Xung đột Israel - Iran trước nguy cơ không thể kiểm soát

Quân đội Israel chuẩn bị cho chiến dịch quân sự kéo dài với Iran, trong bối cảnh những nỗ lực hòa đàm thiếu tiến triển và lo ngại xung đột lan rộng.

Hãng AFP ngày 21.6 dẫn lời Tổng tham mưu trưởng Lực lượng Phòng vệ Israel Eyal Zamir kêu gọi đất nước ông "sẵn sàng cho chiến dịch kéo dài" chống lại Iran, trong bối cảnh xung đột bước sang ngày thứ 9. "Chúng ta đã bước vào chiến dịch phức tạp nhất trong lịch sử của mình để loại bỏ một mối đe dọa có quy mô lớn như vậy, chống lại một kẻ thù như thế. Chúng ta phải sẵn sàng cho một chiến dịch kéo dài", ông phát biểu với người dân Israel trong một đoạn video.

Đợt tấn công mới

Trong ngày 21.6, Bộ trưởng Quốc phòng Israel, ông Israel Katz, cho biết quân đội nước này vừa tấn công khiến một chỉ huy kỳ cựu của Iran thiệt mạng, trong bối cảnh 2 bên tiếp tục không kích nhau.

Theo đó, ông Saeed Izadi, người lãnh đạo lực lượng Palestine trong Lực lượng Quds - cánh tay ở nước ngoài của Lực lượng Vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) - đã thiệt mạng trong cuộc tập kích nhắm vào một chung cư ở thành phố Qom (Iran). Gọi đây là thành công lớn của lực lượng tình báo và Không quân Israel, ông Katz nói thêm rằng ông Izadi đã hỗ trợ tài chính và vũ trang cho Hamas trước cuộc tấn công ngày 7.10.2023 của Hamas tại Israel. Quân đội Israel còn cho biết đã tiêu diệt chỉ huy Benham Shariyari của lực lượng IRGC ở nước ngoài, chịu trách nhiệm chuyển vũ khí cho các lực lượng ủy nhiệm của Iran khắp Trung Đông.

Ngoài ra, quân đội Israel cho biết đã tiến hành đợt tấn công mới nhằm vào những cơ sở tên lửa của Iran. Hãng Fars cho biết Israel còn nhắm vào cơ sở hạt nhân Isfahan, nhưng không xảy ra rò rỉ vật liệu nguy hại. Khoảng 50 máy bay của Israel đã tham gia các đợt tấn công trên. Đến nay, Israel cho rằng các cuộc tấn công khiến chương trình hạt nhân của Iran chậm lại ít nhất 2 năm.

IRGC cho biết 5 thành viên thiệt mạng trong cuộc tấn công của Israel tại TP.Khorramabad, nhưng không đề cập ông Izadi - người hiện bị Mỹ và Anh cấm vận - hay ông Shariyari. Trước đó vào sáng 21.6, quân đội Israel báo động không kích tại miền trung, trong đó có Tel Aviv, và cho biết có một đợt tên lửa từ Iran phóng đến. Lực lượng phòng không Israel đánh chặn trên bầu trời với những tiếng nổ vang vọng khắp Tel Aviv. Chưa có thông tin về thương vong.

Tìm kiếm cơ hội

Trong khi đó, nỗ lực hòa đàm thiếu tiến triển sau cuộc gặp giữa Ngoại trưởng Iran Abbas Araqchi và những người đồng cấp Đức, Anh, Pháp cùng đại diện Liên minh châu Âu tại Geneva (Thụy Sĩ) hôm 20.6. Các bên kêu gọi Iran đối thoại với Mỹ về chương trình hạt nhân của Tehran, trong khi Iran nhiều lần khẳng định không đối thoại với Mỹ nếu Israel vẫn còn tấn công. Về phần mình, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho rằng các nhà đàm phán châu Âu khó đạt được lệnh ngừng bắn giữa Israel và Iran. Nhà lãnh đạo cho biết mình có thể ủng hộ lệnh ngừng bắn giữa Israel và Iran "tùy theo tình hình".

Tại HĐBA LHQ hôm 20.6, Đại sứ Israel Danny Danon cho biết nước này sẽ không dừng tấn công "cho đến khi mối đe dọa hạt nhân Iran bị triệt tiêu". Trong cuộc họp, Nga và Trung Quốc kêu gọi 2 bên lập tức xuống thang. Trả lời phỏng vấn Đài SkyNews hôm 21.6, Tổng thống Nga Vladimir Putin nói Nga nhiều lần thông báo với Israel rằng Iran không có ý định sở hữu vũ khí hạt nhân. Reuters dẫn lời một quan chức cấp cao Iran cho biết nước này sẵn sàng thảo luận về giới hạn nhưng phản đối mọi đề xuất ngăn chặn hoàn toàn việc làm giàu uranium, "nhất là hiện Iran đang bị Israel không kích". Ngoại trưởng Araqchi hôm qua đến Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ) để gặp các nhà ngoại giao thuộc Liên đoàn Ả Rập nhằm thảo luận về xung đột với Israel.

Giữa nỗ lực hòa đàm thiếu tiến triển, Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres cảnh báo rằng xung đột Israel - Iran có thể "châm ngòi một ngọn lửa không ai có thể kiểm soát", đồng thời kêu gọi 2 bên này và những bên có khả năng tham gia xung đột nên "cho hòa bình một cơ hội".