Ba năm tôi sống giữa những người Nhật trật tự, im lặng

Là một người Việt đang sinh sống và làm việc tại Nhật Bản, mỗi ngày trôi qua với tôi không chỉ là một hành trình học hỏi về chuyên môn, mà còn là một quá trình trưởng thành trong cách ứng xử và nhìn nhận về văn hóa. Tôi đã sống ở Nhật hơn ba năm, và điều khiến tôi thực sự hạnh phúc khi ở đây không chỉ là sự phát triển vượt bậc của đất nước này, mà chính là nét văn hóa lịch sự, tinh tế và đầy nhân văn của con người Nhật Bản.

Văn hóa lịch sự của người Nhật không phải là điều gì quá cao siêu hay màu mè, mà nó hiện diện trong từng chi tiết nhỏ nhất của cuộc sống hàng ngày. Từ cách chào hỏi, xin lỗi, cảm ơn cho đến việc cư xử nơi công cộng, tất cả đều thể hiện sự tôn trọng và quan tâm đến người khác một cách rất tự nhiên.

Ngay từ ngày đầu tiên đặt chân đến Nhật, tôi đã bị ấn tượng bởi cách người Nhật cúi chào nhau. Đó không chỉ là một hành động hình thức, mà là biểu hiện của sự tôn kính và lịch thiệp. Dù bạn là ai, làm nghề gì, có địa vị xã hội ra sao, thì sự tôn trọng luôn được đặt lên hàng đầu. Cách họ cúi đầu chào, dùng từ ngữ khiêm nhường trong giao tiếp, hay thậm chí là nét mặt nhẹ nhàng khi nói chuyện, tất cả khiến tôi cảm thấy được trân trọng, ngay cả khi mình chỉ là một người nước ngoài còn lạ lẫm với môi trường mới.

>> Tôi phục người Nhật tích rác trong nhà cả tuần

Một trong những trải nghiệm khiến tôi nhớ mãi là khi tôi làm rơi ví trên đường đi làm. Trong đầu tôi khi đó đã chuẩn bị sẵn tinh thần rằng sẽ không thể tìm lại được, vì trong ví có cả giấy tờ quan trọng và một ít tiền mặt. Nhưng chỉ sau một ngày, tôi nhận được cuộc gọi từ đồn cảnh sát địa phương. một người đi đường đã nhặt được ví và mang đến nộp lại. Mọi thứ còn nguyên vẹn. Tôi đã xúc động đến mức không biết nói gì hơn ngoài lời cảm ơn rối rít.

Người Nhật không chỉ lịch sự trong lời nói, mà hành động cũng rất tử tế và trung thực. Họ không coi việc giúp đỡ người khác là điều gì to tát, mà là lẽ tự nhiên nên làm. Sự lịch sự ở Nhật còn thể hiện rõ nét trong cuộc sống hàng ngày. Ở nơi công cộng, rất hiếm khi bạn nghe thấy tiếng ồn ào, cãi vã hay chen lấn. Mọi người luôn xếp hàng trật tự, dù là ở ga tàu điện đông đúc hay trong siêu thị nhỏ. Trên các phương tiện giao thông công cộng, mọi người thường giữ im lặng, tránh làm phiền người khác. Thậm chí, nếu phải nghe điện thoại, họ sẽ ra ngoài hoặc nói rất nhỏ, đủ để người bên cạnh không bị ảnh hưởng.

Cách người Nhật xử lý những xung đột, hiểu lầm cũng rất tinh tế. Họ không lớn tiếng, không chỉ trích gay gắt mà thường chọn cách góp ý nhẹ nhàng, giữ thể diện cho người đối diện. Điều này khiến tôi cảm thấy an toàn và thoải mái khi sống ở đây, vì mình không bị phán xét hay áp lực từ cái nhìn của người khác.

Là một người Việt Nam, tôi không khỏi so sánh với chính quê hương mình. Ở trong nước, chúng ta có nền văn hóa giàu truyền thống và cũng có nhiều giá trị tốt đẹp. Tuy nhiên, đôi khi trong cuộc sống hiện đại, những giá trị đó dường như đang bị phai nhạt. Tôi từng chứng kiến không ít cảnh chen lấn nơi công cộng, nói chuyện điện thoại ồn ào trên xe buýt, hay những câu nói thiếu tôn trọng trong các tình huống giao tiếp hàng ngày. Những điều này tưởng chừng nhỏ nhặt, nhưng lại tạo nên sự khác biệt lớn trong cảm nhận của mỗi người về văn hóa ứng xử.

Tôi không có ý so sánh để chê bai, mà chỉ mong rằng khi nhìn vào một nền văn hóa như Nhật Bản, chúng ta có thể học hỏi và điều chỉnh để ngày càng hoàn thiện hơn. Sự lịch sự không khiến chúng ta trở nên yếu đuối, mà ngược lại, thể hiện bản lĩnh và chiều sâu văn hóa của mỗi con người. Điều khiến tôi hạnh phúc nhất khi sống tại Nhật không chỉ là sự tiện nghi, an toàn hay ổn định, mà là cảm giác được sống trong một xã hội mà con người cư xử với nhau bằng sự tử tế và tôn trọng.

Mỗi lần trở về Việt Nam, tôi luôn cố gắng giữ thói quen xếp hàng, nói lời cảm ơn, xin lỗi đúng lúc, và không làm phiền người khác nơi công cộng. Tôi tin rằng, nếu mỗi người đều ý thức được vai trò của mình trong việc xây dựng văn hóa ứng xử, thì xã hội sẽ ngày càng văn minh và đáng sống hơn.

Nguyễn Trường Sơn