Ái nữ "gia-tộc-giải-khát" từng giàu nhất Trung Quốc bị 3 người tự xưng em ruột kiện tranh chấp khối tài sản tỷ đô

Tập đoàn nước giải khát hàng đầu Trung Quốc Wahaha đang phải hứng chịu cơn sóng dữ chưa từng có. Tài sản 340 tỷ NDT bị tranh chấp, danh tiếng gia tộc rạn nứt, niềm tin thị trường lao dốc...
Một năm sau ngày ông trùm ngành đồ uống Trung Quốc Tông Khánh Hậu qua đời, sóng gió dường như chỉ mới bắt đầu với đế chế Wahaha. Người con gái được xem là “duy nhất” và người kế vị hợp pháp Tông Phức Lợi đang bị ba người tự xưng là em ruột cùng cha khác mẹ đưa ra tòa kiện đòi chia gia tài trị giá 340 tỷ NDT (khoảng 1,1 triệu tỷ VNĐ).
Khi người ta còn chưa kịp quên cú bứt phá ngoạn mục của cô gái trẻ giúp công ty hồi sinh về doanh thu, thì sự thật về các mối quan hệ mờ ám, tài khoản ngân hàng ở nước ngoài, di chúc gây tranh cãi và cả “sự thật bị che giấu” về đời tư của ông trùm được lần lượt phơi bày. Những tình tiết xoắn chặt giữa thương trường và gia tộc khiến dư luận không khỏi ví von đây là một “bộ phim cung đấu hiện đại” đang chiếu từng tập giữa đời thực.
1. Khi người kế vị duy nhất bị nghi không phải người thừa kế duy nhất
Ngày 16/7, mạng xã hội Trung Quốc bùng nổ với tin đồn rằng cố Chủ tịch Wahaha ông Tông Khánh Hậu có tới 6 người con, trong đó có 3 người con ngoài giá thú chưa từng được công bố.
Tin tức này càng thêm bùng nổ khi ba người có tên Jacky Zong, Jessie Zong và Jerry Zong tự xưng là “con ruột ngoài hôn thú” của ông Tông đã nộp đơn kiện tại Tòa án Hong Kong và Tòa án Nhân dân Trung cấp Hàng Châu, yêu cầu chia tài sản và khẳng định quyền thừa kế hợp pháp của mình.
2. Tông Trạch Hậu lên tiếng: “Không có chuyện đó!”
Ngay hôm sau, em trai của cố chủ tịch ông Tông Trạch Hậu chính thức lên tiếng bác bỏ toàn bộ tin đồn. Trong một buổi phỏng vấn hiếm hoi, ông công bố gia phả chính thức của họ Tông và khẳng định: “Tông Phức Lợi không có anh chị em nào khác”.
“Tôi là em ruột của ông ấy, cả gia đình đều biết rõ chỉ có ba người con chung với bà Đỗ Kiến Anh. Nếu có người khác, chẳng lẽ đến giờ còn chưa đứng ra tranh quyền?” – ông Tông Trạch Hậu nói đầy ẩn ý.
3. Hồ sơ tòa án phơi bày tài khoản bí mật và khối tài sản khổng lồ
Tuy nhiên, thông tin từ Tòa án Hong Kong hé lộ một khía cạnh khác: Một tài khoản tại ngân hàng HSBC đứng tên công ty offshore Jian Hao Ventures Limited được cho là nơi ông Tông gửi phần lớn tài sản.
Đơn kiện yêu cầu tòa án Hong Kong đóng băng tài khoản này, vì nghi ngờ rằng từ sau khi ông Tông qua đời vào tháng 2/2024, con gái Tông Phức Lợi đã có động thái chuyển tiền khỏi tài khoản này một cách không minh bạch. Số tiền bị nghi chuyển đi lên đến 1,08 triệu USD. Tổng tài sản trong tài khoản được ước tính khoảng 1,8 tỷ USD.
4. Cuộc chiến pháp lý và câu hỏi: Con ngoài giá thú có được quyền thừa kế?
Một trong những điểm then chốt của cuộc kiện tụng chính là vấn đề pháp lý: Liệu ba người con ngoài giá thú có thực sự được công nhận quyền thừa kế hay không?
Luật dân sự Trung Quốc (Điều 1127 Bộ luật Dân sự) quy định rằng: “Con cái sinh ngoài giá thú có quyền thừa kế như con trong giá thú”. Nhưng điều đó phải được chứng minh thông qua giám định DNA hoặc tài liệu chứng minh quan hệ cha con, ví dụ như giấy tờ nuôi dưỡng, xác nhận của người thân, di chúc hợp pháp...
Luật sư đại diện phía nguyên đơn cho biết, họ nắm giữ bản cam kết miệng của ông Tông Khánh Hậu về việc “không bạc đãi con cái ngoài giá thú”. Tuy nhiên, bản di chúc chính thức lại không có tên 3 người này và chỉ do các giám đốc cấp cao của Wahaha ký xác nhận, không có chữ ký của bất kỳ thành viên trong gia đình. Điều này đặt ra nghi vấn lớn về tính hợp pháp và minh bạch của di chúc.
5. Từ “tiểu thư kế vị” đến “nữ chủ tịch cô đơn”
Sau khi ông Tông qua đời, Tông Phức Lợi được trao quyền điều hành Wahaha. Trong vòng chưa đầy một năm, cô đưa doanh thu từ mức 500 tỷ NDT lên lại gần bằng đỉnh cao năm 2013 khoảng 720 tỷ.
Sự trở lại mạnh mẽ này giúp cô được ca ngợi là “nữ doanh nhân thế hệ mới”, mạnh mẽ và hiệu quả. Tuy nhiên, nhiều ý kiến lại cho rằng: “Cú tăng trưởng này phần lớn đến từ làn sóng cảm xúc hậu chia tay ông Tông”, nghĩa là người tiêu dùng mua hàng vì thương hiệu gắn liền với ông, chứ chưa chắc vì đổi mới thực sự.
Một chi tiết gây chú ý: Sau khi ông Tông mất, một loạt công ty con của Wahaha đã đổi tên từ “Xương Thịnh” sang “Hoằng Thịnh” – chữ “Hoằng” trùng với tên của Tông Phức Lợi.
Sự đổi tên này được cho là dấu hiệu về việc “cắt đứt” ảnh hưởng từ những người anh em trai khác trong gia đình, đặc biệt là hai người có tên Hậu và Xương - đại diện cho hai chữ trong cái tên cũ “Xương Thịnh”.
Trong khi truyền thông đang say sưa mổ xẻ câu chuyện “nội chiến hoàng tộc”, Wahaha đang phải gồng mình chống chọi với làn sóng tẩy chay ngầm từ người tiêu dùng.
Chỉ trong vài ngày giữa tháng 7, dữ liệu từ các sàn thương mại điện tử cho thấy lượng đơn đặt hàng giảm gần một nửa, từ hơn 10.000 đơn/ngày xuống còn 5.000-7.000 đơn. Số lượng người tham gia livestream bán hàng cũng giảm mạnh.
Không chỉ vậy, các đại lý phân phối của Wahaha tại nhiều địa phương bắt đầu tỏ ra lo ngại về “rủi ro hàng tồn”, “mất lòng tin người tiêu dùng” và “khó khăn trong duy trì hợp đồng”.
6. “Tình cảm là lợi thế, mất rồi thì doanh số cũng đi”
Câu nói được lặp đi lặp lại trong các hội nhóm đại lý: “Chúng tôi từng bán được hàng vì yêu quý ông Tông. Giờ thì khó nói quá”.
Với mô hình phân phối phụ thuộc nhiều vào mạng lưới đại lý truyền thống, sự sụt giảm niềm tin của họ có thể kéo theo hậu quả lớn hơn cả một cuộc khủng hoảng tài chính.
Nhất là khi mùa hè - mùa cao điểm của ngành nước giải khát đang diễn ra, sự sa sút doanh số ngay lúc này là tín hiệu cực kỳ xấu.
Dù đã thành lập tổ công tác tại Hàng Châu để điều tra vụ việc, nhưng xét tính chất phức tạp, quy mô tài sản và ảnh hưởng thị trường, đây có thể là một trong những tranh chấp thừa kế tốn thời gian và căng thẳng nhất của giới doanh nhân Trung Quốc.
Tông Phức Lợi đang đứng trước thách thức kép: Vừa phải chứng minh mình là người thừa kế hợp pháp, vừa gồng mình bảo vệ niềm tin thị trường, trong khi “các hoàng tử - công chúa bị gạt ra ngoài” đang lăm le quay lại với đủ thứ tài liệu, quan hệ, và cả công cụ truyền thông.
Wahaha từng là biểu tượng của sự giản dị, trung thực và phát triển bền vững, hình ảnh gắn liền với ông Tông Khánh Hậu “một vợ một con, đi dép vải và ăn cơm 5 tệ”. Nhưng giờ đây, những gì phơi bày ra lại khiến công chúng cảm thấy bị phản bội: Danh tiếng lung lay, di chúc mập mờ, con cái xuất hiện như phim truyền hình dài tập.
Cuộc chiến này không chỉ là chuyện của một gia đình mà là cuộc đấu về cách một thế hệ kế thừa giữ gìn hay đánh mất tài sản không chỉ bằng tiền, mà bằng niềm tin.