Xây nhà ở 100m2 trên 200m2 đất nông nghiệp: Cần làm gì để không phạm luật?

Việc chuyển mục đích sử dụng đất từ đất trồng cây lâu năm sang đất ở (xây dựng nhà) thuộc một trong các trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất phải được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép.

Một công dân cho biết có 200m2 đất trồng cây lâu năm, nay muốn xây nhà diện tích 100m2 trên phần đất đó. Người này thắc mắc cần thực hiện những thủ tục gì để được chuyển đổi mục đích sử dụng đất và xây dựng nhà ở.

Trả lời vấn đề trên, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, công dân muốn chuyển mục đích sử dụng đất từ đất trồng cây lâu năm sang đất ở (để xây nhà) thì phải được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép theo quy định tại Luật Đất đai năm 2024, Nghị định số 151/2025 của Chính phủ về phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực đất đai (đã được đính chính bởi Quyết định số 2418/2025 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường).

Theo đó, việc chuyển mục đích sử dụng đất này thuộc trường hợp phải được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép, quy định tại điểm b khoản 1 Điều 121.

Thẩm quyền quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất là Chủ tịch UBND cấp xã theo quy định tại điểm m khoản 1 Điều 5 Nghị định số 151/2025/NĐ-CP.

Trình tự, thủ tục được thực hiện theo Điều 227 Luật Đất đai năm 2024.

Người sử dụng đất nộp hồ sơ đề nghị chuyển mục đích sử dụng đất tại cơ quan có thẩm quyền. Sau khi tiếp nhận, cơ quan quản lý đất đai sẽ kiểm tra điều kiện chuyển mục đích. Nếu hồ sơ chưa đầy đủ, cơ quan này hướng dẫn người dân bổ sung và nộp lại.

Sau khi được chấp thuận, người sử dụng đất phải nộp tiền sử dụng đất hoặc tiền thuê đất theo quy định. Trường hợp được miễn hoặc giảm nghĩa vụ tài chính, cơ quan thu tiền thực hiện điều chỉnh tương ứng.

Cơ quan quản lý đất đai ký hợp đồng với trường hợp Nhà nước cho thuê đất; chuyển hồ sơ đến tổ chức đăng ký đất đai hoặc chi nhánh của tổ chức đăng ký đất đai để cập nhật, chỉnh lý cơ sở dữ liệu đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất (sổ đỏ), và trao cho người dân.

Trường hợp người dân vừa thực hiện nhận chuyển quyền sử dụng đất, vừa chuyển mục đích sử dụng đất thì hai thủ tục này có thể được giải quyết đồng thời.

Ngoài ra, thủ tục hành chính liên quan đến giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất được quy định cụ thể tại Quyết định số 3380/2025 của Bộ Nông nghiệp và Môi trường.