Vì sao nhiều người lười động não?

Các triệu chứng của bệnh tật như sốt, đau đớn, ho, sổ mũi... là cách để cơ thể "nói chuyện" với chúng ta. Khi bị ốm, chúng ta cần vừa điều trị, vừa lắng nghe cơ thể để dùng thuốc đúng liều, đúng bệnh. Cuốn sách này cung cấp nhiều kiến thức hữu ích về sức khỏe, để người đọc có thể bình tĩnh hơn khi bị bệnh.

Khi cơ thể mệt mỏi, thiếu năng lượng, chúng ta khó có thể động não và suy nghĩ thấu đáo. Ảnh minh họa: P.T.

Không chịu động não, ngại tiếp thu những điều mới mẻ, không chịu thay đổi sáng tạo... Khi xuất hiện những vấn đề trên, mọi người sẽ nói người này lười động não, quá bảo thủ, nếu là lãnh đạo thì sẽ luôn cố chấp với những đường lối cũ.

Thật vậy, không phải lãnh đạo nào cũng chịu đổi mới, không phải ai cũng muốn động não, một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng này có thể là do vấn đề sức khỏe. Nhiều người lười động não vì cơ thể quá yếu, không đủ năng lượng để cung cấp cho bộ não. Bộ não đành chọn cách lười biếng để tiết kiệm năng lượng, đây là bản năng của cơ thể, ở một góc độ nào đó thì không trách được những người như vậy.

Bộ não chịu trách nhiệm suy nghĩ, mà suy nghĩ thì cần đến năng lượng, nhu cầu năng lượng rất lớn. Não bộ chỉ chiếm 2% trọng lượng cơ thể, nhưng hoạt động thường ngày của nó lại ngốn hết 25% năng lượng của toàn cơ thể, càng tập trung suy nghĩ thì mức tiêu hao năng lượng sẽ càng lớn hơn.

Tuy nhiên bất kỳ chủng loài nào cũng đều có bản năng sinh tồn, phải tiết kiệm năng lượng tối đa để duy trì hoạt động sống thường ngày. Nếu một bộ phận, cơ quan nào đó đã hoàn thành chức năng sinh lý và không còn giá trị tồn tại, cơ thể sẽ lập tức ngừng cung cấp năng lượng và làm chúng teo rút lại càng sớm càng tốt, nhằm tiết kiệm và chuyển nguồn năng lượng đó sang cho các cơ quan khác.

Ví dụ như amidan ở cổ họng sẽ bắt đầu teo rút khi trẻ lên một, hai tuổi; hoặc ruột thừa sinh ra đã không có chức năng gì nên bị teo rút từ rất sớm; hay như phụ nữ ở thời kỳ mãn kinh, tử cung và buồng trứng đã hoàn thành chức năng sinh sản nên đều sẽ thu nhỏ lại.

Bộ não cũng vậy. Khi suy ngẫm một vấn đề quen thuộc, tế bào não sẽ lan truyền thông tin theo một lối cũ, con đường càng quen thuộc năng lượng tiêu hao càng ít.

Trong khi mọi đổi mới sáng tạo có tính chất phát triển mở rộng, đều yêu cầu tế bào não phải lựa chọn con đường mới, cần tiêu hao nhiều năng lượng hơn. Bởi vậy, một khi não không được cung cấp đủ năng lượng, theo bản năng cơ thể sẽ lựa chọn đường quen để tiết kiệm năng lượng, điều này cũng có nghĩa là, mọi tư duy đổi mới đều cần đảm bảo nguồn năng lượng đầy đủ.

Về điểm này, khi nhìn vào những người nổi tiếng đã thay đổi thế giới, bạn sẽ nhận ra một điểm chung: Hầu hết họ đều thông minh và lúc nào cũng tràn đầy năng lượng.

Trong số họ có rất nhiều người chỉ ngủ bốn, năm tiếng mỗi ngày, thời gian ngủ ngắn ngủi như vậy có thể kéo dài suốt đời, để đạt được như thế không phải do kiên trì, mà là nhờ vào trí lực. Nếu có thể cung cấp cho bộ não nguồn năng lượng dồi dào hơn người khác, thì việc đổi mới sáng tạo không còn là vấn đề.

Khi lớn lên, ta thường có một sự thay đổi chung: Thời trẻ thích sôi động bận rộn, lo chuyện này nghĩ chuyện kia; khi đã có tuổi lại thích yên tĩnh, thậm chí còn nghĩ “bớt được chuyện nào hay chuyện đó”.

Bận rộn khiến não bộ phải xử lý một lượng lớn thông tin phức tạp, nên cần tiêu hao rất nhiều năng lượng, mà “thêm chuyện nào” là bộ não lại phải xoay xở đối phó thêm lần nữa. Khi cơ thể già đi, không sản xuất đủ năng lượng, người ta sẽ thích yên tĩnh, không muốn bận tâm lo nghĩ quá nhiều chuyện, đây cũng là phương pháp tiết kiệm năng lượng của chọn lọc tự nhiên.