'Thưa bác sĩ, tôi đang điều trị tiểu đường loại 2. Xin hỏi, những dấu hiệu nào cảnh báo mạch máu của tôi đang bị tắc nghẽn? Nếu gặp tình trạng này, tôi cần làm gì để phòng ngừa?'. (Thủy Tâm, 47 tuổi, ở Cần Thơ).
Bác sĩ chuyên khoa 2 Nguyễn Mỹ Bảo Anh, Trưởng khoa Khám bệnh, Bệnh viện Nam Sài Gòn giải đáp, tắc nghẽn mạch máu thường gặp do xơ vữa động mạch. Đây là tình trạng mảng xơ vữa hình thành bên trong lòng mạch do tích tụ cholesterol, chất béo, tế bào viêm… Quá trình này khiến mạch máu dần bị hẹp, làm giảm lưu lượng máu nuôi dưỡng các cơ quan. Khi mảng xơ vữa bị vỡ, cục máu đông có thể hình thành và gây tắc nghẽn hoàn toàn, dẫn đến biến cố nguy hiểm như đột quỵ hoặc nhồi máu cơ tim.
Các yếu tố nguy cơ chính dẫn đến hình thành mảng xơ vữa bao gồm: tăng cholesterol máu, hút thuốc lá, tăng huyết áp, tiểu đường, béo phì và ít vận động. Ngoài ra, chế độ ăn nhiều dầu mỡ, căng thẳng kéo dài và tiền sử gia đình có bệnh tim mạch cũng làm gia tăng đáng kể nguy cơ mắc bệnh.
Trong trường hợp của bạn đọc Tâm, người mắc tiểu đường loại 2 có nguy cơ cao hơn hẳn so với người bình thường. Đường huyết cao kéo dài sẽ làm tổn thương lớp nội mạc mạch máu, khiến cholesterol và canxi dễ lắng đọng tạo thành mảng bám. Hậu quả là mạch máu bị hẹp dần, lưu thông máu kém.
7 dấu hiệu cảnh báo mạch máu có thể đang bị tắc nghẽn
Các phương pháp phát hiện sớm tắc nghẽn mạch máu
Bác sĩ Bảo Anh chia sẻ, hiện nay có nhiều phương pháp giúp chẩn đoán sớm tình trạng hẹp, tắc mạch máu, bao gồm:
Siêu âm Doppler mạch máu: an toàn, không xâm lấn, giúp quan sát dòng chảy và vị trí hẹp.
Đo chỉ số ABI: so sánh huyết áp giữa tay và chân để phát hiện sớm bệnh động mạch chi dưới.
Chụp mạch CT (cắt lớp vi tính), MRI (cộng hưởng từ): cung cấp hình ảnh chi tiết của hệ mạch, xác định mức độ tắc nghẽn.
Xét nghiệm máu: kiểm tra mỡ máu, đường huyết - những yếu tố nguy cơ quan trọng liên quan đến xơ vữa và tắc mạch.
Phòng ngừa tắc nghẽn mạch máu
Để phòng ngừa tắc nghẽn mạch máu, bác sĩ Bảo Anh khuyến cáo:
Khi xuất hiện các triệu chứng như đau tức ngực, khó thở, tê yếu tay chân, mệt mỏi bất thường, người bệnh cần đến ngay các cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và xử trí kịp thời.