Bang Illinois nói ông Trump gửi ‘tối hậu thư’ điều Vệ binh Quốc gia

Thống đốc bang Illinois JB Pritzker cho biết chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump dự định điều 300 Vệ binh Quốc gia ở tiểu bang.

“Vào ngày 4.10, Bộ Quốc phòng Mỹ của chính quyền ông Trump đã đưa cho tôi tối hậu thư: hãy điều động binh sĩ, hoặc chúng tôi sẽ làm. Thật vô lý khi yêu cầu một thống đốc điều quân mà trái với ý muốn của chúng tôi”, ông Pritzker nói.

Theo CBS News ngày 5.10, Nhà Trắng sau đó xác nhận kế hoạch điều Vệ binh Quốc gia ở Illinois. 

“Giữa những cuộc bạo loạn dữ dội và tình trạng vô luật pháp đang diễn ra, mà các nhà lãnh đạo địa phương như Pritzker đã từ chối can thiệp để giải quyết, Tổng thống Trump đã ủy quyền điều động 300 Vệ binh Quốc gia bảo vệ các sĩ quan và tài sản liên bang. Tổng thống Trump sẽ không nhắm mắt làm ngơ trước tình trạng vô luật pháp đang hoành hành ở các thành phố của Mỹ”, người phát ngôn Nhà Trắng Abigail Jackson ra tuyên bố.

Trong ngày 3.10, tổng cộng 200 Vệ binh Quốc gia Oregon đã được ông Trump gộp vào lực lượng liên bang để kiểm soát tình hình, sau khi nói rằng thành phố Portland đã trở thành "vùng chiến sự", theo AP. Ông Pritzker sau đó nói chính phủ muốn huy động đến 300 thành viên Vệ binh Quốc gia.

Vụ việc diễn ra trong bối cảnh xuất hiện các vụ đụng độ giữa đặc vụ liên bang và người biểu tình ở Illinois. Vào ngày 4.10, Bộ An ninh Nội địa Mỹ (DHS) cho hay các đặc vụ đã bắn một phụ nữ tại khu phố Brighton Park, thành phố Chicago của Illinois. Các quan chức DHS nói rằng xe của họ đã bị nhiều xe khác ngáng đường và một tài xế mang súng. Các đặc vụ đã nổ súng và xác định danh tính là một phụ nữ. Bà đã được đưa đến bệnh viện điều trị và đã xuất viện.

DHS tuyên bố người phụ nữ nói trên nằm trong diện theo dõi của Cục Hải quan và Biên phòng Mỹ hồi tuần trước, sau khi có hành vi tiết lộ thông tin cá nhân và đăng bài đe dọa các đặc vụ Cơ quan Hải quan và Di trú (ICE) lên mạng xã hội.

Những tuần qua, Tổng thống Donald Trump đã chỉ trích tình trạng tội phạm ở nhiều thành phố, bao gồm thành phố Chicago. Ông Trump tuyên bố sẽ điều Vệ binh Quốc gia đến các khu vực. Điều này sẽ tạo ra những tranh cãi pháp lý khi quyền điều động Vệ binh Quốc gia ở các bang thuộc về thống đốc, và tổng thống chỉ có thể điều động nêu có giải thích hợp lý về tình trạng khẩn cấp.

Trong diễn biến mới nhất, Đài NBC News ngày 5.10 đưa tin thẩm phán tòa án quận ở bang Oregon Karin J. Immergut đã chặn quyết định điều 200 Vệ binh Quốc gia đến thành phố Portland ở bang này. Bà cho rằng rằng nỗ lực liên bang hóa Vệ binh Quốc gia của ông Trump mà không có thẩm quyền theo hiến pháp làm suy yếu lợi ích chủ quyền của Oregon.

Thành phố Portland và bang Oregon hôm 28.9 đã đệ đơn kiện, đề nghị tòa chặn việc điều động binh sĩ ở Portland. Vài giờ sau phiên điều trần ngày 3.10 và trước khi bà Immergut ra phán quyết trên ngày 4.10, Bộ tư lệnh miền bắc Mỹ thông báo Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth đã huy động 200 Vệ binh Quốc gia ở Portland.

Người phát ngôn Lầu Năm Góc Sean Parnell cho biết Tổng thống Trump đã chỉ đạo ông Hegseth triệu tập Vệ binh Quốc gia Oregon vào lực lượng liên bang trong 60 ngày để bảo vệ cơ quan ICE cùng nhân viên chính phủ.

Thống đốc bang Oregon Tina Kotek nói rằng không có cuộc nổi loạn nào ở Portland, không có mối đe dọa với an ninh quốc gia hay thương vong do bất ổn dân sự.