Vụ giết người mẫu phơi bày bạo lực giới ở Colombia

Sinh viên Maria Jose Estupian, 22 tuổi, người mẫu có ảnh hưởng trên mạng xã hội, quê ở thành phố Cucuta, đông bắc Colombia, bị sát hại ngày 15/5. Nghi phạm cải trang thành người giao hàng, bắn vào mặt Estupinan khi cô mở cửa. Camera giám sát cho thấy nghi phạm lập tức bỏ trốn sau khi gây án.
"Cô ấy còn trẻ, đầy tham vọng, cả tương lai phía trước nhưng giấc mơ này bị dập tắt giống như ước mơ của nhiều phụ nữ ở đất nước này", Magda Victoria Acosta, chủ tịch Ủy ban Giới tính Quốc gia thuộc hệ thống Tòa án Colombia, ngày 19/5 cho hay.
Chính quyền xác nhận Estupinan từng là nạn nhân của bạo hành gia đình. Điều tra sơ bộ cho thấy cô có thể bị giết vì bạo lực giới, hành vi cố ý giết phụ nữ và trẻ em gái vì giới tính.
"Đây có thể là vụ giết người vì bạo lực giới do nạn nhân từng nhiều lần khiếu nại bị bạo hành gia đình, nhưng chúng tôi cần điều tra thêm", Đại tá Leonardo Capacho, đại diện cảnh sát Cucuta, nói.
Estupinan từng trình báo bị người yêu cũ bạo hành. Một ngày trước khi cô bị sát hại, thẩm phán đã ra phán quyết yêu cầu kẻ bạo hành phải bồi thường cho cô 30 triệu peso (1.554 USD).
Alejandra Vera, giám đốc Phụ nữ, Lên tiếng và Hành động, tổ chức nữ quyền tại Cucuta, cho rằng sự việc "đáng lẽ có thể ngăn ngừa".
"Vụ sát hại tàn bạo Maria Jose là kết quả từ một hệ thống bình thường hóa bạo lực với phụ nữ", Vera nói. "Colombia đang đối mặt với đại dịch giết phụ nữ. Cứ mỗi 28 giờ lại có một phụ nữ là nạn nhân"
Bà cho rằng chính quyền không có hệ thống bảo vệ hiệu quả, không kiểm soát được những kẻ bạo hành và không có chỗ trú ẩn cho phụ nữ. "Phụ nữ hoàn toàn không được bảo vệ và những kẻ phạm tội hiểu rõ điều này", bà nói.
Theo Nhóm theo dõi các vụ sát hại phụ nữ Colombia, năm 2024, Colombia ghi nhận 886 vụ giết phụ nữ vì giới tính, cao nhất trong vòng 7 năm. Tổ chức phi chính phủ này cho hay tính đến tháng 3 năm nay, đã có 207 vụ giết phụ nữ vì giới tính được ghi nhận. Tuy nhiên, số liệu của Bộ Tư pháp Colombia cho thấy chỉ có 640 vụ năm 2024.
Tổ chức Quan sát Nhân quyền từng cảnh báo bạo lực giới ở Colombia rất phổ biến. Bà Vera chỉ ra các vấn đề cảnh sát thiếu nhân lực và nguồn lực, công tố viên không được đào tạo để điều tra bạo lực giới và kẻ tái phạm không bị giám sát, là những vấn đề nổi trội. Tổ chức phi chính phủ Mạng lưới Phụ nữ Quốc gia cho hay 73% các vụ giết phụ nữ vì giới tính ở Colombia trong giai đoạn 2021-2023 vẫn chưa giải quyết.
Vụ giết Estupinan được so sánh với vụ giết Valeria Marquez, 23 tuổi, TikToker nổi tiếng người Mexico bị bắn chết khi đang phát sóng trực tiếp dạy làm đẹp. Công tố viên Mexico đang điều tra vụ án theo hướng giết phụ nữ vì giới tính.
Các nhà hoạt động vì quyền phụ nữ đang kêu gọi tuần hành ở Cucuta và Bogota để đòi công lý cho Estupinan. Trong đám tang của cô cuối tuần trước, một người thân bày tỏ: "Maria Jose, em đã sống một hành trình tuyệt vời nhưng ngắn ngủi. Hãy bay thật cao nhé, vĩnh biệt".
Hồng Hạnh (Theo Guardian)