Võ phái nào giàu tính thực chiến nhất làng kung fu Trung Quốc?

Đó là một chủ đề luôn luôn tạo ra tranh cãi, khi làng kung fu Trung Quốc có hàng trăm võ phái giàu tính truyền thông. Nhưng nhiều tạp chí, chuyên trang võ thuật uy tín ở Đại lục lại đưa ra một câu trả lời đáng ngạc nhiên.

Câu trả lời không phải là Thiếu Lâm, Võ Đang, Thái Cực, hay Vịnh Xuân, những võ phái kung fu vang danh bốn bể của làng kung fu truyền thống Trung Hoa. 

Một cuộc khảo sát đã được thực hiện trên các diễn đàn võ thuật đông đảo độc giả nhất ở Trung Quốc - Kung Fu Magazine Forum, hay Martial Arts Planet, và cả nhiều fanpage võ thuật uy tín trên Weibo.  Rất nhiều võ phái được nhắc đến, bao gồm Bát cực quyền, Hình ý quyền, Vịnh Xuân quyền, Hồng gia quyền. Nhưng cái tên xuất hiện nhiều nhất lại là Đường lang quyền, cụ thể là Thất tinh Đường lang quyền (một chi của võ phái này).

Đây là một phái võ từ miền Bắc Trung Quốc, ra đời từ thời nhà Minh – Thanh, nổi bật với triết lý chiến đấu dứt khoát, kỹ thuật đánh nhanh, đòn móc phá khớp và liên hoàn áp sát. 

Được mệnh danh là môn phái “võ sinh tồn”, Đường lang quyền không chỉ nổi bật trên lý thuyết mà từng nhiều lần chứng minh sự ưu việt của mình trong các trận đấu nội bộ làng võ, thậm chí được sử dụng trong quân đội và các lực lượng bảo an thời Dân Quốc.

Khởi nguồn và ý nghĩa

Đường lang quyền ra đời vào khoảng thế kỷ 17 tại tỉnh Sơn Đông, do một nhân vật truyền kỳ tên Vương Lang (Wang Lang) sáng lập. 

Theo giai thoại, Vương Lang từng tỉ võ với một cao tăng Thiếu Lâm rồi thất bại. Trên đường về quê ẩn tu, ông tình cờ quan sát cảnh một con bọ ngựa nhỏ chiến đấu với một con ve sầu lớn.

Vương Lang bị ấn tượng bởi những đòn móc nhanh, những pha phản công chính xác và khả năng giữ trụ vững dù kích thước nhỏ bé của bọ ngựa. 

Từ đó, ông xây dựng nên hệ thống kỹ thuật riêng mô phỏng theo sinh vật này, kết hợp với kiến thức võ học đã tích lũy, tạo thành một phái võ độc lập: Đường Lang Quyền – tức "võ bọ ngựa".

Trải nhiều thế hệ, Thất tinh Đường lang trở thành nhánh phát triển nổi bật nhất trong các hệ Đường Lang, nổi bật với khái niệm “Thất Tinh” – tượng trưng cho chòm sao Bắc Đẩu, ý nói sự liên kết chặt chẽ giữa các kỹ thuật chiến đấu. 

Không giống nhiều phái võ nhấn mạnh sự mềm mại hay triết lý dưỡng sinh, Đường lang quyền phát triển hoàn toàn xoay quanh thực chiến: đánh để tồn tại, tấn công để triệt tiêu nguy cơ.

Vì sao Đường lang quyền được đánh giá là thực chiến nhất?

Về mặt kỹ thuật, Đường lang quyền không dựa trên những đòn thế dài, hoa mỹ hay động tác nhào lộn biểu diễn. Toàn bộ hệ thống quyền thuật đều xây dựng xoay quanh các yếu tố then chốt của một trận đấu thật: ra đòn nhanh, đánh ngắn, liên hoàn, phá trụ và khóa khớp. 

Kỹ thuật đặc trưng là các cú móc tay gọi là “câu thủ”, đánh thẳng vào cổ, yết hầu, mắt hoặc các khớp tay đối phương. Cùng với đó là các đòn chỏ, gối, cắt trụ, đánh vào sườn và cổ chân. 

Đệ tử võ phái này được huấn luyện theo nguyên tắc “liên kích không ngưng nghỉ”, tức khi đã vào được khoảng cách tiếp cận, sẽ đánh tới tấp để đối thủ không kịp phản ứng.

Khác với nhiều hệ phái Kung Fu bị thương mại hóa hoặc chuyển sang thiên về biểu diễn, Đường lang quyền vẫn giữ nguyên tinh thần “cận chiến trong không gian hẹp”, đúng với hoàn cảnh chiến đấu đường phố, tự vệ hoặc tỉ võ cổ truyền. 

Hệ thống kỹ thuật này cũng được áp dụng vào chương trình huấn luyện tự vệ cho các đội quân của chính phủ Trung Hoa Dân Quốc thời kỳ 1920–1930.

Những cuộc tỉ thí chứng thực

Năm 1928, chính quyền Quốc Dân Đảng tổ chức Đại hội Võ thuật Toàn quốc tại Nam Kinh – một sự kiện lịch sử quy tụ hơn 400 võ sư từ khắp các tỉnh thành. 

Tại đây, các võ sĩ đại diện phái Thất tinh Đường lang từ Sơn Đông đã gây chú ý lớn khi giành chiến thắng trước các cao thủ của phái Hình Ý, Ngũ Hình và Thái Cực nhờ khả năng phá trụ nhanh, đòn đánh áp sát và kỹ thuật móc khóa liên hoàn. 

Theo tài liệu “Wushu Studies Compilation” xuất bản năm 1936 bởi Lý Tỉnh Hán, các đòn đánh của Đường lang quyền thường “vào ngay cổ, giật tay, móc khớp, khiến đối thủ mất đà trước khi kịp tung đòn", qua đó giành chiến thắng áp đảo.

Sang thập niên 1950–1960, tại Hồng Kông, võ sư Hoàng Hán Huân – một đại sư Thất Tinh – có nhiều trận đấu tay đôi với các đại diện của Vịnh Xuân, Bát Cực, Hồng Gia và Bạch Hạc. 

Dù phần lớn các trận này không được ghi hình, học trò của các bên đều xác nhận hiệu quả bất ngờ của đòn móc, kéo phá trụ của Đường lang. Một trong những học trò của Vịnh Xuân từng kể rằng chỉ sau vài cú phản đòn, anh bị mất thăng bằng và không thể tung được chuỗi đòn trung tuyến của mình.

Cũng trong thời kỳ Dân Quốc, võ sư Thất Tinh Đường lang quyền từng được mời vào các học viện quân sự như Hoàng Phố để dạy kỹ thuật cận chiến. 

Nhận định từ giới chuyên môn

Nhiều võ sư quốc tế khi tiếp xúc với Thất tinh Đường lang quyền đều công nhận tính sát thực và ứng dụng cao. Võ sư Brendan Lai – người mở võ đường Đường Lang đầu tiên tại San Francisco (Mỹ) – từng tuyên bố: “Các phái khác dạy bạn động tác đẹp. Đường lang dạy bạn cách sống sót".

Chuyên gia võ thuật Carl Albright – người từng huấn luyện cả Brazilian Jiu-Jitsu (BJJ)  và một số môn kung fu nhận xét: “Thất tinh Đường lang quyền không cần khoảng cách, không cần đòn dài. Chỉ cần một khe hở là bạn bị tóm, bị phá thăng bằng rồi bị khóa đòn".

Võ sư Kenneth Delves từ Anh quốc, từng huấn luyện cận chiến quân đội, cho biết: “So với nhiều môn Kung Fu thiên biểu diễn, Đường lang quyền gây ấn tượng mạnh vì triết lý thiết kế thuần thực chiến. Mọi thứ đều nhằm mục tiêu kết liễu nhanh trong tình huống thật".

Giữa hàng trăm võ phái Kung Fu Trung Hoa mang đậm yếu tố văn hóa, triết học và trình diễn, Đường lang quyền nổi bật như một hệ thống võ học “thuần thực chiến” – không tô vẽ, không rườm rà, chỉ tập trung vào việc hạ gục đối phương bằng kỹ năng thật sự.