World Bank gỡ lệnh cấm cấp vốn điện hạt nhân cho các nước đang phát triển - Báo VnExpress

Thông tin trên được ông Ajay Banga, Chủ tịch World Bank, nói ngày 11/6. Ông đã gửi email tới nhân viên bản phác thảo chiến lược năng lượng sửa đổi sau cuộc thảo luận với hội đồng quản trị World Bank một ngày trước đó.

Lệnh cấm cấp vốn của World Bank bắt đầu từ năm 2013. Ông Banga đã ủng hộ việc thay đổi chính sách năng lượng của ngân hàng kể từ khi nhậm chức vào năm 2023. Ông lưu ý rằng nhu cầu điện ở các nước đang phát triển dự kiến tăng gấp đôi vào năm 2035. Bởi vậy, mức đầu tư vào sản xuất điện, lưới và lưu trữ cũng cần tăng gấp đôi mức 280 tỷ USD hiện nay.

Quyết định này của World Bank có lẽ khiến Tổng thống Mỹ Donald Trump hài lòng. Mỹ là cổ đông lớn nhất của ngân hàng này, ở mức 15,83%. Chính quyền ông Trump đã thúc đẩy mạnh mẽ việc chấm dứt lệnh cấm này kể từ khi nhậm chức.

Hiện 28 quốc gia đã sử dụng điện hạt nhân, 10 quốc gia đã sẵn sàng khởi động và 10 quốc gia khác có khả năng sẵn sàng trước năm 2030.

Banga cho biết nhóm World Bank sẽ hợp tác chặt chẽ với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế để tăng cường năng lực tư vấn về các biện pháp bảo vệ không phổ biến vũ khí hạt nhân, tính an toàn, an ninh và khuôn khổ pháp lý.

Ngân hàng cũng sẽ hỗ trợ các dự án kéo dài vòng đời của các lò phản ứng hạt nhân hiện có, hoạt động nâng cấp lưới điện và thúc đẩy tiềm năng ứng dụng lò phản ứng modul nhỏ (SMR).

Chính quyền ông Trump cùng một số chuyên gia cho rằng các nước đang phát triển không nên bị ngăn sử dụng năng lượng giá rẻ để phát triển kinh tế, trong khi các nền kinh tế tiên tiến như Đức vẫn tiếp tục đốt nhiên liệu hóa thạch.

Tuy nhiên, giới hoạt động khí hậu lo ngại rằng việc tài trợ nhiều hơn cho điện hạt nhân và khí tự nhiên sẽ chuyển hướng nguồn tiền khỏi những nỗ lực cấp thiết của các nước đang phát triển. Nguồn tiền cần ưu tiên cho nhóm nước này trong các hoạt động thích ứng với biến đổi khí hậu và giúp họ hưởng lợi từ các nguồn năng lượng thay thế dồi dào như năng lượng mặt trời.

"Phát thải ròng bằng 0 không có nghĩa là không có nhiên liệu hóa thạch. 20% nguồn năng lượng vẫn sẽ đến từ nhiên liệu hóa thạch", Mia Mottley, Thủ tướng Barbados cho biết.

Chiến lược năng lượng sửa đổi của World Bank sẽ cho phép các quốc gia xác định cơ cấu năng lượng tốt nhất. Một số sẽ chọn năng lượng mặt trời, gió, địa nhiệt hoặc thủy điện, trong khi những quốc gia khác có thể lựa chọn khí đốt tự nhiên hoặc hạt nhân, theo ông Banga.

Bên cạnh đó, ngân hàng sẽ tiếp tục tư vấn và tài trợ cho việc ngừng hoạt động của các nhà máy điện than, hỗ trợ thu giữ carbon cho ngành công nghiệp và sản xuất điện. Chủ tịch World Bank nói ngân hàng sẽ tiếp tục nghiên cứu các công nghệ khí hậu đang phát triển như thu giữ carbon và năng lượng đại dương. Ông thêm rằng họ đang hướng tới việc đơn giản hóa hoạt động đánh giá và phê duyệt.

Mặc dù gỡ lệnh cấm cấp vốn cho điện hạt nhân, World Bank chưa nhất trí về việc bỏ lệnh cấm với đầu tư các dự án dầu khí thượng nguồn, hiệu lực từ năm 2019.

Bảo Bảo (theo Reuters)