Xuất khẩu đất hiếm của Trung Quốc giảm đáng báo động, làm rung chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu

Theo số liệu tính theo USD do Tổng cục Hải quan Trung Quốc công bố ngày 20/6, xuất khẩu đất hiếm của Trung Quốc sang Mỹ trong tháng 5 đã giảm tới 80% so với cùng kỳ năm ngoái.

Lượng hàng Trung Quốc xuất sang Nhật Bản cũng sụt  giảm tới 54%. Đây là dấu hiệu mới nhất cho thấy các biện pháp kiểm soát thương mại của Bắc Kinh đang làm rung chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu.

Tháng 4, xuất khẩu đất hiếm của Trung Quốc sang Mỹ phục hồi. Nhưng tình hình không khả quan hơn trong tháng 5. Tổng lượng đất hiếm Trung Quốc xuất khẩu trong tháng 5 đã giảm 48% so với cùng kỳ năm ngoái.

Trước đó, Bắc Kinh đã áp đặt hạn chế xuất khẩu đối với 7 nguyên tố đất hiếm bao gồm cả dysprosium và terbium Đây là biện pháp trả đũa trước các mức thuế đối ứng mà chính quyền ông Trump đặt ra.

Xuất khẩu nam châm đất hiếm từ Trung Quốc sang Mỹ đã giảm tới 93%, theo dữ liệu của Bộ Thương mại Trung Quốc do hãng FerroAlloyNet tổng hợp. Tổng lượng nam châm xuất khẩu cũng giảm 74%.

Tháng 5, Mỹ và Trung Quốc đã đạt thỏa thuận cắt giảm thuế và tạm dỡ bỏ một số rào cản phi thuế quan trong cuộc đàm phán cấp bộ trưởng tại Thụy Sĩ. Tuy nhiên, sau khi thỏa thuận được công bố, phía Mỹ bày tỏ thất vọng vì tiến độ xuất khẩu đất hiếm từ Trung Quốc tiếp tục trì trệ.

Lượng đất hiếm Trung Quốc xuất khẩu sang Nhật Bản trong tháng 5 tiếp tục giảm theo đà của tháng 4. Các doanh nghiệp Nhật Bản đang chịu tác động rõ rệt. Suzuki Motor đã phải tạm ngừng sản xuất mẫu xe Swift cỡ nhỏ do không đủ linh kiện có sử dụng đất hiếm.

Hiện nay, Trung Quốc chiếm khoảng 70% sản lượng đất hiếm toàn cầu. Những kim loại này đóng vai trò thiết yếu trong sản xuất xe điện và nhiều công nghệ hiện đại khác.

Phòng Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản tại Trung Quốc đã kêu gọi Bắc Kinh đảm bảo quá trình phê duyệt xuất khẩu đất hiếm được thực hiện công bằng và kịp thời.

Lượng xuất khẩu 7 loại đất hiếm của Trung Quốc sang Thái Lan và Hàn Quốc lại ghi nhận xu hướng tăng trong tháng 5, tiếp nối đà tăng của tháng trước. Một số quốc gia có thể đang đóng vai trò là điểm trung chuyển cho các thị trường khác.

Trong cuộc đàm phán mới đây tại London, các nhà đàm phán Mỹ và Trung Quốc đã nhất trí xây dựng khuôn khổ thực hiện thỏa thuận đạt được ở Thụy Sĩ. Bắc Kinh dự kiến sẽ nới lỏng kiểm soát xuất khẩu đất hiếm, trong khi Washington cũng có khả năng giảm hạn chế đối với xuất khẩu chất bán dẫn.

Các điều khoản cụ thể của thỏa thuận London sẽ chỉ có hiệu lực sau khi được Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình chính thức phê duyệt. Tính đến thời điểm hiện tại, vẫn chưa có nội dung chi tiết nào được công bố.

Phía Trung Quốc khẳng định quá trình cấp phép xuất khẩu vẫn đang được thực hiện theo đúng quy trình hiện hành. Người phát ngôn Bộ Thương mại Trung Quốc He Yadong cho biết nước này đã phê duyệt một số đơn xin xuất khẩu đáp ứng tiêu chuẩn và sẽ tiếp tục tăng cường phê duyệt cho các trường hợp đủ điều kiện.

Trong tháng 5, xuất khẩu các mặt hàng tiêu dùng từ Trung Quốc sang Mỹ cũng tiếp tục giảm mạnh. Điện thoại thông minh giảm 76% so với cùng kỳ năm ngoái, pháo hoa giảm 75%, bàn ủi quần áo giảm 56%. Tất cả đều sụt giảm nhanh hơn so với tốc độ giảm trong tháng 4.

Tổng kim ngạch xuất khẩu từ Trung Quốc sang Mỹ trong tháng 5 giảm 35% so với cùng kỳ, mức giảm mạnh hơn đáng kể so với mức 21% của tháng 4.

Theo Nikkei Asia