Viêm nhiễm phụ khoa do mất cân bằng hệ vi sinh - Báo VnExpress

BS.CKII Nguyễn Bá Mỹ Nhi, Giám đốc Trung tâm Sản Phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết hệ vi sinh âm đạo gồm hơn 50 loài vi sinh vật, chủ yếu là lactobacillus, có vai trò duy trì độ pH, ức chế vi khuẩn gây bệnh. Mất cân bằng hệ vi sinh âm đạo sẽ tăng nguy cơ viêm nhiễm ở cơ quan sinh dục.

Cơ thể phụ nữ có cơ chế "phòng thủ sinh học" nhờ duy trì độ pH acid nhẹ (3,8 - 4,5) ở vùng kín để ức chế vi sinh vật có hại. Tuy nhiên, môi trường vi sinh âm đạo nhạy cảm, dễ mất cân bằng khi có sự thay đổi nội tiết tố estrogen, sử dụng thuốc kháng sinh, đặt thuốc, quan hệ tình dục sai cách, stress. Những yếu tố này làm lactobacillus trong âm đạo giảm xuống, tạo điều kiện cho vi khuẩn có hại (anaerobes, đặc biệt là gardnerella vaginalis) phát triển quá mức, dẫn đến các bệnh phụ khoa.

Một số bệnh phụ khoa được xác định liên quan do rối loạn hệ vi sinh âm đạo như viêm âm đạo do nhiễm candida, viêm âm đạo do vi khuẩn, viêm do nhiễm HPV, nhiễm trùng đường tiết niệu. Phụ nữ thuộc nhóm nguy cơ cao gồm đang mang thai, sau sinh, dùng thuốc tránh thai kéo dài, đang điều trị kháng sinh, phụ nữ mãn kinh, sức đề kháng yếu.

Theo bác sĩ Mỹ Nhi, điều trị viêm phụ khoa cho phụ nữ hiện nay còn gặp nhiều thách thức, nhiều bệnh nhân cần lặp lại điều trị kháng sinh, từ đó tăng nguy cơ kháng kháng sinh, tác dụng phụ, tốn kém chi phí, điều trị kéo dài, tỷ lệ tái phát cao. Viêm âm đạo do vi khuẩn có thể gây biến chứng sản khoa nghiêm trọng như sinh non, vỡ ối sớm, sảy thai tự nhiên, viêm màng ối hoặc con sinh ra nhẹ cân. Với phụ nữ mang thai, bệnh ảnh hưởng đến mẹ, yếu tố nguy cơ sinh non, cần tầm soát và điều trị sớm để bảo vệ cả hai.

Hiện nay, phương pháp điều trị nhiễm khuẩn âm đạo cấp tính cần sử dụng kháng sinh điều trị. Sau khi dùng thuốc, cần khôi phục hệ vi sinh âm đạo để tránh tái phát, bổ sung lợi khuẩn (probiotics), nấm men có lợi cho sức khỏe.

Các vi sinh vật này tạo môi trường acid ổn định, ức chế vi khuẩn và nấm candida. Phụ nữ có thể bổ sung lợi khuẩn qua đường uống hoặc đặt tại chỗ dưới hướng dẫn của bác sĩ. Khi hệ vi sinh ổn định, lactobacillus chiếm ưu thế, môi trường âm đạo giữ được tính acid tự nhiên, hạn chế tối đa nguy cơ nấm, vi khuẩn xâm nhập.

Phụ nữ nên chủ động ngừa viêm phụ khoa bằng cách vệ sinh vùng kín với nước sạch hoặc dung dịch có độ pH phù hợp, không thụt rửa sâu. Chọn quần lót cotton, giữ vùng này khô thoáng, không tự ý dùng thuốc đặt, kháng sinh khi không có chỉ định bác sĩ. Bổ sung thực phẩm giúp nuôi dưỡng lợi khuẩn như sữa chua lên men, chất xơ, vitamin C, khoáng chất giúp tăng cường khả năng miễn dịch.

Tuệ Diễm