3 sai lầm khi tập thể dục mùa nắng nóng có thể khiến trái tim "lâm nguy": Người trẻ, khỏe cũng cần lưu ý

Tập thể dục không đúng cách trong mùa nắng nóng có thể gây hại cho tim mạch, tiềm ẩn nguy cơ ngừng tim, đột quỵ.
TS.BS Bùi Phạm Minh Mẫn, Bệnh viện Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh (cơ sở 3), cho biết tập thể dục là cách đơn giản giúp phòng ngừa bệnh tật, kéo dài tuổi thọ và nâng cao chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, những năm gần đây đã ghi nhận không ít trường hợp đột quỵ, ngưng tim hoặc đột tử khi đang luyện tập. Đặc biệt, trong những ngày nắng nóng, tập luyện sai cách có thể khiến trái tim “lâm nguy” ngay cả khi cơ thể đang ở độ tuổi sung sức.
3 sai lầm khi tập thể dục mùa nắng nóng
Bác sĩ Mẫn chỉ ra 3 sai lầm khi tập luyện mùa nắng nóng có thể gây hại cho trái tim.
1. Tập thể dục quá nhiều
Không ít người quan niệm tập thể dục càng nhiều càng tốt. Tuy nhiên, theo bác sĩ Mẫn, đây là một sai lầm phổ biến.
Bác sĩ Mẫn giải thích, trên thực tế, tập luyện quá mức không chỉ không mang lại lợi ích mà còn gây hại cho tim mạch và hệ miễn dịch. Đặc biệt, trong thời tiết nắng nóng, tập nhiều mà không bổ sung đủ nước có thể dẫn đến rối loạn điện giải.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), người trưởng thành nên tập tối thiểu 150 phút mỗi tuần ở mức độ trung bình, hoặc 75 phút ở mức độ mạnh, kết hợp với các bài tập tăng cường cơ bắp ít nhất 2 lần/tuần.
“Không khuyến khích luyện tập với cường độ cao kéo dài mỗi ngày, trừ khi có huấn luyện viên chuyên môn và theo dõi y tế chặt chẽ”, bác sĩ Mẫn nói.
2. Không bổ sung đủ nước
Khi tập thể dục, đặc biệt trong những ngày nắng nóng, cần chú ý bổ sung đủ nước.
Theo bác sĩ Mẫn, khi vận động, nhất là dưới thời tiết nóng ẩm hoặc tập cường độ cao, cơ thể sẽ mất nhiều nước, natri, kali và các chất điện giải quan trọng. Nếu chỉ uống nước lọc mà không bổ sung điện giải, người tập dễ bị chuột rút, mệt mỏi. Với bài tập dưới 1 giờ, nước lọc là đủ; nhưng nếu tập lâu hoặc ra nhiều mồ hôi, cần uống thêm nước có bổ sung điện giải đúng cách.
Nhu cầu bổ sung nước – điện giải cũng khác nhau ở từng nhóm tuổi. Tốt hơn hết nên tham khảo ý kiến của bác sĩ về lượng nước, điện giải cần bổ sung phù hợp, đặc biệt đối với những người có bệnh nền, người cao tuổi, trẻ em và thanh thiếu niên.
3. Không theo dõi nhịp tim
Một sai lầm khác là không theo dõi nhịp tim khi tập luyện. Bác sĩ Mẫn lưu ý, nhịp tim phản ánh trực tiếp mức độ gắng sức. Khi tập quá sức, tim phải hoạt động quá tải để bơm máu, làm tăng nguy cơ loạn nhịp, thiếu máu cơ tim hoặc ngưng tim đột ngột – đặc biệt ở người có bệnh lý tiềm ẩn.
Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA), các dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm khi tập thể dục gồm: đau thắt ngực, khó thở đột ngột, chóng mặt, tim đập bất thường, vã mồ hôi lạnh, buồn nôn. Khi gặp các triệu chứng này, cần dừng tập và đến cơ sở y tế ngay.
“Mỗi người có ngưỡng nhịp tim an toàn khác nhau, tùy độ tuổi và thể trạng. Công thức phổ biến: Nhịp tim tối đa = 220 – số tuổi. Khi tập, chỉ nên duy trì ở mức 50–85% nhịp tim tối đa. Ví dụ, người 40 tuổi nên giữ ở khoảng 90–153 nhịp/phút. Đồng hồ thông minh hoặc máy đo nhịp tim có thể giúp theo dõi liên tục và phát hiện bất thường kịp thời”, bác sĩ Mẫn cho biết.
Trong thời tiết nắng nóng, nhịp tim có thể tăng lên do cơ thể cố gắng điều hòa nhiệt độ. Do đó, khi tập luyện vào tiết trời này, mọi người cần đặc biệt lưu ý tới nhịp tim.
Lời khuyên của bác sĩ
Theo bác sĩ Mẫn, tập thể dục đúng cách là phải lắng nghe cơ thể, tập vừa sức và đều đặn, nghỉ ngơi đủ để phục hồi. Đồng thời, cần luôn khởi động kỹ trước khi tập, hạ nhiệt dần sau khi kết thúc. Người có bệnh tim mạch, tiểu đường, béo phì nên khám sức khỏe trước khi bắt đầu tập. Tại Việt Nam, nhiều cơ sở y tế đã triển khai chương trình tầm soát tim mạch, giúp người dân đánh giá nguy cơ cá nhân trước khi vận động mạnh.
Tập thể dục đúng cách không chỉ là vận động thể chất mà còn là hành vi chăm sóc sức khỏe thông minh. Hãy bắt đầu từ những bước nhỏ – như đi bộ nhanh 30 phút mỗi ngày, uống đủ nước, theo dõi nhịp tim – và nâng dần cường độ tập luyện. Một trái tim khỏe mạnh không đến từ nỗ lực nhất thời mà từ sự kiên trì, hiểu biết và thận trọng trong từng bước tập luyện.