa học và khả năng ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, công nghệ vào giảng dạy", ông Song chia sẻ.