10 năm kiệt quệ vì chăm người già liệt giường để không bị xem bất hiếu

Mười năm qua, tôi chăm sóc người thân bệnh nặng trong gia đình. Nếu có ai đó hỏi tôi: "Bạn có mệt không?", tôi sẽ gật đầu. Chăm sóc người thân cao tuổi, bệnh nặng là một hành trình rất dài, rất cô đơn và đầy tổn hao.

Và đôi khi, điều khiến người ta kiệt sức không phải là gánh nặng chăm sóc mà là cảm giác mình bị lãng quên trong chính cuộc sống của mình. Mọi thứ bắt đầu từ bà ngoại tôi bị tai biến mạch máu não vào năm 2015

Tai biến không chỉ cướp đi khả năng đi lại, mà còn khiến bà tôi mất khả năng giao tiếp và tự chủ. Từ một người phụ nữ tháo vát, bà trở thành người nằm một chỗ, phải dựa hoàn toàn vào người khác.

Tôi bắt đầu học cách thay tã, đút ăn, xoa bóp, canh thuốc và cả cách nén cảm xúc khi bà nhìn tôi mà không còn nhận ra. Tôi đã ở cạnh bà trong suốt 5 năm, chứng kiến sự sống mỏng manh dần dần rút khỏi cơ thể bà. Bà mất vào năm 2020.

Từ chuyện chăm sóc bà, đã mở ra một cánh cửa làm vai trò "người chăm sóc". Sau bà, cụ nội tôi, khi ấy đã hơn 100 tuổi bắt đầu yếu dần. Tuổi tác khiến cụ suy kiệt.

Lại một lần nữa, tôi thay người thân mình túc trực ngày đêm, dọn vệ sinh cá nhân, lắng nghe những tiếng thở dốc của một người sắp bước qua ranh giới cuối cùng. Cụ mất vào năm 2021. Lúc đó, tôi bắt đầu thấy mình không còn là chính mình nữa. Giấc ngủ chập chờn, tâm trí lúc nào cũng căng như dây đàn.

Không ai hỏi tôi có muốn nghỉ ngơi không. Và tôi cũng không cho phép bản thân nghỉ, vì nếu tôi dừng lại, ai sẽ làm? Rồi ông ngoại tôi đổ bệnh. Bệnh lẫn khiến ông trở thành một "đứa trẻ già", khó tính, nóng nảy, hay quên, đôi khi bỏ ăn hoặc trốn đi trong đêm.

Trong mười năm qua, tôi đã bỏ lỡ nhiều điều. Tuổi trẻ của tôi trôi qua trong bệnh viện, trong những đêm thức trắng, trong tiếng rên đau... Tôi chưa từng có một chuyến du lịch dài ngày, chưa dám nhận công việc xa nhà. Thậm chí, chưa dám bước vào một mối quan hệ yêu đương nghiêm túc, vì tôi biết mình không thể yêu ai trọn vẹn khi vẫn còn mắc kẹt trong vai trò "người chăm sóc".

Chúng ta nói nhiều về lòng hiếu thảo, nhưng lại rất ít khi hỏi thăm người đang gánh trách nhiệm đó. Chúng ta ca ngợi người chăm sóc, nhưng lại quên rằng họ cũng có giới hạn. Những người âm thầm chăm sóc người thân bệnh nặng, cần được nhìn thấy.

Chúng tôi cần sự hỗ trợ không chỉ từ gia đình, mà còn từ cả xã hội. Cần các trung tâm chăm sóc dài hạn chất lượng. Cần dịch vụ y tế tại nhà, cần tư vấn tâm lý cho người chăm sóc, cần những kỳ nghỉ tạm nghỉ để hồi phục chính mình. Quan trọng nhất, là cần được quyền mệt, quyền yếu đuối, mà không bị xem là bất hiếu hay vô tâm.

Nga