Xuất khẩu sầu riêng đông lạnh tăng 3 lần

Nửa đầu năm, Việt Nam xuất khẩu gần 130.000 tấn sầu riêng tươi, giảm đáng kể so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, lượng sầu riêng đông lạnh xuất khẩu lại tăng gấp 3 lần, đạt 14.282 tấn.

Điểm sáng xuất khẩu sầu riêng đông lạnh

Những tháng đầu năm, xuất khẩu sầu riêng đối diện khó khăn khi một số thị trường nhập khẩu tăng cường siết chặt kiểm soát về an toàn thực phẩm, đặc biệt là tồn dư thuốc bảo vệ thực vật vượt quá mức cho phép, nhiễm kim loại nặng và hóa chất cấm.

Trả lời tại buổi họp báo thường kỳ quý 2 của Bộ Nông nghiệp và Môi trường ngày 3.7, ông Đỗ Hồng Khanh, Chánh văn phòng Cục Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), cho biết nửa đầu năm, Việt Nam xuất khẩu 5.217 lô sầu riêng tươi với sản lượng gần 130.000 tấn, giảm đáng kể so với cùng kỳ năm trước.

Tuy nhiên, xuất khẩu sầu riêng đông lạnh lại tăng gấp 3 lần với 388 lô, tương ứng sản lượng 14.282 tấn.

"Một phần là nhờ chính sách mở cửa thị trường (ký Nghị định thư xuất khẩu sầu riêng đông lạnh sang Trung Quốc vào tháng 8.2024); đồng thời đẩy mạnh chế biến sâu, đa dạng hóa sản phẩm, giảm phụ thuộc vào thị trường sầu riêng tươi", ông Khanh lý giải.

Thời gian qua, Bộ Nông nghiệp và Môi trường tích cực đàm phán cấp cao nhằm tháo gỡ các rào cản kỹ thuật của thị trường nhập khẩu.

Ngay sau khi Tổng cục Hải quan Trung Quốc (GACC) áp dụng các biện pháp kiểm soát chặt chẽ đối với sầu riêng, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã thành lập đoàn công tác do Bộ trưởng Đỗ Đức Duy dẫn đầu sang Bắc Kinh (Trung Quốc) làm việc trực tiếp với GACC vào tháng 5. 

Kết quả đàm phán giúp khôi phục 829 mã số vùng trồng và 131 cơ sở đóng gói, góp phần cải thiện xuất khẩu sầu riêng từ tháng 5.

Cạnh đó, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng mời chuyên gia GACC sang kiểm tra thực địa chuỗi xuất khẩu của Việt Nam (dự kiến từ ngày 12 - 17.7).

Đề cập đến việc bộ yêu cầu các phòng thử nghiệm tăng công suất kiểm tra cadimi và vàng O, ông Khanh thông tin, đến nay, đã có 24 phòng thử nghiệm cadimi và 14 phòng thử nghiệm vàng O được GACC phê duyệt.

Đáng chú ý, nhằm tăng cường quản lý mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói, Cục Trồng trọt và Cục Bảo vệ thực vật đã số hóa toàn bộ dữ liệu mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói, vận hành hệ thống truy xuất nguồn gốc trên toàn quốc.

Tính đến tháng 6, đã có 1.396 mã số vùng trồng và 188 cơ sở đóng gói sầu riêng được cấp mã số, đủ điều kiện xuất khẩu sang Trung Quốc.

Với việc xây dựng Quy trình kiểm soát chất lượng tại cơ sở đóng gói sầu riêng phục vụ xuất khẩu, theo ông Khanh, hiện bộ đang xin ý kiến lần 2 của các bên liên quan đối với dự thảo.

Xuất khẩu sầu riêng tươi phục hồi mạnh từ tháng 8

Với việc Trung Quốc đã phê duyệt thêm gần 1.000 mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói, cùng với những tín hiệu tốt từ một số thị trường nhập khẩu, Cục Bảo vệ thực vật dự báo, xuất khẩu sầu riêng tươi có khả năng phục hồi từ quý 3, đặc biệt là vào mùa vụ chính từ tháng 8 - 10.

"Tuy nhiên, mức phục hồi vẫn phụ thuộc lớn vào việc doanh nghiệp và nông dân có duy trì được điều kiện an toàn thực phẩm như đã cam kết hay không. Nếu tình trạng vi phạm vẫn còn tái diễn thì rủi ro xuất khẩu với ngành hàng này vẫn còn rất lớn", ông Khanh nhấn mạnh.

Tiềm năng xuất khẩu sầu riêng đông lạnh được nhìn nhận sẽ tiếp tục là điểm sáng trong thời gian tới nhờ tính ổn định, khả năng bảo quản lâu. Hiện nay cũng đã có nhiều doanh nghiệp sẵn sàng đầu tư dây chuyền chế biến và kho lạnh hiện đại, đáp ứng các tiêu chuẩn của Trung Quốc và các thị trường tiềm năng như Hàn Quốc, Nhật Bản, EU...

Ở góc độ trị giá xuất khẩu, theo Tổng thư ký Hiệp hội rau quả Việt Nam Đặng Phúc Nguyên, 5 tháng đầu năm, xuất khẩu sầu riêng chỉ đạt 387 triệu USD, giảm 58% so với cùng kỳ năm 2024. Trong đó, xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc giảm đến 67,5%, chỉ đạt 278 triệu USD.