Y tế Việt Nam vươn tầm quốc tế

Y tế VN ghi dấu ấn quốc tế với loạt kỹ thuật chuyên sâu, điều trị thành công nhiều bệnh nhân nước ngoài, khẳng định vị thế khu vực.

Thời gian gần đây, cụm từ "y tế kỹ thuật cao, kỹ thuật mới, kỹ thuật hiện đại" xuất hiện trở nên thường xuyên hơn trên các phương tiện truyền thông. Các kỹ thuật y tế mới không chỉ ứng dụng ở một đơn vị bệnh viện (BV) mà còn ở rất nhiều BV; không chỉ điều trị cho bệnh nhân (BN) trong nước mà còn nước ngoài. Điều này là minh chứng y tế VN đã dần rút ngắn khoảng cách phát triển với quốc tế. Triển vọng phát triển TP.HCM trở thành trung tâm y tế chuyên sâu khu vực ASEAN ngày càng gần hơn. Và giấc mơ VN trở thành thị trường du lịch y tế ngày càng hiện thực hóa.

Lần đầu VN phẫu thuật điều trị giảm đau ở bệnh nhân ung thư

Ngày 14.6, BV Đại học Y Dược TP.HCM cho biết lần đầu tiên BV thực hiện phẫu thuật điều trị đau ở BN ung thư. Và kỹ thuật này cũng là lần đầu thực hiện tại VN.

Nữ BN T.T.M.T (69 tuổi, Q.7, TP.HCM) được chẩn đoán ung thư vú trái giai đoạn 3, được phẫu thuật đoạn nhũ và nạo hạch nách, được xạ trị sau phẫu thuật 8 tuần. Khoảng 1 năm gần đây, BN xuất hiện những cơn đau vùng cổ lan vai và cánh tay trái, yếu dần tay trái, cơn đau ngày đêm. Cơn đau nặng khoảng 7 - 8 cơn/ngày. Điều này khiến BN ăn không ngon miệng, mất ngủ, sử dụng nhiều thuốc giảm đau, ảnh hưởng nặng nề chất lượng sống.

Sau khi điều trị nhiều nơi, tháng 5.2025, BN đến BV Đại học Y Dược TP.HCM và được điều trị đa mô thức từ thuốc giảm đau thần kinh, phục hồi chức năng, tâm lý trị liệu, phong bế thần kinh… nhưng kém đáp ứng điều trị. Sau khi được hội chẩn điều trị theo mô hình tiếp cận đa chuyên ngành, BN được chỉ định phẫu thuật DREZtomy.

Theo TS-BS Lê Viết Thắng, Khoa Ngoại thần kinh, BV Đại học Y Dược TP.HCM, phẫu thuật thần kinh, đặc biệt là các phương pháp phá hủy đường dẫn truyền đau như DREZotomy (tác động vùng tủy ngay vị trí đường thoát ra của rễ sau), được xem xét khi BN ung thư trải qua cơn đau dữ dội, không kiểm soát được bằng các phương pháp điều trị nội khoa ngay cả morphin, xạ trị hoặc can thiệp khác. Chỉ định này thường được đưa ra sau khi được nhóm chuyên gia đa ngành: bác sĩ (BS) ung thư, BS chăm sóc giảm nhẹ, BS giảm đau và BS phẫu thuật thần kinh đánh giá toàn diện. Điều này nhằm đảm bảo lợi ích về giảm đau vượt trội so với nguy cơ tiềm ẩn của phẫu thuật DREZotomy.

Sau phẫu thuật, mức độ giảm đau của BN T. giảm xuống đáng kể. BN cải thiện chất lượng giấc ngủ, tăng khả năng vận động và giảm sự phụ thuộc vào thuốc giảm đau. Chất lượng cuộc sống của BN được cải thiện rõ rệt, với khả năng tham gia vào các hoạt động hằng ngày và giao tiếp xã hội tốt hơn. Theo đánh giá của TS-BS Thắng, đây là một bước tiến quan trọng trong việc nâng cao chất lượng chăm sóc giảm nhẹ cho BN ung thư tại VN.

TS-BS Thắng thông tin thêm, ca phẫu thuật đầu tiên tại VN để ngăn chặn hay cắt đứt đường dẫn truyền tín hiệu đau ở sừng sau tủy sống đối với BN đặt ra nhiều thách thức. Đầu tiên là việc xác định chính xác vị trí tổn thương trong tủy sống để đảm bảo hiệu quả giảm đau mà không gây tổn thương chức năng khác như yếu chân. Thứ hai, do đây là ca đầu tiên, nên việc chuẩn bị về mặt kỹ thuật (phẫu thuật viên được đào tạo kỹ thuật DREZtomy hơn 20 ca), trang thiết bị theo dõi điện sinh lý trong mổ và đào tạo đội ngũ y tế cũng là một thách thức lớn. Cuối cùng, việc đảm bảo an toàn cho BN trong suốt quá trình phẫu thuật và hậu phẫu cũng đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các chuyên khoa, các phương pháp chẩn đoán hình ảnh hiện đại…

Vượt 9.000 km từ châu Phi đến VN tán sỏi thận

Anh G. (49 tuổi, ở Burundi, châu Phi) đau âm ỉ vùng hông lưng suốt nhiều tháng. Anh đến một cơ sở y tế ở Burundi khám sức khỏe thì phát hiện sỏi lớn 2 thận, nhưng việc điều trị sỏi thận lớn ở quốc gia này còn nhiều hạn chế khiến anh chưa yên tâm. Anh G. làm việc ở công ty đa quốc gia, trong đó có người mang quốc tịch VN. Anh đã nghe về sự phát triển của hệ thống y tế VN và với chi phí hợp lý. Qua nhiều kênh thông tin, anh quyết định chọn BV đa khoa Tâm Anh TP.HCM. Từ châu Phi, anh G. bay nối 3 chặng để đến TP.HCM với hành trình dài 9.000 km. Anh G. có thời gian lưu trú tại VN 2 tuần.

"Kết quả chẩn đoán hình ảnh cho thấy ở thận trái của BN G. có sỏi 20 - 25 mm, gây ứ nước. Bể thận phải có sỏi to khoảng 20 mm. BN có rất nhiều sỏi lớn ở cả hai thận, do đó 2 lần tán sỏi để giải quyết triệt để, an toàn", BS Trần Huy Phước, Trung tâm tiết niệu - thận học - nam khoa, BV đa khoa Tâm Anh TP.HCM, cho biết. Vào tháng 5.2025, BN đã trải qua cuộc tán sỏi đầu tiên. BS đã nội soi tán sỏi thận ngược dòng bằng ống mềm để giải quyết sỏi bên thận phải. Sau khi tiếp cận thấy sỏi, BS đã tán sỏi vỡ vụn thành những mảnh nhỏ li ti nhờ năng lượng laser và đào thải sỏi ra ngoài cơ thể qua đường tiểu. BN được xuất viện sau 24 giờ. BS hẹn BN đến VN tái khám sau một tháng để giải quyết triệt để sỏi ở một bên thận còn lại.

Sau ca mổ, BN G. chia sẻ: "Tôi chọn VN vì tin tưởng hệ thống y tế và các BS của các bạn. Tôi đã được xem, đọc rất nhiều tin tức về BS VN đã khám, chữa bệnh cho người dân châu Phi chúng tôi - các bạn rất thân thiện, rất dễ mến, chi phí điều trị ở VN cũng không quá cao như một số nước. Mặt khác, điều ấn tượng trong tôi là đội ngũ y BS rất giỏi, giàu kinh nghiệm, có thể giao tiếp tiếng Anh với BN nên không còn rào cản ngôn ngữ". Trong thời gian lưu lại VN, anh G. tham quan TP.HCM với các địa điểm như Hội trường Thống Nhất, địa đạo Củ Chi và các tỉnh sông nước miền Tây, Phú Quốc (Kiên Giang).

Những ca mổ mang dấu ấn quốc tế

Cũng trong tháng 5.2025, các chuyên gia can thiệp bào thai của BV Từ Dũ phối hợp với chuyên gia can thiệp tim mạch trẻ em của BV Nhi đồng 1 đã can thiệp thành công một trường hợp dị tật tim bẩm sinh phức tạp trên bào thai 22 tuần tuổi của sản phụ người Singapore. Đây là ca can thiệp tim phức tạp nhất từ trước đến nay.

Sau ca can thiệp, vợ chồng thai phụ chia sẻ: "Trải nghiệm này sẽ mãi mãi ở trong tim chúng tôi. Không lời nào có thể diễn tả hết lòng biết ơn dành cho đội ngũ y tế tuyệt vời của VN. Cảm ơn các bạn rất nhiều vì tất cả những gì đã làm cho chúng tôi".

Theo đánh giá của GS-TS Tăng Chí Thượng, Giám đốc Sở Y tế TP.HCM, thành công này là kết quả của quá trình đầu tư bài bản đúng định hướng, là kết quả của sự phối hợp chặt chẽ giữa các chuyên khoa: sản phụ khoa, tim mạch nhi, gây mê hồi sức sơ sinh, chẩn đoán hình ảnh… thuộc 2 BV tuyến cuối của TP.HCM. Bộ trưởng Bộ Y tế, lãnh đạo UBND TP.HCM cũng đã chúc mừng và khen thưởng ê kíp thông tim.

Trong khi đó, giữa tháng 5.2025, BV Bình Dân (TP.HCM) đã mổ tạo hình hẹp niệu đạo phức tạp cho BN D.F, một doanh nhân người Mỹ. Theo bệnh sử, khoảng 15 năm trước, ông D.F gặp chấn thương sau tai nạn và từ đó mắc chứng hẹp niệu đạo nghiêm trọng, chức năng thận và bàng quang của ông dần suy giảm. BN từng tìm đến điều trị tại nhiều cơ sở y tế hàng đầu trên thế giới nhưng đều không đạt kết quả như mong đợi. 6 lần phẫu thuật thất bại và nhiều lần nong niệu đạo đau đớn khiến BN rơi vào tuyệt vọng, suy sụp tinh thần và mất niềm tin vào khả năng hồi phục.

Tháng 4.2025, ông quyết định đến BV Bình Dân để được tư vấn điều trị. Ngày 17.5, TS-BS Đỗ Lệnh Hùng, Trưởng khoa Phẫu thuật tạo hình niệu đạo, cùng ê kíp đã tiến hành ca phẫu thuật tạo hình niệu đạo cho ông D.F. Trong vòng 2 giờ, với nhiều khó khăn do các tổn thương cũ và tiền sử phẫu thuật phức tạp, ca mổ đã được thực hiện thành công.

Sau ca mổ, BN D.F chia sẻ đầy xúc động: "Trước đây, tôi mất 20 phút vật vã trong nhà vệ sinh. Giờ chỉ cần 10 giây. Lần đầu tiên sau 15 năm, tôi có thể uống nước thoải mái mà không lo ngại. Tôi như được sinh ra lần nữa. Thật không ngờ nơi điều trị thành công lại là một BV công lập tại TP.HCM".

Những con số ấn tượng

Từ năm 2023 - 2025, BV Bình Dân đã thực hiện gần 1.100 ca phẫu thuật cho BN quốc tế đến từ 26 quốc gia và vùng lãnh thổ. Các lĩnh vực điều trị thu hút BN nước ngoài bao gồm: phẫu thuật robot điều trị ung thư tuyến tiền liệt, ung thư đại trực tràng, phẫu thuật tạo hình niệu đạo, điều trị vô sinh và tạo hình cơ quan sinh dục nam.

Theo PGS-TS Trần Vĩnh Hưng, Giám đốc BV Bình Dân, nằm trong chiến lược phát triển y tế TP.HCM trở thành trung tâm kỹ thuật cao của khu vực, BV Bình Dân tập trung xây dựng đội ngũ chất lượng, phát triển kỹ thuật chuyên sâu, đẩy mạnh nghiên cứu - đào tạo và hội nhập quốc tế. Ngoài chuyên môn, đội ngũ y BS còn được yêu cầu giỏi giao tiếp, thành thạo ngoại ngữ để đáp ứng tốt yêu cầu cho người bệnh nước ngoài.

BV Bình Dân cũng thường xuyên cử BS đi phẫu thuật thị phạm và chuyển giao kỹ thuật tại các quốc gia như Ấn Độ, Thái Lan, Malaysia, Indonesia, Philippines... Ngược lại, nhiều BS từ Mỹ, Úc và các nước trong khu vực cũng đến học tập tại BV, đặc biệt trong lĩnh vực phẫu thuật nội soi và tạo hình niệu đạo.

Còn theo báo cáo từ BV đa khoa Tâm Anh TP.HCM, số lượt khách hàng là người nước ngoài, kiều bào đến khám chữa bệnh tại BV tăng qua các năm. Cụ thể, năm 2022 khoảng 3.400 lượt, năm 2023 gần 7.000 lượt, năm 2024 là khoảng 10.000 lượt. Khách hàng chủ yếu đến từ Mỹ, Campuchia, Trung Quốc, Úc, Hàn Quốc, Canada, Pháp, Ấn Độ, Nga, Nhật Bản, Singapore, Đức, Philippines… Riêng tại Trung tâm giảm cân của BV, từ tháng 9.2024 đến hết tháng 6.2025, trong số hơn 5.000 lượt khách đến giảm cân thì người nước ngoài chiếm 10%.

Bên cạnh đó, số lượng BN là Việt kiều, người nước ngoài đến chạy thận tại BV đa khoa Tâm Anh TP.HCM đã tăng gấp 4 lần chỉ trong 1 năm. BN chủ yếu từ các nước Mỹ, Đức, Úc, Canada, Pháp, Hàn Quốc… Nhiều khách chia sẻ sang VN du lịch và ghé BV chạy thận để tiếp tục cuộc hành trình sang các nước khác.

"Những con số này là minh chứng khách quan phản ánh uy tín của các BV tại TP.HCM, cũng như ngành y tế TP.HCM trong lòng cộng đồng người bệnh quốc tế", GS-TS Tăng Chí Thượng nói.