Xác định điều kiện hưởng lương hưu khi làm việc nguy hiểm, khó khăn

(Dân trí) - Bộ Nội vụ hướng dẫn chi tiết cách xác định điều kiện hưởng lương hưu đối với người có thời gian làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, khó khăn...

Theo Điều 169 Bộ luật Lao động năm 2019, tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường được điều chỉnh theo lộ trình.

Trước năm 2021, tuổi nghỉ hưu của lao động nam là 60 tuổi, lao động nữ là 55 tuổi. Kể từ năm 2021, tuổi nghỉ hưu của người lao động là đủ 60 tuổi 3 tháng đối với lao động nam và đủ 55 tuổi 4 tháng đối với lao động nữ.

Sau năm 2021, cứ mỗi năm tăng thêm 3 tháng đối với lao động nam và 4 tháng đối với lao động nữ. Lộ trình tăng tuổi hưu kéo dài cho đến khi đủ 62 tuổi đối với lao động nam vào năm 2028 và đủ 60 tuổi đối với lao động nữ vào năm 2035.

Tuy nhiên, đối với những người có thời gian làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; hoặc làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn (bao gồm cả thời gian làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên trước ngày 1/1/2021); hoặc làm công việc khai thác than trong hầm lò (sau đây gọi tắt là làm việc trong điều kiện nguy hiểm, khó khăn) thì có thể nghỉ hưu thấp hơn độ tuổi quy định trên.

Theo Điểm b Khoản 2 Điều 64 Luật BHXH, người có tổng thời gian đóng BHXH bắt buộc từ đủ 15 năm trở lên khi làm việc trong điều kiện nguy hiểm, khó khăn được nghỉ hưu sớm hơn tối đa 5 tuổi so với tuổi nghỉ hưu quy định.

Tại Điểm c Khoản 2 Điều 64 Luật BHXH quy định, người có từ đủ 15 năm trở lên làm công việc khai thác than trong hầm lò thì được nghỉ hưu sớm hơn tối đa 10 tuổi so với tuổi quy định.

Theo Điểm c Khoản 1 Điều 65 Luật BHXH, người có tổng thời gian đóng BHXH bắt buộc từ đủ 20 năm trở lên được hưởng lương hưu ở bất cứ độ tuổi nào nếu có thời gian đóng BHXH bắt buộc từ đủ 15 năm trở lên khi làm việc trong điều kiện nguy hiểm, khó khăn và bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên.

Việc xác định điều kiện hưởng lương hưu trong các trường hợp trên được Bộ Nội vụ hướng dẫn cụ thể hơn trong 4 trường hợp tại Khoản 1 Điều 12 Thông tư số 12/2025/TT-BNV (quy định chi tiết một số điều của Luật BHXH về BHXH bắt buộc).

Thứ nhất, đối với người lao động đang làm việc trong điều kiện nguy hiểm, khó khăn mà phải nghỉ việc để điều trị, phục hồi chức năng lao động do bị tai nạn lao động hoặc bệnh nghề nghiệp (được người sử dụng lao động trả đủ tiền lương và đóng BHXH bắt buộc) thì thời gian này cũng được tính là thời gian làm việc trong điều kiện nguy hiểm, khó khăn.

Thứ hai, đối với người lao động đang làm việc trong điều kiện nguy hiểm, khó khăn nghỉ việc hưởng chế độ thai sản mà thời gian hưởng chế độ thai sản được tính là thời gian đóng BHXH bắt buộc thì thời gian này cũng được tính là thời gian làm việc trong điều kiện nguy hiểm, khó khăn.

Thứ ba, đối với người lao động đang làm việc trong điều kiện nguy hiểm, khó khăn mà được cử đi làm việc, đi học, hợp tác lao động mà không làm việc trong điều kiện nguy hiểm, khó khăn thì thời gian này không được tính là thời gian làm việc trong điều kiện nguy hiểm, khó khăn.

Thứ tư, đối với người lao động đang làm việc trong điều kiện nguy hiểm, khó khăn đóng tiếp một lần cho số tháng còn thiếu tối đa 6 tháng để đủ điều kiện hưởng lương hưu thì thời gian này không được tính là thời gian làm việc trong điều kiện nguy hiểm, khó khăn.