Những ngày gần đây, thị trường sầu riêng trong nước có nhiều biến động trước thông tin nhiều kho tạm ngừng thu mua, khiến giá sầu riêng sụt giảm mạnh.
Theo các thương lái, ngày 21/10 họ nhận được thông tin ngưng thu mua từ các kho vì đang vướng khâu kiểm nghiệm. Các trung tâm kiểm nghiệm thông báo vì lý do bảo trì, bảo dưỡng thiết bị kiểm nghiệm nên sẽ tạm ngừng tiếp nhận đăng kí lấy mẫu từ 18h ngày 21/10/2025 và tiếp nhận trở lại từ 8h ngày 27/10/2025.
Thông tin này khiến các công ty xuất khẩu, thương lái hoang mang. Trên các hội nhóm thu mua sầu riêng cũng ngay lập tức có nhiều bài đăng về nội dung này.
Trả lời phóng viên Báo Điện tử VTC News, anh Nguyễn Hữu Lợi, một thương lái thu mua sầu riêng tại Đắk Lắk cho biết, nhiều kho thông báo ngừng mua, khiến giá sầu riêng giảm đột ngột.
Trong ngày 22/10, giá sầu riêng mua tại vườn đã giảm 15.000 đồng/kg so với những ngày trước, từ 60.000 - 65.000 đồng/kg xuống còn 40.000 - 50.000 đồng/kg. Nhiều thương lái gom hàng từ mấy ngày trước với giá 60.000 đồng/kg nhưng nay không bán được cho kho đành tìm cách bán tháo với giá 35.000 đồng/kg.
Anh Lợi cho biết, việc các kho ngưng mua bắt nguồn từ phòng test tạm ngưng hoạt động đến ngày 27/10, khiến hàng không thể xuất đi.
“Kho giờ chỉ nhận hàng đã đặt trước thôi. Còn hàng mới là ngưng hết. Mấy thương lái như chúng tôi lỗ hết. Một tấn sầu riêng lỗ tới 15 triệu đồng. Tôi ký hợp đồng hơn 300 tấn, mới cọc thôi. Nhà vườn giờ gọi réo suốt, mà không mua là mất cọc, tính ra là cọc tiền tỷ rồi ”, anh Lợi cho biết.
Tương tự, ông Lê Ngọc Vũ, thương lái lâu năm tại Đắk Lắk, xác nhận thông tin về việc các phòng test bị ngưng hoạt động và các kho ngừng thu mua.
“Các điểm test bị dừng hết rồi, vậy thì sẽ không được cấp giấy kiểm định. Mà không có giấy thì không thông quan được. Họ nói 27/10 sẽ test lại nhưng vẫn chưa biết thế nào. Thương lái giờ không dám mua vì không biết bán cho ai ”, ông Vũ nói.
Theo ông Vũ, việc ngừng test hiện nay có thể xuất phát từ nghi ngờ sai phạm trong hoạt động kiểm nghiệm chất lượng sầu riêng xuất khẩu, liên quan đến các tiêu chuẩn kim loại nặng như cadimi, vàng O (Auramine O).
Các thương lái cũng cho biết, giá sầu riêng loại A tại kho giảm mạnh, từ 90.000 đồng xuống còn 78.000 - 80.000 đồng/kg, hàng loại B giảm thêm 20 giá, hàng C bị ép xuống nữa.
Trả lời phóng viên Báo Điện tử VTC News, ông Võ Tấn Lợi - Chủ tịch Hiệp hội Sầu riêng tỉnh Tiền Giang cũ (đang chờ được công nhận là Hiệp hội Sầu riêng tỉnh Đồng Tháp) cho biết, việc tạm dừng kiểm nghiệm có liên quan đến sự cố phát hiện dư lượng vàng O trong nhiều lô hàng sầu riêng xuất khẩu sang Trung Quốc trong thời gian gần đây.
“Kết quả kiểm nghiệm ở trong nước không bị gì nhưng khi phía Trung Quốc kiểm nghiệm thì phát hiện vàng O vượt ngưỡng cho phép. Do vậy, các phòng test bị nghi ngờ không minh bạch ”, ông Lợi cho biết.
Cũng theo ông Lợi, sự cố này khiến phía Trung Quốc siết chặt việc kiểm soát, nhiều doanh nghiệp tạm ngưng đưa hàng qua biên giới, nhiều container phải quay đầu. Các kho miền Tây chuẩn bị vào vụ nhưng cũng đang ngưng. Nông dân sợ hàng chín không bán được, còn doanh nghiệp thì chờ.
Tại Đồng Tháp, ông Nguyễn Tuấn Khanh, một thương lái cho biết, nếu các vườn đến thời kì thu hoạch mà giờ không bán được thì kể cả thương lái và nhà vườn sẽ đều bị thiệt hại. Một số công ty phải quay đầu xe về bán trong nước, chấp nhận lỗ. Giá hôm nay sụt 15 giá, tức giảm 15.000 đồng/kg so với vài ngày trước.
Theo các thương lái, nếu sau ngày 27 - 28/10 tình hình chưa được tháo gỡ, hàng nghìn tấn sầu riêng của Đắk Lắk, Lâm Đồng và các tỉnh miền Tây có thể bị tồn đọng. Việc giá giảm 15.000 - 20.000 đồng/kg chỉ là bước đầu, chưa kể chi phí lưu kho, vận chuyển và rủi ro hư hỏng.
Ông Võ Tấn Lợi cho biết đã lên kế hoạch làm kiến nghị gửi Sở Công Thương, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh đề xuất họp khẩn với doanh nghiệp, hợp tác xã và nông dân. “Phải khắc phục ngay các khâu yếu, nhất là việc kiểm soát hóa chất và minh bạch phòng test. Nếu không, cứ mỗi vụ lại một lần khủng hoảng”, ông Lợi nói.
Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng Thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam cho biết, Hiệp hội đang theo dõi sát diễn biến tại các cửa khẩu và nắm thông tin từ doanh nghiệp xuất khẩu. Theo ông Nguyên, sau dịp Lễ Trung thu, nhu cầu tiêu thụ sầu riêng tại Trung Quốc thường giảm, do thị trường bước vào giai đoạn chững sau cao điểm lễ tết.
“Thời điểm này, các kho nhập khẩu bên Trung Quốc cũng có xu hướng hạn chế giao dịch mới để tiêu thụ hết lượng hàng tồn. Việc giảm tốc nhập khẩu là yếu tố mang tính chu kỳ, không chỉ riêng năm nay”, ông Nguyên nói.