5 thành phần cốt lõi tạo sức mạnh đề kháng cho sữa non

Những thành phần tăng đề kháng trong sữa non hoạt động tương hỗ, tạo nên “lá chắn sinh học” toàn diện bảo vệ bé khỏi mầm bệnh trong giai đoạn hệ miễn dịch chưa phát triển hoàn thiện.

Kháng thể

Sữa non là nguồn cung cấp kháng thể (Immunoglobulins - Ig) tự nhiên quý giá, đặc biệt là IgG, SIgA và IgM, giúp xây dựng hệ thống miễn dịch thụ động cho trẻ sơ sinh. Trong đó, SIgA chiếm hơn 90% tổng lượng kháng thể trong sữa mẹ, đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ đường tiêu hóa của trẻ sơ sinh bằng cách ngăn chặn sự bám dính và xâm nhập của vi khuẩn, virus vào niêm mạc ruột non.

Theo sau SIgA là IgG, với nồng độ thấp hơn nhưng đóng vai trò quan trọng trong việc kích hoạt hệ thống bổ thể và tăng cường hoạt động thực bào của các tế bào miễn dịch, giúp nhận diện và loại bỏ hiệu quả các tác nhân gây bệnh. IgM có nồng độ thấp nhất (khoảng 14 mg/L ở trẻ đủ tháng và 11 mg/L ở trẻ sinh non) và được gọi là “đội phản ứng nhanh” đầu tiên giúp trẻ chống lại nhiễm trùng.

Nhờ sự hiện diện của các loại kháng thể đặc hiệu, sữa non giúp con thiết lập hệ miễn dịch thụ động từ khi chào đời, kích hoạt các phản ứng miễn dịch thiết yếu để tăng cường hiệu quả loại bỏ mầm bệnh và củng cố hàng rào phòng vệ tự nhiên của trẻ sơ sinh. Giá trị của kháng thể trong sữa non không gói gọn trong khả năng bảo vệ tức thời, mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc lập trình hệ miễn dịch lâu dài cho trẻ.

Sữa non dồi dào kháng thể và lactoferrin, tạo tác động hợp lực tăng hiệu quả đề kháng cho trẻ sơ sinh.

Lactoferrin

Lactoferrin là glycoprotein với hàm lượng dồi dào trong sữa non và sữa mẹ, đặc biệt phong phú trong giai đoạn đầu sau sinh, đóng vai trò quan trọng trong việc hoàn thiện miễn dịch tự nhiên của trẻ nhỏ. Khả năng này đến từ cơ chế gắn sắt - tức giữ sắt dưới dạng liên kết và hạn chế lượng sắt tự do trong ruột, nhằm cắt đứt nguồn dinh dưỡng thiết yếu của vi khuẩn gây bệnh. Nhờ đó, lactoferrin ức chế sự phát triển của tác nhân gây hại, đồng thời có khả năng phá vỡ màng tế bào vi khuẩn, góp phần tăng cường hoạt tính kháng khuẩn trực tiếp.

Cộng hưởng với đó, lactoferrin kích thích tế bào miễn dịch đại thực bào, thúc đẩy khả năng tiêu diệt mầm bệnh và tăng cường miễn dịch tế bào. Điều này giúp trẻ sơ sinh phát triển khả năng miễn dịch chủ động lâu dài.

Trong sữa non, lactoferrin không hoạt động đơn độc mà tạo tác động hiệp lực với kháng thể. Chính cơ chế hiệp lực này sẽ tăng cường khả năng trung hòa mầm bệnh cũng như kích hoạt phản ứng miễn dịch như bổ thể và thực bào. Qua đó, lactoferrin cộng hưởng cùng kháng thể để tăng hiệu quả đề kháng, bảo vệ trẻ toàn diện trong giai đoạn hệ miễn dịch còn non yếu.

Lợi khuẩn

Sữa non không chỉ cung cấp nguồn dưỡng chất quý giá đầu đời, mà còn đóng vai trò thiết yếu trong việc định hình hệ vi sinh đường ruột - nơi cư trú của khoảng 70% tế bào miễn dịch trong cơ thể.

Cụ thể, sữa non chứa các chủng lợi khuẩn tự nhiên (prebiotics) như lactobacillus và bifidobacterium. Các lợi khuẩn này vừa giúp cải thiện chức năng tiêu hóa, vừa cạnh tranh với vi khuẩn gây hại để ngăn chúng bám dính vào niêm mạc ruột, từ đó làm giảm nguy cơ nhiễm trùng. Đồng thời, lợi khuẩn có khả năng kích hoạt tế bào miễn dịch niêm mạc, thúc đẩy sự phát triển và cân bằng của hệ miễn dịch tự nhiên ở trẻ sơ sinh.

Khi kết hợp với oligosaccharides (prebiotics tự nhiên có trong sữa non, giúp nuôi dưỡng và thúc đẩy sự phát triển của các lợi khuẩn), hai thành phần này trở thành “bộ đôi vàng” để xây dựng và duy trì hệ vi sinh khỏe mạnh, phát triển miễn dịch đường ruột lâu dài cho trẻ.

Loạt thành phần tăng cường miễn dịch trong sữa non bảo vệ bé khỏi mầm bệnh.

Bạch cầu

So với sữa mẹ trưởng thành, sữa non chứa số lượng bạch cầu cao hơn, đặc biệt là các loại bạch cầu như đại thực bào (macrophages), tế bào lympho và tế bào trung tính (neutrophils).

Bạch cầu trong sữa non tham gia trực tiếp vào việc tiêu diệt vi khuẩn, virus và các tác nhân gây nhiễm trùng bằng cơ chế thực bào. Đồng thời, bạch cầu tiết ra phân tử có hoạt tính miễn dịch như enzym lysozyme (chống vi khuẩn), cytokine (điều hòa phản ứng miễn dịch) và chemokine (thu hút tế bào miễn dịch), góp phần bảo vệ trẻ trong giai đoạn hệ miễn dịch còn non yếu. Theo đó, bạch cầu trong sữa non đóng vai trò thiết yếu trong việc giảm nguy cơ nhiễm trùng ở trẻ sơ sinh, đặc biệt là trẻ sinh non hoặc có hệ miễn dịch suy yếu.

Vitamin và khoáng chất

Sữa non cung cấp dồi dào vitamin và khoáng chất, thúc đẩy sự phát triển toàn diện và giúp trẻ sơ sinh hoàn thiện hệ miễn dịch. Trong đó, vitamin A là chất chống oxy hóa giúp bảo vệ niêm mạc đường hô hấp và tiêu hóa, đồng thời hỗ trợ phát triển thị lực và hệ miễn dịch; vitamin D hỗ trợ phát triển cấu trúc xương và điều chỉnh các đáp ứng miễn dịch; vitamin E và C đóng vai trò như chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ tế bào miễn dịch và thành phần sinh học khác khỏi tổn thương do các gốc tự do.

Mặc dù lượng sắt trong sữa non tương đối thấp, nhưng lại có độ hấp thu cao và cần thiết cho sự phát triển não bộ, tạo máu và hệ miễn dịch của trẻ. Còn kẽm hỗ trợ các enzym tham gia vào hoạt động miễn dịch.

Có thể thấy, các vitamin và khoáng chất trong sữa non không chỉ cung cấp dinh dưỡng thiết yếu để trẻ phát triển mà còn hỗ trợ các thành phần miễn dịch hoạt động hiệu quả hơn.

Chứa nhiều thành phần sinh học quý giá, sữa non được xem là “vaccine tự nhiên” đầu đời của trẻ.