1 thứ đậm đà mà huyết áp cao 'rất thích': Người Việt ăn gấp 1,68 lần khuyến cáo

Ăn quá nhiều thứ này có thể gây viêm trong não, sau đó dẫn đến huyết áp cao. Giảm bớt thứ này trong chế độ ăn sẽ giúp bảo vệ huyết áp.

Một nghiên cứu mới cho thấy tiêu thụ quá nhiều muối có thể gây viêm trong não, điều này sau đó dẫn đến huyết áp cao, hé lộ một "mắt xích còn thiếu" quan trọng giữa huyết áp cao và việc tiêu thụ muối mà các chuyên gia đã nỗ lực tìm hiểu từ lâu.

Dưới sự dẫn dắt của các nhà nghiên cứu từ Đại học McGill, Canada, nghiên cứu chỉ ra rằng một số dạng huyết áp cao thực sự bắt nguồn từ não chứ không phải từ thận như quan niệm trước đây. Điều này có thể mở ra những hướng điều trị mới cho các chuyên gia và thậm chí có thể giải thích vì sao một số dạng huyết áp cao không đáp ứng với các phương pháp điều trị tập trung vào thận.

Nhà nghiên cứu chính, Masha Prager-Khoutorsky, phó giáo sư tại Khoa Sinh lý học của Đại học McGill, giải thích: "Đây là bằng chứng mới cho thấy huyết áp cao có thể bắt nguồn từ não, mở ra cánh cửa phát triển các phương pháp điều trị tác động lên não. Vai trò của não trong tăng huyết áp phần lớn bị bỏ qua, một phần vì việc nghiên cứu nó khó khăn hơn. Nhưng nhờ các kỹ thuật mới, chúng tôi có thể quan sát những thay đổi này khi chúng xảy ra."

Đăng tải trên tạp chí Neuron, nghiên cứu này đã mô phỏng thói quen ăn uống của con người trên chuột bằng cách cho chúng ăn chế độ chứa 2% muối. Đây là tỷ lệ tương đương với chế độ ăn nhiều đồ ăn nhanh và các sản phẩm như thịt xông khói, mì ăn liền và phô mai chế biến.

Bằng cách sử dụng kỹ thuật hình ảnh não tiên tiến và các phương pháp thí nghiệm trong phòng lab, các nhà khoa học đã theo dõi những thay đổi trong não chuột khi chúng được cho ăn chế độ nhiều muối. Họ phát hiện rằng việc tiêu thụ muối quá mức đã kích hoạt các tế bào miễn dịch trong một khu vực cụ thể của não.

Điều này dẫn đến viêm và sự gia tăng tiết hormone vasopressin, một hormone đóng vai trò quan trọng trong chức năng thận, cân bằng muối và điều hòa huyết áp. Sự gia tăng vasopressin dẫn đến huyết áp của chuột tăng cao, cho thấy tăng huyết áp có thể bắt nguồn từ não.

Hiện các nhà nghiên cứu đang lên kế hoạch điều tra xem liệu các dạng tăng huyết áp khác có tuân theo cơ chế tương tự hay không. Muối từ lâu đã được công nhận là yếu tố góp phần đáng kể vào tăng huyết áp, bên cạnh các yếu tố lối sống khác như tiêu thụ rượu quá mức, hút thuốc hoặc yếu tố di truyền.

Theo thông tin công bố năm 2024 từ Bộ Y tế, mức độ tiêu thụ muối của người Việt là 8,4 g muối/người/ngày, cao hơn gấp 1,68 lần so với mức khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới là 5g muối/người/ngày. 

Tăng huyết áp là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, nhưng thường không có triệu chứng rõ ràng ngay lập tức. Nó chỉ có thể được phát hiện khi gây ra một biến cố y tế nghiêm trọng như đau tim hoặc đột quỵ.

Nếu không được điều trị, huyết áp cao có thể dẫn đến các biến chứng như suy thận, suy tim, các vấn đề về thị lực và sa sút trí tuệ do mạch máu, theo Tổ chức Tim mạch Anh. Ước tính có khoảng năm triệu người trưởng thành ở Vương quốc Anh có thể bị tăng huyết áp chưa được chẩn đoán, đồng nghĩa với việc họ hoàn toàn không biết rằng mình đang đối mặt với các biến chứng nguy hiểm đến tính mạng.

Làm gì để bảo vệ huyết áp?

Bạn có thể kiểm tra huyết áp tại các phòng khám, hiệu thuốc và thậm chí ở một số nơi làm việc. Để bảo vệ huyết áp, tốt nhất là bạn nên từ bỏ thói quen ăn mặn (nếu có) bằng cách giảm lượng muối tiêu thụ, bao gồm cả lượng muối ẩn trong thực phẩm chứ không chỉ là muối bạn dùng khi nấu ăn.

Cắt giảm hút thuốc và uống rượu, đồng thời tăng cường vận động cũng có thể góp phần giúp huyết áp ổn định hơn.