Việt Nam - Hoa Kỳ thúc đẩy hợp tác AI và bán dẫn

Trong khuôn khổ chuyến công tác tại Hoa Kỳ tham dự Hội nghị SelectUSA 2025, Đoàn công tác Bộ Tài chính đã làm việc với Meta và Intel nhằm thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo và bán dẫn, hướng đến cân bằng thương mại và phát triển công nghệ cao.

Hợp tác chiến lược với Intel: Việt Nam mong muốn trở thành trung tâm công nghệ

Ngày 13/5 theo giờ địa phương (Hoa Kỳ), Đoàn công tác của Bộ Tài chính do Thứ trưởng Cao Anh Tuấn dẫn đầu đã có buổi làm việc với bà Sarah Kemp – Phó Chủ tịch phụ trách đối ngoại chính phủ của Tập đoàn Intel. Buổi trao đổi nằm trong chuỗi hoạt động bên lề Hội nghị Thượng đỉnh Đầu tư Hoa Kỳ "SelectUSA 2025", nơi Việt Nam thể hiện vị thế là đối tác chiến lược hàng đầu tại khu vực Đông Nam Á.

Thứ trưởng Cao Anh Tuấn cho biết Việt Nam đã cử đoàn đại biểu gồm hơn 130 thành viên đến từ hơn 100 doanh nghiệp tham dự sự kiện. Điều này là minh chứng cho sự quan tâm đặc biệt cũng như cam kết mạnh mẽ của Chính phủ Việt Nam đối với thị trường Hoa Kỳ. Đồng thời, Việt Nam xem Hoa Kỳ không chỉ là đối tác kinh tế, mà còn là trung tâm phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo toàn cầu.

Thứ trưởng Cao Anh Tuấn đánh giá cao vai trò tiên phong và bền vững của Intel tại Việt Nam trong gần hai thập kỷ. Nhà máy Intel Products Vietnam (IPV) hiện là cơ sở kiểm thử và lắp ráp bán dẫn lớn nhất toàn cầu của Tập đoàn, đóng góp hơn 90 tỷ USD vào kim ngạch xuất khẩu từ năm 2010. Với hơn 50% sản lượng chip toàn cầu được kiểm thử tại đây, Intel đã đặt nền móng vững chắc cho việc đưa Việt Nam tham gia chuỗi giá trị toàn cầu về công nghệ bán dẫn.

Lãnh đạo Bộ Tài chính cũng đánh giá cao sự phối hợp của Intel với Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) trong triển khai các chương trình đào tạo như "AI for All" và "AI cho khu vực công". Những chương trình này góp phần đào tạo hơn 10.000 nhân lực chất lượng cao cho Việt Nam, đồng thời hỗ trợ phát triển chính phủ điện tử và ứng dụng trí tuệ nhân tạo vào hành chính công.

Thứ trưởng Cao Anh Tuấn chia sẻ, về đào tạo nguồn nhân lực cho AI, Thủ tướng Chính phủ Việt Nam cũng đã ký Quyết định 1017/QĐ-TTg Phê duyệt Chương trình "Phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng đến năm 2050" với định hướng sẽ đào tạo được ít nhất 50.000 nhân lực có trình độ từ đại học trở lên phục vụ ngành công nghiệp bán dẫn. Do đó, Việt Nam mong muốn Intel tham gia thiết kế chương trình đào tạo, cung cấp học bổng, tài liệu học thuật và hỗ trợ đào tạo thực hành cho sinh viên tại Việt Nam.

Cuối năm 2024, Chính phủ đã ban hành Nghị định 182/2024/NĐ-CP thành lập Quỹ hỗ trợ đầu tư, trong đó hỗ trợ các DN đầu tư vào công nghệ AI, công nghệ cao, công nghệ bán dẫn. Thứ trưởng đề nghị Intel nghiên cứu các cơ chế, chính sách ưu đãi từ Nghị định 182/2024/NĐ-CP để hình thành trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D) tại Việt Nam, đặc biệt tại Khu Công nghệ cao Hòa Lạc, hướng tới xây dựng trung tâm công nghệ lõi của Intel tại châu Á tại Việt Nam.

"Chúng tôi mong muốn Intel sẽ phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính và các đơn vị liên quan của Bộ Tài chính để thúc đẩy các nội dung này thực hiện có hiệu quả trong thời gian tới", Thứ trưởng Cao Anh Tuấn nhấn mạnh.

Đại diện DN Hoa Kỳ, bà Sarah Kemp – Phó Chủ tịch phụ trách đối ngoại chính phủ của Tập đoàn Intel đánh giá cao đối với các động thái của Chính phủ Việt Nam, hành động kịp thời trong việc xử lý các vấn đề thương mại gần đây, bao gồm cả phản ứng linh hoạt trước các chính sách thuế đối ứng của Hoa Kỳ. Theo bà Sarah Kemp, chính cách tiếp cận chủ động và tôn trọng từ phía các bộ ngành Việt Nam, trong đó có Bộ Tài chính, là yếu tố then chốt để Intel tiếp tục đầu tư lâu dài tại Việt Nam.

Bên cạnh đó, bà Kemp nhấn mạnh rằng Việt Nam đã tạo ra một môi trường đầu tư ổn định, tin cậy, với chính sách rõ ràng và các ưu đãi đặc biệt kể từ những năm 2006 dành cho các doanh nghiệp công nghệ cao.

"Đây chính là cơ sở vững chắc để Intel đặt mục tiêu phát triển trung tâm công nghệ lõi tại châu Á ngay tại Việt Nam trong tương lai gần", đại diện Intel nhấn mạnh.

Đối thoại với Meta: Mở rộng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, chuẩn bị hạ tầng cho tương lai AI

Cũng trong ngày 13/5, tại trụ sở Meta DC, Đoàn công tác Bộ Tài chính đã có buổi làm việc với bà Molly Montgomery – Giám đốc Chính sách công phụ trách thị trường Hoa Kỳ cùng đại diện các bộ phận chuyên môn của Meta. Nội dung cuộc trao đổi tập trung vào định hướng xây dựng hệ sinh thái AI, dữ liệu mở, hạ tầng số và hiện diện thương mại tại Việt Nam.

Bà Montgomery khẳng định Meta xem Việt Nam là một thị trường chiến lược và đang ngày càng trở nên quan trọng hơn trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu đang dịch chuyển. Bà nhấn mạnh rằng Meta, NIC và tổ chức "AI for Vietnam" đang tiếp tục hợp tác xây dựng bộ dữ liệu tiếng Việt mã nguồn mở – một yếu tố then chốt để phát triển các mô hình AI đặc thù.

Đáng chú ý, bà Molly Montgomery đánh giá cao cách tiếp cận ổn định và linh hoạt của Việt Nam trong xử lý các vấn đề liên quan đến thuế quan của Chính phủ Hoa Kỳ. Theo bà, những phản ứng tích cực từ phía Việt Nam giúp tạo niềm tin vững chắc cho các tập đoàn đa quốc gia như Meta trong việc mở rộng đầu tư.

Song song đó, bà cũng chỉ rõ rằng trong bối cảnh toàn cầu đang đối mặt với nhiều yếu tố bất định, việc duy trì chính sách nhất quán là điều kiện tiên quyết để các doanh nghiệp quốc tế duy trì hiện diện và phát triển lâu dài tại Việt Nam. Đồng thời, bà đề xuất thúc đẩy thêm các kênh hợp tác giữa chính phủ hai nước và giữa Meta với các cơ quan chức năng Việt Nam.

Về phía Việt Nam, ông Võ Xuân Hoài – Phó Giám đốc Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) chia sẻ: Chính phủ Việt Nam đang đẩy mạnh đầu tư cho hạ tầng AI, thúc đẩy đào tạo nguồn nhân lực và ban hành khung thể chế phù hợp để tạo thuận lợi cho phát triển công nghệ mới.

Ông Đặng Ngọc Minh – Phó Cục trưởng Cục Thuế (Bộ Tài chính) đề nghị Meta bổ sung hồ sơ liên quan đến đề xuất áp dụng Hiệp định tránh đánh thuế hai lần giữa Việt Nam và Ireland. Bên cạnh đó, ông Minh cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xác định hiện diện thương mại chính thức của Meta tại thị trường Việt Nam, từ đó tạo điều kiện kết nối chính sách và tăng cường đầu tư công nghệ cao.

Còn bà Đào Thanh Hương – Phó Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Tài chính) cho biết: Việt Nam đang là điểm đến thu hút hàng loạt tập đoàn lớn từ Hoa Kỳ như Intel, Apple,… nhờ vào môi trường đầu tư ổn định và cởi mở. Vì vậy, bà Hương đề nghị Meta sớm thành lập pháp nhân tại Việt Nam để thuận tiện cho nghiên cứu, đầu tư và mở rộng hợp tác chiến lược trong các lĩnh vực công nghệ số, dữ liệu mở và thực tế ảo.

Kết thúc buổi làm việc, bà Molly Montgomery ghi nhận toàn bộ đề xuất của phía Việt Nam, đồng thời khẳng định Meta sẽ nghiên cứu cụ thể và phản hồi trong thời gian tới, mở ra khả năng hợp tác ngày càng sâu rộng hơn với các cơ quan Việt Nam.