Vì sao người đang ở tù vẫn được đàm phán, thực hiện các giao dịch?

(Dân trí) - Theo luật sư, người bị giam giữ vẫn có quyền liên lạc, gặp gỡ, đàm phán thực hiện các giao dịch nhất định trong phạm vi pháp luật cho phép, dưới sự giám sát của cơ sở giam giữ và các cơ quan tố tụng.
Liên quan tới việc khắc phục hậu quả vụ án Vạn Thịnh Phát, bị án Trương Mỹ Lan (Chủ tịch HĐQT Vạn Thịnh Phát) mới đây đã làm việc với 2 công ty nước ngoài là Công ty Fortlane Partners (Đức) và Công ty Asset Capital (Đức) để thảo luận phương án khả thi xử lý tài sản nhằm phục vụ thi hành án. Buổi làm việc được thực hiện tại Trại Tạm giam Bộ Công an và được sự chấp thuận của Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an.
Về nội dung làm việc, 2 công ty trên cam kết dùng 3 tỷ USD để tham gia hợp tác cùng Tập đoàn Vạn Thịnh Phát khắc phục hậu quả, gắn liền với tái cơ cấu Ngân hàng Thương mại cổ phần Sài Gòn (SCB) nhằm tối ưu hóa giá trị tài sản và khắc phục hậu quả cho vụ án.
Từ vụ việc trên, nhiều người đặt câu hỏi về việc theo quy định của pháp luật, người đang phải thi hành án có được quyền đàm phán và tham gia các giao dịch hay không?
Luật sư Trần Hoàng Linh (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) nhìn nhận việc một người bị quản chế tại cơ sở giam giữ có thể dẫn tới việc bị giới hạn một số quyền nhất định, song không đồng nghĩa với việc bị tước bỏ hoàn toàn quyền công dân.
Theo đó, tại Điều 27 Luật Thi hành án hình sự 2019, phạm nhân vẫn được đảm bảo một số quyền như được bảo hộ tính mạng, sức khỏe, tài sản, danh dự, nhân phẩm; được đảm bảo chế độ ăn, ở, mặc, sinh hoạt cá nhân; được tham gia hoạt động thể dục thể thao, văn hóa văn nghệ; được lao động, học tập, học nghề...
Về các quyền liên quan tới các tổ chức, cá nhân khác, họ được gặp, liên lạc với thân nhân, đại diện cơ quan, tổ chức, cá nhân khác; được tự mình hoặc thông qua người đại diện để thực hiện giao dịch dân sự theo quy định của pháp luật; được khiếu nại, tố cáo, đề nghị xét đặc xá, bồi thường thiệt hại và được tham gia bảo hiểm xã hội, hưởng chế độ, chính sách về bảo hiểm xã hội...
Như vậy, trong các quyền của phạm nhân có quyền được gặp, liên lạc với các cơ quan, tổ chức, cá nhân ngoài xã hội và được tự mình hoặc thông qua người đại diện để thực hiện các giao dịch dân sự. Bởi vậy, từ trại giam, người phải chấp hành án được quyền tiếp xúc, gặp gỡ và trực tiếp tham gia hoặc thông qua người đại diện đàm phán trong các giao dịch, trong phạm vi được pháp luật cho phép và không bị giới hạn bởi bản án, quyết định của tòa án có thẩm quyền.
Để được thực hiện các hoạt động trên, người phải chấp hành án phải xin phép, được sự cho phép và thực hiện dưới sự giám sát của cơ sở giam giữ cũng như các cơ quan tiến hành tố tụng có thẩm quyền.
Đối với trường hợp các giao dịch liên quan tới doanh nghiệp, theo Điều 17 Luật Doanh nghiệp 2020, người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự, bị tạm giam, đang chấp hành hình phạt tù thuộc trường hợp không được quyền thành lập, quản lý doanh nghiệp ở Việt Nam.
Do đó, đối với những trường hợp người phải chấp hành án là người đứng đầu doanh nghiệp, họ được quyền thương lượng, đàm phán, song phải ủy quyền cho những lãnh đạo, người đại diện khác để quyết định, ký duyệt và thực hiện các thủ tục pháp lý khác liên quan tới doanh nghiệp.
Trong phạm vi giai đoạn 2 đại án xảy ra tại Vạn Thịnh Phát, bản án sơ thẩm xác định bà Trương Mỹ Lan và đồng phạm đã phạm tội: Lừa đảo chiếm đoạt tài sản (30.081 tỷ đồng của 35.824 trái chủ) thông qua việc phát hành trái phiếu khống; Rửa tiền (445.747 tỷ đồng) và Vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới (4,5 tỷ USD - tương đương 106.730 tỷ đồng).
Với hành vi trên, bà Lan bị tòa TAND Cấp cao tại TPHCM tuyên phạt 30 năm tù. Tuy nhiên, trong giai đoạn 1 của vụ án bà Trương Mỹ Lan bị tuyên án tử hình về tội Tham ô tài sản. Tổng hợp hình phạt chung cho 2 giai đoạn buộc người phụ nữ này phải chấp hành là tử hình.
Về dân sự, cả 2 giai đoạn bà Lan phải có nghĩa vụ bồi thường hơn 30.000 tỷ đồng cho trái chủ, hơn 677.000 tỷ đồng cho SCB...
Dự kiến trước ngày 15/7, Cục Thi hành án dân sự TPHCM sẽ chi trả đợt 1 là khoảng 8.700 tỷ đồng cho các trái chủ.